Sức hút từ kịch Lưu Quang Vũ

Trinh Nguyễn
Trinh Nguyễn
26/08/2019 06:16 GMT+7

Khi NSƯT Xuân Bắc, Giám đốc Nhà hát Kịch VN, tổ chức “tour” kịch châu Âu, anh nghĩ ngay đến việc mang vở Bệnh sĩ của Lưu Quang Vũ lưu diễn. Vở diễn được Nhà hát Kịch VN phục dựng hồi năm 2014 và liên tục có suất diễn từ đó đến nay.

Các nhà hát diễn thường trực

“Nhìn mặt bằng chung các nhà hát kịch lớn có thể thấy, nhà hát nào cũng có kịch Lưu Quang Vũ. Kịch thường trực, cứ có đặt hàng là diễn ngay”, NSƯT Sĩ Tiến, Phó giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ, nói. Nhà hát này hầu như bổ sung danh sách vở diễn Lưu Quang Vũ hằng năm, trong đó Tin ở hoa hồng là vở diễn mới nhất. Trước đó, Hoa cúc xanh trên đầm lầy cũng được dựng với 2 kíp diễn viên để có thể linh hoạt hơn trong việc phục vụ khán giả. Chưa kể, những Ai là thủ phạm, Hồn Trương Ba da hàng thịt, Lời nói dối cuối cùng, Lời thề thứ 9… vẫn có thể diễn bất cứ lúc nào.
Nhà hát Kịch VN cũng không chịu thua kém kịch mục Lưu Quang Vũ. Họ có Hồn Trương Ba da hàng thịt vẫn vang danh từ lâu. Họ cũng có thêm Bệnh sĩ được mang đi rong ruổi châu Âu, và mới nhất là Nguồn sáng trong đời. Nhà hát Kịch Hà Nội thì có Ông không phải là bố tôi. “Tôi muốn khán giả được thưởng thức sân khấu thực sự VN, thực sự dân tộc”, nghệ sĩ Xuân Bắc chia sẻ về việc đưa Bệnh sĩ lưu diễn tận châu Âu.
Nhưng dựng kịch Lưu Quang Vũ cũng là một thách thức. “Nếu dựng Người tốt nhà số 5, tôi cũng phải chỉnh sửa kịch bản cho phù hợp”, NSND Hoàng Dũng chia sẻ. Ông được cố NSND Anh Tú, khi đó là Giám đốc Nhà hát Kịch VN, mời dựng lại vở diễn này. Đấy cũng là trường hợp của Hoa cúc xanh trên đầm lầy, NSƯT Sĩ Tiến đã phải sửa thoại, lược bớt những xung đột thoại không còn phù hợp với thời đại.
Sức hút từ kịch Lưu Quang Vũ1

Vở Tin ở hoa hồng vừa dựng mới của Nhà hát Tuổi trẻ

Hơn 30 năm vẫn thời sự

Kịch Lưu Quang Vũ, sau những chỉnh sửa, dàn dựng mới, vẫn lay động vì những lời thoại cảm giác như nhiều câu chuyện thời sự đâu đây. “Không tin xã, bà lên huyện. Không tin huyện, bà lên tỉnh. Không tin tỉnh, chắc bà lên T.Ư? Vâng. Nếu không tin T.Ư thì bà lên đâu, lên giời à? Nếu như lên được. Khốn nỗi không có giời! Ngày xưa còn đổ cho giời được, bây giờ biết là chỉ còn có người thôi”, đó là lời thoại của người phụ nữ đội đơn đi kiện trong Lời thề thứ 9.
Dù nói trực diện như vậy, kịch Lưu Quang Vũ phiên bản mới vẫn giữ nguyên được lòng tin thậm chí thơ ngây vào những điều tốt đẹp. Ở Hoa cúc xanh trên đầm lầy, ngay cả khi sa lầy, nhân vật vẫn cất tiếng nói tin vào ước mơ và điều tốt đẹp. Hay trong Tin ở hoa hồng, công chúng vẫn lặng đi khi những cậu trai mới lớn tìm cách minh oan cho người đàn ông chưa từng quen biết. Ở đó, khát khao công lý vẫn lấp lánh để đánh thức trái tim công dân trước nỗi khổ của những người xa lạ. Người ta sống lại thời của lối sống tập thể, khu tập thể, khi những cánh cửa căn hộ chung cư thường đóng kín cách xa…
Chưa kể, sự thiếu thốn kịch bản hay hiện nay càng khiến kịch Lưu Quang Vũ được nghĩ tới như một giải pháp. Bởi trong đó, những câu chuyện ở lớp sâu vẫn còn tồn tại rất nhiều. Lớp nghĩa sâu của Bệnh sĩ khác gì câu chuyện thành tích bây giờ. Đợi đến mùa xuân dường như là phiên bản xưa của thói gian dối trong học hành thi cử, mà gian lận điểm ở Sơn La vừa rồi là minh chứng. Lời thề thứ 9 cũng nhắc lại những phẩm chất cần có của mỗi công bộc cho dân. Nó cho thấy, hơn 30 năm đã trôi qua kể từ khi Lưu Quang Vũ mất, chúng ta vẫn chưa có kịch tác gia nào chạm vào câu chuyện thời sự, thời đại có tầm nhân văn đến vậy.
Mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ
Nhà hát Tuổi trẻ năm nay tổ chức mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ vào tháng 8 - 9 với các vở: Ai là thủ phạm, Hoa cúc xanh trên đầm lầy, Tin ở hoa hồng. Đây đều là những vở mới được phục dựng vài năm gần đây và thường xuyên lưu diễn tại nhiều thành phố, trong đó có TP.HCM.
Những năm trước, cứ đến dịp kỷ niệm ngày mất của cặp vợ chồng nghệ sĩ tài hoa Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ, các nghệ sĩ của nhiều nhà hát khác nhau thường có đêm diễn kỷ niệm. Các đêm diễn đó có thể đơn thuần là kịch; hoặc kết hợp thơ - nhạc - kịch, là tác phẩm của Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ. Năm nay, đêm thơ - nhạc - kịch Mây trắng vẫn bay về là sự kiện do đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp tổ chức, với sự tham gia của nhiều họa sĩ, diễn viên, đạo diễn, nhà văn... Đây cũng là sự kiện chính của tuần lễ tưởng niệm Mây trắng vẫn bay về từ 25.8 - 1.9, tại không gian Ơ kìa Hà Nội.
Tuần lễ này còn có triển lãm tranh tượng Se sẽ chứ với các tác phẩm dựa trên cảm hứng từ di sản văn chương của hai nghệ sĩ Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ. Tuần phim 1988 - năm ấy phim gì sẽ chiếu phim, trò chuyện với nghệ sĩ về bối cảnh thời kỳ đổi mới, thông qua điện ảnh. Phòng thơ Mây trắng được thiết kế sắp đặt với cảm hứng từ căn phòng 6 m2 huyền thoại của đôi vợ chồng tài hoa cũng được mở cửa. Đây cũng là nơi trưng bày các bản thảo, bút tích của Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ (với sự cho phép của gia đình). Tọa đàm Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi giới thiệu một Xuân Quỳnh qua hồi ký của chị gái…
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.