Tháo gỡ khó khăn về nghề nghiệp cho thanh niên

Ngày 30.3, tại hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội, đã diễn ra Diễn đàn Chính sách quốc gia đối với thanh niên năm 2022 với chủ đề “Đào tạo nghề cho thanh niên”, do Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội, Bộ LĐ-TB-XH, Ủy ban Quốc gia về thanh niên VN phối hợp tổ chức.

Giáo dục nghề nghiệp phải luôn đổi mới, nâng cao kỹ năng, tay nghề của người lao động

Mỹ Quyên

Tham dự diễn đàn có ông Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó chủ tịch thường trực Quốc hội; ông Vũ Đức Đam, Ủy viên T.Ư Đảng, Phó thủ tướng Chính phủ; ông Đào Ngọc Dung, Ủy viên T.Ư Đảng, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH; ông Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên T.Ư Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội; ông Phạm Tất Thắng, Ủy viên T.Ư Đảng, Phó trưởng ban thường trực Ban Dân vận T.Ư; anh Nguyễn Anh Tuấn, Ủy viên T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về thanh niên VN; anh Bùi Quang Huy, Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thường trực T.Ư Đoàn.

“Ra trường thấy nhiều máy móc không giống lúc đang học”

Tại diễn đàn, các đại biểu đã thông tin về chính sách và kinh nghiệm của các bộ, ngành, địa phương, đơn vị nhằm chăm lo, hỗ trợ thanh niên trong đào tạo nghề, giải quyết việc làm. Đặc biệt, các đại biểu trẻ đại diện cho thanh niên ở các lĩnh vực đã đặt câu hỏi và kiến nghị về những chính sách trong đào tạo nghề như: hoàn thành nghĩa vụ công an, quân đội được hỗ trợ đào tạo nghề như thế nào? Chính sách đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ra sao? Vì có nhiều sinh viên ra trường thất nghiệp, sự định hướng nghề nghiệp cho thanh niên ra sao? Làm thế nào để thanh niên được tiếp cận với những ngành nghề liên quan đến chuyển đổi số?...

Nguyễn Thị Mai Anh, Công ty TNHH một thành viên Dệt 8-3, chia sẻ khi ra trường đi làm có nhiều máy móc thiết bị không giống với lúc đang học. Vì thế cần có chương trình gắn kết giữa đào tạo với doanh nghiệp để khi ra trường, người lao động không mất thời gian đào tạo lại, làm quen với máy móc, thiết bị, làm việc tốt hơn. Các đại biểu cũng đưa ra những kiến nghị như: cần đào tạo theo nhu cầu, đặt hàng của đơn vị, doanh nghiệp; đồng thời tăng cường đào tạo lại, đặc biệt là cần đào tạo tại các doanh nghiệp để người lao động đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Có ý kiến đề xuất cần gắn kết tổ chức Đoàn với Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, bởi đây là yếu tố quan trọng để đào tạo, hướng nghiệp, giải quyết việc làm cho thanh niên.

Cần kịp thời tháo gỡ khó khăn

Phát biểu tại diễn đàn, ông Trần Thanh Mẫn cho rằng việc đào tạo nghề cho thanh niên còn nhiều khó khăn, thách thức như: tỷ lệ thanh niên có kỹ năng nghề chỉ đạt 19% so tỷ lệ bình quân chung của cả nước là 24,1%. Lao động trong thanh niên chưa qua đào tạo nghề còn cao, nhất là thanh niên nông thôn. Cơ cấu đào tạo còn bất hợp lý về trình độ, ngành nghề, vùng miền, tâm lý thanh niên. Dự báo về nhu cầu lao động thanh niên chưa thật sát nhu cầu thị trường lao động và doanh nghiệp. Bên cạnh đó, dịch Covid-19 đã khiến nhiều người trẻ mất việc làm hoặc phải chuyển đổi nghề nghiệp.

Trước tình hình đó, ông Mẫn đề nghị các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành T.Ư, địa phương nghiên cứu, đưa ra những giải pháp hiệu quả, chuyển các ý tưởng, lời nói thành hành động với kết quả cụ thể để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, năng lực cạnh tranh quốc gia.

“Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội, Bộ LĐ-TB-XH và Ủy ban Quốc gia về thanh niên VN tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực hiện thật tốt và giám sát thực hiện về đào tạo nghề cho lao động trẻ; đồng thời nghiên cứu, đề xuất, kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ ban hành những giải pháp kịp thời tháo gỡ khó khăn, những chính sách đột phá để đẩy mạnh đào tạo nghề, gắn với chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”, ông Mẫn đề nghị.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, anh Nguyễn Anh Tuấn cho biết Diễn đàn chính sách quốc gia đối với thanh niên năm 2022 là hoạt động tiếp nối những nỗ lực và ưu tiên của Quốc hội, Chính phủ VN trong chủ trương duy trì, phục hồi và thúc đẩy phát triển kinh tế, trong đó tạo ra cơ hội cho doanh nghiệp, cho người dân nói chung và thanh niên nói riêng. “Chúng ta tin tưởng rằng, từ diễn đàn sẽ góp phần nâng cao nhận thức của thanh niên và toàn xã hội về chính sách đào tạo nghề, cung cấp cho Quốc hội, Chính phủ các cơ sở thực tiễn trong quá trình hoạch định, xây dựng chính sách cho thanh niên ngày càng đáp ứng yêu cầu của thực tiễn hiện nay”.

Tại diễn đàn, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng trước đây có quan niệm “một nghề thì sống, đống nghề thì chết” nhưng bây giờ các bạn trẻ cần thường xuyên thay đổi, cập nhật ngay trong nghề của mình mà còn phải sẵn sàng “nhảy nghề”. Điều này đặt ra cho hệ thống giáo dục và giáo dục nghề nghiệp nói riêng phải luôn đổi mới, nâng cao kỹ năng, tay nghề của người lao động.

“Kỹ năng nghề không chỉ là kỹ năng tay nghề mà còn là những kỹ năng mềm, kỹ năng đóng góp vào những hoạt động của xã hội. Điều này không chỉ giúp cho chính mình mà còn tiếp thêm năng lượng tích cực cho cộng đồng”, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Sẽ có chính sách miễn giảm học phí cho thanh niên học nghề

Kết luận diễn đàn, ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết các vấn đề kiến nghị của đại biểu sẽ được tổng hợp và đề nghị để có chính sách cho thanh niên trong thời gian tới. Trong đó, sẽ đề nghị Ban Bí thư T.Ư Đảng ban hành Chỉ thị về đổi mới, tăng cường công tác đào tạo nghề trong tình hình mới. Đề nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo rà soát luật có liên quan, bổ sung hoặc ban hành mới các quy định pháp luật, chính sách tạo thuận lợi cho việc đào tạo nghề; ưu tiên ban hành cơ chế, chính sách phổ cập nghề cho thanh niên; rà soát, điều chỉnh ban hành cơ chế, trong đó có các chính sách miễn giảm học phí cho thanh niên học nghề, chính sách về đào tạo cho thanh niên thuộc các nhóm đối tượng.

Ông Vinh cũng cho biết sẽ đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quan tâm, ưu tiên phát triển giáo dục nghề nghiệp, coi đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, góp phần thực hiện đột phá chiến lược nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhằm tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia trong tình hình mới; thực hiện chính sách phổ cập nghề cho thanh niên theo quy định của luật Giáo dục nghề nghiệp; hỗ trợ các gói tín dụng vay ưu đãi cho thanh niên, học sinh, sinh viên khởi nghiệp.