Tránh gây tổn thương văn hóa

26/07/2020 06:33 GMT+7

Theo PGS-TS Khuất Tân Hưng (ĐH Kiến trúc Hà Nội - ảnh), có thể tổ chức các hoạt động sự kiện trong di tích, có điều cách tổ chức cần phải được cân nhắc để không gây tổn thương văn hóa .

Câu chuyện về tín ngưỡng, văn hóa bản địa, có người đã lên tiếng về việc khách tới chơi ngôi nhà từng quay phim Chuyện của Pao. Họ ngồi trên bệ cửa và chụp ảnh check-in. Trong khi đó, theo tục lệ của người Mông, đó là nơi thần linh trú ngụ. Trường hợp này quản lý nhà nước có liên quan gì không?
Tránh gây tổn thương văn hóa

Ảnh: NVCC

       
Lỗi văn hóa kiểu thế này không chỉ xảy ra ở một công trình cụ thể như nhà của Pao đâu. Nếu bạn ra nước ngoài sẽ thấy nhiều di tích, công trình có đầy đủ quy định về trang phục. Tại Bangkok (Thái Lan) chẳng hạn, chỉ cần mặc quần soọc thôi đã không được vào di tích rồi, khách bắt buộc phải mặc quần dài. Nhiều chùa, công trình tín ngưỡng ở Ấn Độ đều yêu cầu khách tham quan bỏ giày dép. Trong khi đó, khách du lịch vào các công trình, di tích của ta hơi bị thoải mái: quần quá ngắn, đi cả giày dép... Khách ứng xử vô tư và vi phạm không gian văn hóa là vì mình chưa thúc đẩy và đặt mục tiêu tạo thành ứng xử đúng mực cho họ.

Vậy khách du lịch có lỗi đến đâu trong việc đó?

Khách có lỗi, nhưng lỗi phía quản lý nhiều hơn. Làm sao biết hết được, nhất là người nước ngoài. Chưa kể chúng ta có nhiều công trình khác nhau, các dân tộc khác nhau. Ở đây cần cách nào đó mà không thể đổ cho khách du lịch được. Quản lý văn hóa địa phương cần tham gia vào việc này.
Quay lại việc tổ chức sự kiện, tổ chức tiệc tùng trong di tích. Liên hoan phim quốc tế Hà Nội (Haniff) cũng tổ chức ăn uống trong Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Từ góc độ bảo tồn và phát huy di tích, ông thấy sao?
Di sản nói chung nên được phát huy giá trị. Ở di tích, có thể tạo dựng lại các hoạt động từng diễn ra ở đó trong quá khứ, kể cả hoạt động liên quan đến yến tiệc. Vấn đề là tổ chức làm sao không ảnh hưởng đến di tích. Đặc biệt, nếu các hoạt động yến tiệc có thể làm tổn thương các dân tộc thiểu số thì rất cần cân nhắc.
Trước đây ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám thờ Khổng Tử và nơi này được coi là trường đại học đầu tiên của Việt Nam. Nếu nấu nướng, ăn uống thì không ổn, nhưng nếu là tiệc trà hoặc các hoạt động liên quan đến di tích thì có thể tổ chức được. Cũng cần cân nhắc nhiều yếu tố khác, chẳng hạn việc khách khứa vào đó ăn mặc có phù hợp hay không…
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.