Sài Gòn, nơi lan tỏa những tấm lòng

Ấn tượng về Sài Gòn trong tôi khi ấy là nơi con người đến nương náu chờ qua cơn thắt ngặt. Rồi sau này tôi đến Sài Gòn học, những tháng ngày sinh viên cho tôi cảm nhận khác: Sài Gòn - nơi mở ra những câu chuyện cổ tích giữa đời thường.

Giờ ở đâu đó trên những tỉnh thành tôi có dịp ngang qua, lâu lâu thấy trước nhà ai đó có đặt thùng nước có dán giấy “trà đá miễn phí” và cái ca có dây gắn tòng teng vào chân đế để bình. Nhưng Sài Gòn là nơi đầu tiên xuất hiện những thùng trà đá miễn phí.

Trà đá miễn phí cũng là hình ảnh thân thương của "miền đất bao dung" Ảnh: Ngọc Dương

Những buổi trưa trời chang chang nắng, đâu phải ai cũng có điều kiện bước vào quán xá mát lạnh giải khát. Nhìn anh xe ôm mồ hôi nhễ nhại tay đang tu ừng ực chai nước được hứng từ bình nước trà miễn phí, mắt anh hấp háy cười. Trưa có trà đá miễn phí uống như vầy là quá đã. Chủ nhà không bận lòng khách ghé uống là những ai: cô hàng rong, em bé bán báo dạo hay cụ già bán vé số… Chỉ quan tâm khi nào nước hết châm thêm nước trà và đá. Cứ vậy những tấm lòng “theo gió cuốn đi” lan tỏa đến nhiều vùng đất khác.

Đoàn người xếp hàng dài trật tự, những gương mặt hốc hác vì thiếu ngủ. Họ là người nhà của những bệnh nhân điều trị nội trú chờ nhận cơm từ thiện. Đôi mắt họ rạng rỡ khi đón lấy phần cơm, cảm giác nhẹ nhõm vì đỡ lo chi phí cho những bữa cơm đôi khi quá sức với những người có hoàn cảnh khó khăn. Để có bữa cơm nóng sốt trao đến tận tay người nhận là sự chung tay của rất nhiều người, ai có của góp của, ai không có của thì góp công, góp sức. Những trái bầu, bí, mướp, thịt, cá được những thương lái ở chợ đầu mối gửi cho, gạo tại các vựa chở tới, chủ cửa hàng gas chở tặng bình gas. Những mẹ, những chị dậy sớm đến giúp nấu ăn. Một chị kể những buổi sớm giật mình thức dậy ngoài trời mưa nặng hạt chỉ muốn nằm ngủ vùi một chút nhưng nhớ đến ánh mắt trông đợi của những người nhà bệnh nhân thôi thúc họ trùm áo mưa đạp xe đến điểm nấu ăn cách xa nhà hơn mười cây số.

Vỉa hè sáng nay xuất hiện bảng mica viết chữ nghuệch ngoạc: Hớt tóc từ thiện tại đây (ngày 01 hàng tháng). Những em bé đánh giày lam lũ ngồi trên chiếc ghế đẩu, người hớt tóc còn rất trẻ thoăn thoắt quàng khăn. Tiếng tông đơ điện rè rè, hớt xong em hớt tóc đưa kiếng cho cậu bé đánh giày hỏi: đẹp không em? Em bé cảm ơn rồi đi không quên hẹn đầu tháng sau quay lại. Nhiều người đi qua ái ngại liệu có khi nào cậu thanh niên đang học nghề hớt tóc và muốn luyện tay nghề trên những mái tóc của những người cơ nhỡ? Không phải đâu. Cậu ấy có tiệm cắt tóc rất đông khách ở Thủ Đức. Cậu không phải người Sài Gòn mà từ Cà Mau lên đây. Những tháng ngày thất nghiệp lang thang cậu gặp người chủ tiệm hớt tóc già truyền nghề và cưu mang đến khi ra nghề. Cậu nói em quá may mắn và muốn san sẻ niềm vui đến mọi người. Những ngày đầu tháng, em đóng cửa tiệm một ngày tìm đến vỉa hè của xóm lao động. Chạy xe về nhà sau một ngày mệt nhoài túi trống rỗng nhưng niềm vui đầy ắp.

Mấy năm nay khi kỳ thi trung học phổ thông quốc gia được tổ chức rộng rãi tại các địa phương nhưng tôi vẫn còn nhớ mãi những ngày đưa em út và những em trong xóm rồng rắn nối đuôi nhau lên Sài Gòn thi đại học. Vừa xuống xe đã thấy các em sinh viên tình nguyện chạy đến hỏi thi trường nào rồi chở đến điểm trọ miễn phí gần địa điểm thi. Sáng các em sinh viên tập hợp đưa các em thí sinh đến trường thi, trên đường đi chia sẻ kinh nghiệm thi cử. Lúc chia tay trở về nhà, khi tôi nói lời cảm ơn, các em sinh viên cười nói vui vì được làm việc có ích. Sau này hoạt động tốt đẹp này lan tỏa đến các thành phố lớn trên cả nước. Những lần có công việc về qua Sài Gòn khuya gặp những các cô, cậu thanh niên chở nhau trên chiếc xe máy dừng lại trước hiên nhà phát tấm mền hay áo ấm cho những người cơ nhỡ nằm co ro trong cơn gió lạnh buốt.

Quần áo miễn phí trên đường Nguyễn Hoàng, Q.2, TP.HCM Ảnh: Vũ Phượng

Và còn nhiều nhiều nữa những tấm lòng của người Sài Gòn mà nếu kể chắc “nghìn lẻ một đêm” mới mong kể hết. Dù có nhiều đổi thay, Sài Gòn vẫn là thành phố phương Nam hào sảng đỡ nâng những bước chân tha hương, nơi chở che những mảnh đời bất hạnh. Từ Sài Gòn những tấm lòng, tình thương con người theo những cơn gió lành lan tỏa đi đến mọi miền đất nước và mầm thiện như bạn thấy đã nảy mầm và vươn xanh…