Cát tặc băm nát hồ Biển Lạc: Bát nháo khai thác cát trái phép

Theo giới cát tặc, hai xã Thắng Hải và Sơn Mỹ lâu nay được mệnh danh là thủ phủ của cát lậu. Nơi đây, chỉ cần gạt nhẹ lớp đất bề mặt là lộ ra lớp cát xây dựng trắng mịn bên dưới. Chính vì thế, ở đây hàng loạt bãi khai thác cát lậu nở rộ tồn tại từ lâu như thách thức chính quyền sở tại.

Ban ngày, hàng chục xe ben, xe máy cày đậu dọc QL55 (đoạn đi qua hai xã Thắng Hải, Sơn Mỹ). Khi trời vừa sập tối, cả chục chiếc máy cày ào ạt đổ về các bãi khai thác cát lậu, nằm sâu trong rừng tràm, lấy cát chở ra QL55, rồi phóng vun vút về các bãi tập kết ở xã Bình Châu (H.Xuyên Mộc, Bà Rịa-Vũng Tàu). Tối 16.3, PV Thanh Niên theo chân đoàn xe máy cày nối đuôi nhau vào các mỏ cát trên địa bàn xã Thắng Hải lấy cát. Đến đoạn gần Trường tiểu học Thắng Hải 1, đoàn xe rẽ trái vào con đường nhựa, “hành quân” ngang qua UBND xã Thắng Hải, chạy khoảng 2 km thì đến một khu đất rộng bạt ngàn cát (thuộc thôn Thắng Hải, xã Thắng Hải). Nhằm tránh bị phát hiện, xe cuốc gắn một bóng đèn nhỏ để tài xế quan sát múc cát. Chỉ trong tích tắc, thùng xe máy cày được đổ đầy cát (4 m3/xe), rời bãi khai thác chạy thẳng ra QL55, về bãi tập kết T.C và Đ.C (xã Bình Châu, H.Xuyên Mộc, Bà Rịa-Vũng Tàu); trung bình có khoảng 15 chuyến/giờ, kéo dài đến rạng sáng 17.3.

Khai thác đất trái phép gần nghĩa địa (xã Nam Chính, H.Đức Linh)

Liên tiếp trong hai đêm 17, 18.3, đoàn xe máy cày trên chủ yếu “ăn hàng” tại bãi khai thác ở thôn Thắng Hải và một mỏ cát của doanh nghiệp P.L tại thôn Bàu Giêng, đều thuộc xã Thắng Hải, H.Hàm Tân.

Đáng nói, suốt những ngày ghi nhận, PV Thanh Niên bắt gặp nhiều nhóm cảnh giới cho cát tặc hoạt động. Một buổi tối giữa tháng 3, chúng tôi theo một máy cày vừa đổ cát ở bãi tập kết bên địa phận tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu về gần đến điểm khai thác cát để bảng hiệu “Mỏ khai thác cát Thắng Hải” (ở thôn Bàu Giêng, xã Thắng Hải) thì bị một nhóm thanh niên đeo khẩu trang, cầm theo cây rựa dài, chạy xe máy rượt đuổi hành hung nhưng bất thành. Cùng lúc này, xe máy cày tại các điểm khai thác trên toàn tuyến án binh bất động.

Về vụ việc này, ông Lê Hiện, Trưởng phòng TN-MT H.Hàm Tân, cho biết tại xã Thắng Hải chỉ có mỏ cát của Công ty Phương Linh đã được UBND tỉnh cấp phép khai thác ở thôn Bàu Giêng. Ngoài ra, ở xã Thắng Hải còn có Công ty Tín Thành đang làm thủ tục xin cấp phép, nhưng chưa đủ điều kiện khai thác.

Xe máy cày vào bãi cát lậu ở thôn Thắng Hải, xã Thắng Hải (H.Hàm Tân, Bình Thuận) “ăn hàng”

Tại khu vực xã Sơn Mỹ (H.Hàm Tân), tình trạng khai thác cát trái phép cũng diễn ra rầm rộ không kém. Hằng đêm, hàng chục xe ben, máy cày liên tục ra vào cánh rừng keo lá tràm nằm sát QL55 (thuộc xã Sơn Mỹ), chở cát về các bãi tập kết nằm san sát trên QL55.

Khuya 20, 21.3, chúng tôi đến khu vực thôn 3, xã Sơn Mỹ (đoạn cột mốc 5/65 QL55), nơi có đoàn xe ben, máy cày hoạt động khai thác cát rầm rộ trong đêm - theo phản ánh của người dân. Theo ghi nhận của PV, trải dài gần 2 km dọc QL55 với nhiều lối mòn vào các bãi cát lậu đều có các đối tượng mắc võng nằm hai bên đường cảnh giới người lạ. Họ liên tục cầm đèn rọi vào những xe lởn vởn quanh lối ra vào.

Lấy đất “lậu” làm đường giao thông  Theo phản ánh của người dân, nhiều nông dân có ruộng gần suối Lăng Quăng (một nhánh của sông La Ngà dẫn nước đi qua thôn 1, xã Vũ Hòa, H.Đức Linh, Bình Thuận) lâm cảnh khốn đốn khi dòng suối phục vụ canh tác bị ông Hồ Sỹ Thuyên (ngụ xã Vũ Hòa, H.Đức Linh) ngang nhiên đổ đất đắp hai “con đập” chặn ngang dòng chảy để đào ao và khai thác đất. Có mặt tại khu đất mà ông Thuyên khai thác, PV ghi nhận con suối bị đắp chắn hai “con đập” lớn cách nhau chừng 200 m khiến dòng suối Lăng Quăng bị chặn đứng. Cạnh đó, khu ruộng hàng chục héc ta bị đào bới nham nhở, có chỗ đào sâu xuống cả 10 m, nhiều hố và đụn đất. Tại đây máy cuốc hoạt động rầm rộ, liên tục đào đất lên xe tải chở đi. Ngày 13.3, ông Phạm Văn Tường, Chủ tịch UBND xã Vũ Hòa (H.Đức Linh) cho biết, khi phát hiện việc ông Thuyên đắp đất chắn suối, xã đã yêu cầu tháo dỡ, tuy nhiên ông này chưa thực hiện. “Chúng tôi sẽ yêu cầu ông Thuyên cho máy cuốc đào đất, khơi thông con suối ngay”, ông Tường nói. Cách xã Vũ Hòa không xa, gần nghĩa địa Nam Chính (thuộc thôn 3, xã Nam Chính, H.Đức Linh) việc khai thác đất trái phép cũng diễn ra khá rầm rộ. Bãi khai thác lậu này có diện tích hơn 3.000 m2 bị đào, khoét sâu hoắm. Xâm nhập vào khu khai thác, PV ghi nhận hàng loạt xe tải mang biển số: 62L-502..., 61C-164..., 86C-115..., 86C-034... tấp nập ra vào chở đất. Xe tải phóng ầm ầm từ trong các hẻm nhỏ, băng ra đường ĐT 713 rồi chạy ra cánh đồng ở xã Nam Chính, đổ đất ra công trình giao thông trên cánh đồng địa phương. Trưa 13.3, PV liên hệ với UBND xã Nam Chính và đề nghị cùng xuống hiện trường kiểm tra. Tại đây, ông Châu Hiền Hòa, Chủ tịch UBND xã Nam Chính, cho biết địa phương không có mỏ đất, nên tạo điều kiện cho người ta khai thác đất ở đó để làm đường giao thông nội đồng. Về hướng xử lý, ông Hòa cho hay sẽ báo cáo với UBND huyện là chủ đầu tư để xin ý kiến xử lý việc khai thác trái phép tại đây. Tuy nhiên, chiều 13.3 và trong những ngày tiếp theo, chúng tôi vẫn ghi nhận đoàn xe ben tiếp tục ngang nhiên vào mỏ lậu khai thác đất.

PV bám theo một xe ben vừa rời mỏ cát lậu trong rừng tràm ra QL55 thì phát hiện xe này rẽ vào một bãi tập kết cát nằm cách mỏ chưa đầy 1 km. Khi nhóm PV tiếp tục bám theo xe trên đường quay lại bãi khai thác lậu thì bị lực lượng cảnh giới rọi đèn “cảnh cáo”. Không chỉ pha đèn chiếu thẳng vào xe, nhóm này còn chạy xe máy đuổi bám theo xe của PV nhiều ki lô mét. Theo ông T. (một cát tặc giải nghệ), khu vực xã Sơn Mỹ là “mỏ vàng” bởi trữ lượng cát lớn và nằm sâu trong rừng keo lá tràm nên dễ qua mặt cơ quan chức năng. “Cát ở Sơn Mỹ đẹp, sạch, chất lượng rất tốt nên bán chạy hơn. Cát hiện tại đang có giá cao, dao động mức 170.000 đồng/m³ nên cát tặc đổ xô khai thác. Những bãi khai thác cát về đêm ở đây đều có cảnh giới đông như kiến”, ông T. bật mí.

Trưa 21.3, lợi dụng lúc nhóm người cảnh giới nghỉ trưa, PV xâm nhập các bãi khai thác cát lậu tại thôn 3, xã Sơn Mỹ. Tại đây, chúng tôi bàng hoàng bởi quy mô khai thác cát lậu cực lớn với 6 - 7 bãi khai thác cát trái phép, nằm cách nhau chỉ 500 - 700 m.

Không chỉ khai thác trái phép rầm rộ với quy mô lớn, cát tặc còn bất chấp nguy hiểm, khai thác cát ngay khu vực hành lang điện lưới quốc gia 110 KV, nơi đã đặt bảng nghiêm cấm hành vi khai thác cát làm thay đổi hiện trạng gây ảnh hưởng an toàn lưới điện.

Các đối tượng cảnh giới dọc QL55

Theo một cán bộ phụ trách quản lý tuyến đường dây 110 kV Xuyên Mộc - Hàm Tân (thuộc điện lực Bình Thuận), bãi khai thác này hoạt động trong một thời gian dài. Điện lực có phối hợp với địa phương đi kiểm tra, lập biên bản nhưng cát tặc vẫn lén lút làm, có lúc còn ồ ạt khai thác vào ban ngày. “Khai thác trong khu vực này gồm một số cá nhân. Bên trong bọn họ tập kết xe cuốc, xe tải khai thác cát chở về các bãi gần QL55. Nhiều lần chúng tôi đi kiểm tra phát hiện, cát tặc liền giấu xe cuốc vào các khu vực lân cận”, cán bộ này nói và đề nghị: “Chúng tôi cũng đã làm văn bản kiến nghị huyện, đồng thời mong muốn ngăn chặn việc khai thác vì làm ảnh hưởng, mất an toàn hành lang lưới điện”.