Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý của dự thảo luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Cán bộ, công chức và luật Viên chức tại kỳ họp 8 của Quốc hội sáng nay, 24.10, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, việc xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu là chủ trương lớn, cần nghiên cứu thận trọng, có quy định hợp lý bảo đảm tính khả thi và thống nhất trong quá trình thực hiện.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin được quy định trong luật nguyên tắc chung trong xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu; quy định cụ thể về hình thức xử lý kỷ luật (gồm khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm) và giao Chính phủ quy định cụ thể trình tự, thủ tục, hệ quả của hình thức xử lý kỷ luật bảo đảm tính khả thi, linh hoạt trong quá trình triển khai thực hiện.
Bên cạnh đó, dự thảo luật cũng đã bổ sung nguyên tắc gắn hình thức xử lý kỷ luật với hệ quả pháp lý tương ứng để làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết. Theo đó, đối với từng hình thức xử lý kỷ luật “cảnh cáo”, “khiển trách”, “xóa tư cách chức vụ” thì cán bộ, công chức còn phải chịu hệ quả kèm theo, ví dụ như cắt một số quyền lợi về vật chất mà người đó được hưởng.
Đại biểu Nguyễn Hồng Vân (Phú Yên) phát biểu sáng 24.10 Ảnh Gia Hân |
Thảo luận sau đó, đại biểu Nguyễn Hồng Vân (Phú Yên) cho rằng, cán bộ nghỉ hưu theo khái niệm về công chức thì hết chức vụ, không còn trong biên chế, không còn hưởng lương ngân sách mà hưởng lương bảo hiểm, nên việc xử lý đối tượng này rất khó.
Bên cạnh đó, theo ông Vân, về hệ quả của hình thức kỷ luật xóa tư cách thì chỉ có thể tước bỏ một số quyền lợi vật chất đặc thù chứ không thể cắt lương hưu. Trong khi đó, nó để lại nhiều hệ lụy về mặt pháp lý là những quyết định, bằng cấp của người bị xóa tư cách chức vụ khi còn đương chức thì có còn hiệu lực hay không.
Đề xuất giảm, truất lương hưu thay vì xóa tư cách chức vụ
Cùng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp, cho rằng quy định hình thức “xóa tư cách chức vụ” đối với cán bộ nghỉ hưu chưa hợp lý.
Theo ông Hiển, việc bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa xử lý kỷ luật về Đảng và xử lý kỷ luật về hành chính nhà nước là cần thiết, song điều này không có nghĩa là Đảng kỷ luật thế nào thì nhà nước phải có hình thức kỷ luật giống như vậy.
“Thống nhất và đồng bộ ở đây cần phải hiểu là sự thống nhất, đồng bộ về tính chất, sự nghiêm khắc của chế tài xử lý kỷ luật, chứ không phải là có chế tài xử lý kỷ luật với tên gọi giống nhau. Chưa kể giữa trách nhiệm chính trị và trách nhiệm pháp lý có đặc thù khác nhau”, ông Hiển nói.
Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cho rằng, việc quy định xoá tư cách chức vụ có nhiều điểm bất hợp lý vì về mặt pháp lý rất khó giải thích thế nào là tư cách chức vụ và trong các văn bản bổ nhiệm các chức vụ hiện nay không có văn bản nào dùng từ khái niệm là tư cách chức vụ.
Bên cạnh đó, ông Hiển cho rằng, xóa tư cách chức vụ cũng không tương thích và thống nhất với các quy định về trách nhiệm hình sự trong bộ luật Hình sự và các quy định về xử lý kỷ luật với cán bộ, công chức, viên chức đương chức.
Theo ông Hiển, theo bộ luật Hình sự hiện hành, nếu một cán bộ công chức giữ chức vụ, quyền hạn cao bị xử lý hình sự với hình phạt nghiêm khắc nhất là tù có thời hạn, chung thân, thì họ vẫn không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm. Tương tự như vậy, cán bộ, công chức bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cao nhất là buộc thôi việc thì cũng không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm trước đó.
“Điều này tạo ra sự bất hợp lý là người gây hậu quả pháp lý nghiêm trọng đến mức phải xử lý hình sự lại không bị xoá tư cách chức vụ trước đó, còn người đã nghỉ hưu có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng lại bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm”, ông Hiển phân tích.
Ngoài ra, theo Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp, quy định xóa tư cách chức vụ cũng tạo sự tranh cãi không cần thiết về hệ quả pháp lý trong việc xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm là những văn bản, quyết định người này ký thì có còn hiệu lực pháp lý hay không.
Dẫn chứng kinh nghiệm của Đức là giảm hoặc truất lương hưu vĩnh viễn, đồng thời người bị kỷ luật không còn quyền giới thiệu và được giới thiệu là nguyên bộ trưởng, thứ trưởng,… ông Hiển cho rằng, đây là cách làm logic về pháp lý và đáp ứng yêu cầu thực tiễn của Việt Nam, và sẽ tránh việc vướng mắc, sa đà vào câu chuyện người này bị kỷ luật thì những văn bản, quyết định của người này còn có hiệu lực hay không.
Từ đó, ông Hiển đề nghị không nên quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm, mà nên quy đinh hình thức kỷ luật giảm, truất lương hưu vĩnh viễn, kèm theo hệ quả pháp lý là tước bỏ hoặc cắt giảm chế độ chính sách đang được hưởng gồm lương hưu, danh hiệu, danh xưng, huân huy chương…
Bình luận (0)