Đó là chia sẻ từ ông Yasuhiro Tanka, cố vấn Quản lý rủi ro thiên tai của Nhật Bản, hiện là cố vấn Quản lý rủi ro thiên tai, Tổng cục Phòng chống thiên tai (Bộ NN-PTNT), tại cuộc gặp gỡ báo giới ngày 2.11, ngay sau cuộc họp ứng phó mưa bão số 10 diễn ra sáng nay, 2.11, tại Hà Nội.
Diễn ra trong một khoảng thời gian ngắn, sau cuộc họp Ban chỉ đạo T.Ư về phòng, chống thiên tai ứng phó với bão số 10, nhưng thông tin chia sẻ từ vị chuyên gia này cho thấy, người dân Nhật Bản đã được cảnh báo chi tiết, cụ thể trước nguy cơ xảy ra sạt lở đất, để giảm thiểu tối đa thiệt hại về tài sản và con người.
Ông Yasuhiro Tanka cho rằng, cũng tương tự như Việt Nam, địa hình Nhật Bản đồi dốc nên sạt lở đất xảy ra lặp đi lặp lại nhiều lần và rất khó để nhận biết trước được thời điểm nào và ở đâu sẽ có sạt lở đất đất.
Sạt lở đất xảy ra bởi nhiều yếu tố chi phối, tác động, không chỉ phụ thuộc vào lượng mưa, mà còn phụ thuộc vào sự phân bổ mưa tại mỗi thời điểm và đặc điểm, tính chất thổ nhưỡng của từng vùng.
Theo ông Yasuhiro Tanka, Nhật Bản đang có 3 ý tưởng để ứng phó sạt lở đất. Đầu tiên, Nhật Bản quan tâm đến vấn đề sử dụng đất, tùy từng vùng đất để xem lượng mưa ở khu vực đó ra sao.
Sau đó, các khu vực được chia và đánh dấu thành các vùng “xanh” là vùng an toàn; vùng “đỏ” là vùng có nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất; và vùng “vàng” là vùng cận nguy hiểm.
Ở vùng “xanh”, người dân được bố trí sinh sống ở đó. Nhưng những hộ dân sống gần vùng có nguy cơ cao thì sẽ có thông báo sơ tán khi có nguy cơ xảy ra lũ lụt, sạt lở đất.
Cuối cùng, mỗi hộ dân ở Nhật Bản đều phải biết rõ họ nằm ở vùng nguy cơ nào, như "đỏ" là nguy hiểm, "vàng" là cận nguy hiểm, "xanh" là an toàn.
Cũng theo vị chuyên gia này, để nhận biết và phát hiện các trận sạt lở đất, Nhật Bản cũng triển khai hệ thống cảnh báo sớm. Hệ thống này sẽ đưa ra cảnh báo về sạt lở đất cho người dân trong một bán kính nhất định. Khi có nguy cơ sạt lở đất xảy ra, người dân trong các phạm vi này sẽ được thông báo đi sơ tán.
Bên cạnh đó, ở vùng có nguy cơ xảy ra sạt lở đất, Nhật Bản cũng triển khai xây dựng các công trình để ngăn chặn sạt lở đất đá, lũ bùn, lũ đá… nhằm giảm thiểu sự tác động trực tiếp vào các khu dân cư.
Việt Nam cảnh báo nguy cơ diện rộng, chưa cụ thể đến điểm sạt lở
Chia sẻ tại cuộc họp Ban chỉ đạo T.Ư về phòng chống thiên tai sáng nay, 2.11, ông Lê Công Thành, Thứ trưởng Bộ TN-MT, cho biết theo kinh nghiệm quốc tế, muốn cảnh báo được thì phải làm rất công phu, bài bản. Vì những gì có thể nhìn thấy được thì dễ phòng tránh, nhưng dưới đất không nhìn thấy được cho nên đầu tiên phải dựa vào nghiên cứu đánh giá diện mạo địa hình, địa chất mới ra được bản đồ nguy cơ sạt lở.
Trên bản đồ này, có thể thấy được cả huyện, xã đó có cấu trúc đứt gãy khi có yếu tố kích hoạt thì nó có thể xảy ra sạt lở đất. Nhưng khi mưa lũ xảy ra, sạt lở ở chỗ nào thì điều này còn rất khó để có thể biết trước.
Cũng theo ông Thành, ngay cả những quốc gia có nhiều kinh nghiệm ứng phó thiên tai, công nghệ cao như Nhật Bản, trong năm 2017 cũng đã xảy ra một trận sạt lở đất kinh hoàng ngoài mọi sự tính toán từ trước đó. Còn ở Hàn Quốc, Đài Loan, sạt lở đất vẫn xảy ra hàng năm.
Thứ trưởng Lê Công Thành thông tin về cảnh báo sạt lở đất tại cuộc họp Ban Chỉ đạo T.Ư về phòng chống thiên tai sáng 2.11 Ảnh Ngọc Hà |
Thứ trưởng Bộ TN-MT cũng cho biết, đến nay, Viện Khoa học địa chất khoáng sản đã làm được bản đồ phân vùng nguy cơ sạt lở đất đến cấp huyện với tỷ lệ 1:50.000. Nhưng bản đồ này chỉ cảnh báo nguy cơ diện rộng, dựa trên địa mạo địa chất, còn tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể hiện trường.
"Dựa trên bản đồ này, cộng với lượng mưa, Bộ TN-MT đã có cảnh báo sớm gửi về các ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các địa phương, nhưng việc phải làm tiếp theo là làm bản đồ nguy cơ sạt lở dựa trên địa hình, địa mạo và cấu trúc địa chất phải chi tiết, cụ thể hơn. Trước đã làm đến cấp huyện rồi thì bây giờ phải cảnh báo đến cấp xã", ông Thành nói.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ TN-MT, trên thế giới, để cảnh báo sạt lở, nhiều nước lắp các trạm cảnh báo nhưng Việt Nam cũng không thể lắp các trạm cảnh báo phủ trùm được toàn bộ khu vực miền núi; chỉ ở khu vực có nguy cơ cao, ở dưới là khu vực dân cư sinh sống, các công trình hạ tầng... mới tập trung làm làm cảnh báo.
Bình luận (0)