Trái đất chỉ có 3 ngày để tránh thảm họa mất vệ tinh do bão mặt trời

ảnh: NOAA

Quỹ đạo thấp của trái đất hiện là nhà của khoảng 14.000 vệ tinh, tăng mạnh so với khoảng 4.000 vào năm 2018. Một lý do chính đằng sau sự gia tăng này là chòm vệ tinh Starlink của tỉ phú Elon Musk.

Những nhà vận hành vệ tinh là bên chịu trách nhiệm đảm bảo cho các vệ tinh không va chạm nhau trên quỹ đạo.

Tuy nhiên, theo tính toán mới, chỉ cần một trận bão mặt trời lớn có thể đánh sập toàn bộ mạng lưới vệ tinh trong vòng 3 ngày. Con số này bị rút ngắn so với ước tính 121 ngày mà các bên vận hành có thể chuẩn bị để tránh nguy cơ xuất hiện thảm họa vệ tinh vào năm 2018, theo tờ The Hill hôm 17.12.

Trái đất hiện trong giai đoạn đỉnh điểm của chu kỳ mặt trời, với những cơn bão mặt trời phóng thích các đợt phun trào vật chất ở vành nhật hoa và tạo nên cực quang ở mức xa hơn về phía nam so với trước đây.

Những cơn bão dạng này còn có thể đánh sập hệ thống viễn thông và định vị, đẩy các nhà vận hành vệ tinh vào tình thế vô phương kiểm soát hàng ngàn vật thể trên quỹ đạo trái đất.

Tính toán mới phát hiện nếu họ mất kiểm soát, chỉ cần 2,8 ngày là đủ để xảy ra một vụ va chạm thảm khốc, kích hoạt phản ứng dây chuyền tạo ra hàng loạt mảnh vỡ và tiến tới phá hủy thêm nhiều vệ tinh khác, từ đó kéo theo sự sụp đổ của toàn bộ cơ sở hạ tầng vệ tinh.

Những vụ va chạm như thế có thể khiến các hệ thống phụ thuộc vào vệ tinh, chẳng hạn như GPS, ngừng hoạt động, làm gián đoạn việc tiếp cận nhiều vùng trên quỹ đạo do mảnh vỡ. Trong trường hợp xấu nhất, nhân loại bị phá hủy năng lực tiếp tục thám hiểm không gian và vũ trụ.

Không dừng lại ở đó, báo cáo cũng phát hiện việc mất kiểm soát trong thời gian ngắn cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Nếu phía vận hành mất quyền điều khiển vệ tinh chỉ trong 24 giờ, nguy cơ phản ứng dây chuyền bị kích hoạt lên đến 30%.