Rap Việt và hai mặt sáng - tối

Thị trường nhộn nhịp

Mới đây, thông tin chương trình truyền hình thực tế Rap Việt mùa 4 tổ chức casting vào giữa tháng 7 ở cả Hà Nội và TP.HCM khiến các thí sinh cũng như khán giả "đứng ngồi không yên".

Trải qua 3 mùa với nhiều đổi mới, hiếm có chương trình nào khi trở lại vẫn giữ được sức nóng như Rap Việt. Ở mùa thứ 3, các nền tảng xem video đã ghi nhận được sự đột phá về số lượt xem cũng như số bài hát cùng lọt vào bảng xếp hạng các ca khúc được yêu thích nhất trên các nền tảng streaming (phát trực tuyến). Bên cạnh chất lượng thí sinh được đánh giá cao, thì việc họ liên tục cho ra mắt các sản phẩm hay sau cuộc thi cũng là yếu tố góp phần "giữ lửa" cho gameshow này.

T.D tổng hợp

Những tháng vừa qua, có nhiều rapper bước ra từ bệ phóng này trình làng các sản phẩm mới. Có thể kể đến như album An của Lil Wuyn, Medicine của Coldzy hay 10 năm sau của Double2T. Về phía EP, mixtape, làng rap cũng chứng kiến sự xuất hiện của $A Milo (Omertà), Liu Grace (Bobby), Gung0cay (All the way up)... Không bước ra từ Rap Việt, nhưng ICD cũng tạo ấn tượng với Điểm tuyệt đối, trong khi Datmaniac cũng "tái xuất" với Sao đủ để bao phủ. Ở mảng đĩa đơn, không khí mới lạ đậm chất Reggae từ Friendship của Đen Vâu cũng gây được ấn tượng lớn, cho thấy nam rapper luôn cố gắng đổi mới chính mình và không dừng lại...

Trong số những đĩa nhạc này, An của Lil Wuyn và Sao đủ để bao phủ của Datmaniac có chất lượng vượt trội. Trong album đầu tay, Lil Wuyn đã tái hiện hành trình sống của con người qua 3 giai đoạn: mở mắt, chớp mắt và nhắm mắt. Bằng nhiều ca khúc đậm tính chiêm nghiệm từ những thăng trầm và quan sát của mình, album nói trên không có những đoạn beat bùng nổ mà thay vào đó là những phút lắng lòng, bình yên.

Còn với Datmaniac, Sao đủ để bao phủ cho thấy một tài năng khác của rapper kỳ cựu này. Nổi tiếng với khả năng rap nhanh, ở dự án này, anh còn chứng minh được khả năng story-telling đặc biệt, khi kết hợp các chủ đề về môi trường, trải nghiệm và nhân sinh trong một album. Ba cột trụ này tuy khá bao quát nhưng cũng có khó khăn là quá rộng lớn, do đó để kể được câu chuyện có tính liên kết là không phải dễ. Tuy vậy Datmaniac đã giải được bài toán khó, đi từ việc tưởng tượng những cốt truyện hư cấu với hình tượng lâu đài, nhà vua, tiên cá... nhiều ẩn dụ cho đến phơi bày cái tôi bộc trực quen thuộc. Phần beat của album cũng được sáng tạo khác biệt, có nhiều ca khúc sử dụng các nhạc cụ có ý đồ thay vì chỉ đơn giản sử dụng nhạc cụ điện tử.

Những mặt trái

Bên cạnh vẻ nhộn nhịp khi các sản phẩm liên tục được cho ra mắt, làng rap thời gian qua cũng chứng kiến nhiều vấn đề nổi cộm, gây tranh cãi.

T.D tổng hợp

Một trong số đó là trận beef/dissing (từ chỉ một trong những đặc trưng của văn hóa hiphop, mang tính so sánh trình độ, giải quyết mâu thuẫn giữa các rapper) của 16 Typh và Thành Draw. Những tưởng đi theo hướng trên, thế nhưng sự việc ngày càng diễn ra theo hướng thóa mạ với những thông tin sai lệch, gây ảnh hưởng lớn đến không chỉ đến người trong cuộc mà còn với những cá nhân có liên quan đến các tin đồn chưa được kiểm chứng.

Nhận thấy điều đó, Space Speakers, công ty quản lý của 16 Typh, đã nhanh chóng ra thông báo xin lỗi và cấm nghệ sĩ này tham gia các vòng beef kế tiếp. Trên trang cá nhân, 16 Typh cũng nhận ra điều này và tiết lộ tuy đã có sản phẩm cho vòng "đấu" tới, nhưng anh sẽ giữ lại và không phát hành để tránh mọi chuyện bị "đẩy đi xa hơn và trở nên xấu xí". Thành Draw cũng khẳng định bản thân không hề đề cập tới bất kỳ sự kiện cụ thể nào như đang được bàn tán, và mong mọi người "thưởng thức âm nhạc cho riêng mình, thay vì phỏng đoán và đưa ra thông tin sai lệch". Tuy đã có lời giải thích, nhưng không thể không nói ít nhiều những lùm xùm này đã tạo ra những góc nhìn tiêu cực về làng rap Việt.

Bên cạnh đó, vấn đề nhạy cảm trong các bản rap cũng thu hút đông đảo những cuộc thảo luận. Theo đó, ca khúc Fever của tlinh và Coldzy gần đây bị chỉ trích vì có lời rap hướng đến chủ đề quan hệ thể xác mà không có cảnh báo phân cấp độ tuổi. Với cách dùng từ gợi nhiều liên tưởng, ca khúc trở nên sống sượng mà không truyền được thông điệp gì sâu sắc hay ý nghĩa. Trên trang cá nhân, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung bày tỏ: "Tiêu chuẩn văn hóa và giới hạn mỗi thời mỗi khác, có thể đối với thế hệ chúng tôi thì ca khúc ấy là dung tục, đồi trụy. Nhưng với thế hệ trẻ giờ đây, có thể người người cho rằng đó mới là phóng khoáng, đổi mới. Ý kiến của tôi chỉ là cá nhân, do đó ý kiến của đại đa số khán giả và các cơ quan quản lý văn hóa mới có khả năng tác động và định hướng những sản phẩm này".

Trong khi chờ đợi các chế tài thích hợp, có lẽ khán giả là "lực lượng" chính yếu nhất để hạn chế các ca khúc có nội dung gây sốc, phản cảm hay ít giá trị.