Năm 1935, Picasso trình làng những bài thơ đầy màu sắc, đến nỗi nhà văn André Breton phải thốt lên: “toàn bộ các trang thơ của Picasso có màu sắc loang lổ như lông vẹt” (trích nhận định của André Breton về thơ Picasso trên tạp chí văn học và nghệ thuật Pháp Cahiers d’Art cùng năm đó).
 |
Một trang trong The Dream and Lie of Franco (Giấc mơ và lời nói dối của Franco, 1937) của Picasso, trích từ Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại, New York, Mỹ |
artsviewer.com |
“Khi đề cập đến các tác phẩm văn chương của mình, Picasso luôn nói rằng điều ông muốn không phải là kể chuyện hay mô tả cảm giác, mà là tạo ra chúng bằng âm thanh của từ ngữ; không sử dụng chúng như một phương tiện biểu đạt mà là cho chúng tự nói như đôi khi ông đã thực hiện với màu sắc”, nhà thơ – họa sĩ Jaime Sabartés cho biết như thế.
Picasso kết hợp độc đáo giữa từ ngữ và hình ảnh trực quan
Văn chương của Picasso đúng với tính chất của một họa sĩ lập thể và siêu thực, lạ lẫm và khó hiểu, ví dụ The Dream and Lie of Franco (Giấc mơ và lời nói dối của Franco, 1937), một tác phẩm có định dạng giống như phim hoạt hình nổi tiếng của Tây Ban Nha trong thời kỳ alleluias, có sự kết hợp độc đáo giữa từ ngữ và hình ảnh trực quan.
Tác phẩm này có một loạt hai tờ in, bao gồm 18 hình ảnh riêng lẻ và một bài thơ văn xuôi kèm theo, mỗi tờ có 9 hình ảnh xếp theo nhóm 3x3. Bài thơ văn xuôi có những câu kỳ lạ:
quan tài trên vai nhét đầy xúc xích & những cái miệng
cơn thịnh nộ vặn xoắn bản vẽ của một cái bóng đánh vào răng
(casket on shoulders crammed with sausages & mouths
rage that contorts the drawing of a shadow that lashes teeth)
Picasso đã viết 2 vở kịch "siêu thực" Desire Caught by the Tail (Ham muốn bị cái đuôi bắt, 1941) và Les Quatre Petites Filles (Bốn cô gái nhỏ, 1949), sử dụng phong cách tường thuật theo dòng ý thức mà những nhà phê bình tin rằng Picasso chỉ muốn đọc chứ không nhằm dàn dựng hai vở kịch này.
 |
Hai vở kịch siêu thực của Picasso Desire Caught by the Tail (Ham muốn bị cái đuôi bắt, 1941) và Les Quatre Petites Filles (Bốn cô gái nhỏ, 1949) |
en.wikipedia.org, centrepompidou.fr |
 |
Những tác phẩm viết về nhà danh họa Picasso |
Internet |
Thật vậy, lần đầu tiên Desire Caught by the Tail được trình diễn là dưới dạng một bài đọc. Jean-Paul Sartre, Valentine Hugo và Simone de Beauvoir đóng vai chính cùng với Picasso, còn triết gia Albert Camus làm đạo diễn.
Năm 1959, Picasso xuất bản tập văn xuôi The Burial of the Count of Orgaz (Tang lễ Bá tước Orgaz) cũng rất chi là siêu thực. Nhà thơ Raphael Alberti viết lời tựa cho quyển sách này, trong đó có đoạn gọi Picasso “là nhà phát minh ... .. của một bài thơ tuyệt vời”.
Bách khoa thư Wikipedia trích dẫn lời bình luận của Sabartès và Jerome Rothenberg như sau: “Bên cạnh sự gợi lên về màu sắc, âm thanh, mùi và vị, các tác phẩm văn chương của Picasso thể hiện sự hấp dẫn nhất định về hành vi tình dục và sự phản cảm.
 |
Picasso chú thích bản thảo một bài thơ của ông vào ngày 24.12.1935 |
cdn8.openculture.com |
Những câu kỳ quái thường xuyên xuất hiện xuyên suốt, chẳng hạn: "mùi của vỏ bánh mì ướp nước tiểu”, "cởi quần hắn ăn túi khoai tây chiên" hay "hồng y gà trống và tổng giám mục vết cắt dài”…
Người ta đồn rằng danh họa Picasso dự đoán một ngày nào đó ông sẽ nổi tiếng nhờ những bài thơ hơn là tranh vẽ, song các câu thơ không có tiêu đề, không dấu chấm câu, chủ yếu là tình dục và châm biếm của ông vẫn chưa bao giờ thành công.
Bình luận (0)