Tài xế bức xúc gánh nặng ‘tiền luật’ ở cửa khẩu Lạng Sơn, cơ quan chức năng nói gì?

Hơn 5.000 xe container nông sản đã bị kẹt ở Lạng Sơn trong thời gian dài vừa qua do phía Trung Quốc siết chặt cửa khẩu để chống dịch. Trong thời gian này, nhiều tài xế và chủ hàng phản ánh việc họ phải chịu chi phí “tiền luật” cho các “nhà luật” với số tiền lớn từ 10-30 triệu đồng mỗi xe nếu muốn hoàn tất các thủ tục thông quan. Điều đáng nói là các khoản thu này không có hóa đơn, chứng từ.

Xe container tiếp tục mắc kẹt ở cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn dù số lượng xe đã giảm bớt sau hơn một tháng tắc biên.

vấn tâm

Điều đó gây bức xúc lớn cho các tài xế và chủ hàng giữa lúc họ đã phải chịu rất nhiều thiệt hại vì tắc biên lâu ngày, nông sản hư hỏng, chi phí bảo quản hàng hóa, ăn ở và sinh hoạt ngày một tăng.

Phóng viên đã liên hệ với lực lượng hải quan Lạng Sơn và đơn vị quản lý bến bãi để tìm hiểu chi phí thực tế một xe container nông sản phải trả khi thông quan sang biên giới Trung Quốc.

Tại cơ quan Hải quan, doanh nghiệp chỉ cần nộp lệ phí 20.000 đồng cho một tờ khai.

vấn tâm

"Với các xe thanh long, mít, hàng nông sản của việt Nam xuất khẩu đi Trung Quốc thì doanh nghiệp phải có tờ khai hải quan, lệ phí là 20.000 đồng. Ngoài ra còn phải nộp phí của tỉnh Lạng Sơn, phí sử dụng kết cấu hạ tầng là 800.000 đồng/container.

Về thuế xuất khẩu thì với hàng nông sản hiện nay không phải chịu thuế xuất khẩu, doanh nghiệp không phải nộp bất kỳ một khoản thuế nào. Còn phí của bãi xe Xuân Cương do Công ty Xuân Cương thu, các chi phí tài xế trung chuyển cũng do Công ty Xuân Cương quản lý", ông Trần Văn Nghĩa, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Hữu Nghị, cho biết.

Để làm rõ thêm bài toán chi phí của các xe nông sản, chúng tôi đã liên hệ với ban lãnh đạo Công ty Cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương. Đây là công ty cung cấp các dịch vụ bến bãi, điểm tập kết kiểm tra, dịch vụ hậu cần và vận tải xuyên biên giới, bao gồm bãi đỗ xe tại cửa khẩu Hữu Nghị.

"Đối với xe hàng xuất khẩu thì Công ty Xuân Cương chỉ thu tiền bến bãi thôi. Đối với xe hàng xuất thẳng, phí bến bãi cũng đã theo biểu giá quy định của tỉnh rồi", bà Nguyễn Thị My Hương, Phó TGĐ Công ty Xuân Cương, cho biết.

Phóng viên: "Phí vào bãi là 400.000 đồng. Còn phí lưu đêm là bao nhiêu?"

"Sau 24 giờ đầu tiên là 200.000 đồng/container, có phát sinh phí lưu đêm nhưng ở trong bãi xe Xuân Cương thì không có phát sinh chi phí gì khác".

Chi phí cho tài xế chuyên trách khoảng 2,5 triệu đồng mỗi xe, là chi phí tự thỏa thuận giữa chủ hàng và tài xế chuyên trách.

vấn tâm

"Lái xe chuyên trách là tự thỏa thuận giá với chủ hàng. Xuân Cương không can thiệp vào giá đó. Trong thời gian qua cũng có nhiều ý kiến là giá này tăng giảm theo thị trường. Nếu tỉnh chỉ đạo Công ty Xuân Cương đứng ra quản lý, đảm bảo bình ổn giá cả của đội lái xe chuyên trách thì công ty cũng sẽ thực hiện theo chỉ đạo của tỉnh", bà Nguyễn Thị My Hương, Phó TGĐ Công ty Xuân Cương, nói.

Cũng theo bà Hương, đa số các xe hàng xuất nông sản đi Trung Quốc sẽ đổ hàng bên kia biên giới, nên các container hàng nông sản thường không lưu đêm trong bãi xe Xuân Cương.

Như vậy, tổng chi phí thủ tục cho một container nông sản xuất hàng đi Trung Quốc qua cửa khẩu Hữu Nghị là 1.220.000 đồng. Trong khi đó, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Hữu Nghị khẳng định tại đây chỉ có 4 lực lượng của nhà nước là Hải quan, Ban Kinh tế cửa khẩu, Biên phòng và kiểm dịch cùng một công ty tư nhân quản lý bến bãi là Công ty Xuân Cương.

Chúng tôi đã liên hệ với Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn để làm rõ vấn đề về thủ tục và chi phí thông quan của xe hàng container qua cửa khẩu Hữu Nghị. Trong công văn phúc đáp, Ban Quản lý cho biết tỉnh Lạng Sơn luôn quan tâm đến công tác quản lý việc thu giá các dịch vụ logistics tại các dự án bến bãi và đã thực hiện ban hành giá đối với các dịch vụ thuộc thẩm quyền của cơ quan quản lý nhà nước.

Cơ quan này cũng yêu cầu các doanh nghiệp xây dựng phương án giá để trình thẩm định đối với các dịch vụ thuộc thẩm quyền tự định giá của doanh nghiệp và phải niêm yết công khai toàn bộ danh mục giá các dịch vụ và thu theo giá đã niêm yết. Các trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm.

Trước đó, Báo Thanh Niên đã nhận được phản ánh bức xúc từ nhiều tài xế container nông sản bị kẹt lại ở Lạng Sơn về việc họ phải trả hàng chục triệu đồng cho các “nhà luật” mà không có hóa đơn, chứng từ ở cửa khẩu để xe được thông quan.

Điều này đặt ra câu hỏi cho các ban ngành chức năng và chính quyền địa phương xem xét, làm rõ.