'Tránh quyền tự quyết ngân hàng tập trung vào một ông, bà chủ nào đó’

Góp ý dự thảo luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi chiều 10.6, trung tướng Nguyễn Hải Trung, Giám đốc Công an TP.Hà Nội, đánh giá tình trạng sở hữu chéo, thao túng, lợi ích nhóm trong lĩnh vực ngân hàng vẫn là vấn đề đáng lo ngại. Đặc biệt là việc huy động vốn để cho vay giữa các doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái của các tập đoàn kinh tế tư nhân.

GIA HÂN

Theo ông, dự thảo luật giảm điều chỉnh tỷ lệ sở hữu của các cá nhân, tổ chức mang tính đại chúng, các tổ chức tín dụng… giúp cơ cấu cổ đông ngân hàng thông thoáng, lành mạnh hơn. Điều này “tránh quyền tự quyết tập trung vào một ông, bà chủ nào đó, hạn chế điều hành của tổ chức phục vụ cho các công ty "sân sau" và nhóm lợi ích mà tổn hại đến ngân hàng hoặc nhóm cổ đông nhỏ”.

Tuy nhiên, theo ông Trung, thực tế vẫn tồn tại cổ đông lớn đứng danh hoặc không đứng danh HĐQT để điều hành, nắm cổ phần chi phối và điều hành hoạt động ngân hàng.

“Các quy định trong dự thảo mới chỉ mang tính kỹ thuật. Cần bổ sung thêm 2 vấn đề là tăng cường vai trò của Ngân hàng Nhà nước để hạn chế hành vi lạm quyền cổ đông lớn, quyền quản trị điều hành để thao túng hoạt động của các tổ chức tín dụng. Hai là thêm biện pháp, giải pháp kiểm soát việc "lách luật" sử dụng nhiều cá nhân khác đứng tên cổ phần nhóm cổ đông lớn để điều hành tổ chức tín dụng”, thiếu tướng Trung nói.

Về vấn đề cung cấp thông tin cho các cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm, dự thảo luật quy định cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài yêu cầu cung cấp thông tin khách hàng.

Tuy nhiên, ông Trung cũng cho hay trong thực tiễn, tội phạm công nghệ cao, đánh bạc, rửa tiền trên không gian mạng rất phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng. “Sau các vụ việc, lực lượng công an ngay lập tức truy xét dòng tiền, phong tỏa tài khoản. Nhưng với các quy định hiện hành thì không thể đáp ứng được việc phong tỏa kịp thời, các đối tượng ngay lập tức chuyển tiền đi rất nhanh nên tỷ lệ thu hồi được tiền rất ít”, ông Trung nêu.

Giám đốc Công an TP.Hà Nội cũng đề nghị để nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm cần quy định rút ngắn thời gian phong tỏa tài khoản, có thể giao Chính phủ nghiên cứu quy định chi tiết nội dung này.

Về quy định tính chính danh khi mở tài khoản ngân hàng, theo ông Trung, trong đấu tranh phòng, chống tội phạm công nghệ cao thời gian qua nổi bật lên các thủ đoạn sử dụng giấy tờ giả mở tài khoản nhằm gây khó khăn, tránh né. Theo ông, cần luật hóa quy định tính chính danh khi mở tài khoản.

Đồng thời, trong luật này cần có quy định cụ thể về các điều kiện bắt buộc các tổ chức tín dụng phải có nền tảng công nghệ, cơ sở vật chất trong nhận diện khách hàng để đảm bảo tính chính danh; yêu cầu tổ chức tín dụng có trách nhiệm rà soát, phát hiện và phối hợp với cơ quan công an và các cơ quan có liên quan xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm về tài khoản không chính danh.

Đặc biệt, trung tướng Nguyễn Hải Trung đề nghị không quy định Ngân hàng Nhà nước có thẩm quyền điều tra vi phạm pháp luật về lĩnh vực ngân hàng.

GIA HÂN

Từ sự cố SCB, phải quy định rõ phòng ngừa rủi ro hệ thống

Nhắc đến sự cố SCB và các ngân hàng của Mỹ thời gian qua, theo đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai), cần quy định rõ các nội dung về phòng ngừa rủi ro hệ thống.

“Sau sự kiện SCB và các ngân hàng của Mỹ cho thấy cần có quy định để khi xảy ra sự cố hệ thống chống đỡ ngay”, ông An nêu.

Đại biểu này cũng nêu, vấn đề sở hữu chéo phải chấm dứt chứ không chỉ hạn chế. “Ai cũng biết, ai cũng nhận ra nhưng chỉ mặt điểm tên rất khó do có sự lòng vòng lắt léo. Chính sách cụ thể trong luật Tổ chức tín dụng hiện nay chưa đủ mạnh. Chúng ta chăm chăm vào giảm tỷ lệ cổ phần, giảm phần cấp hạn mức tín dụng nhưng rất thụ động”, ông An nêu.

Cũng theo đại biểu đoàn Đồng Nai, cần thiết phải đặt lại mô hình giám sát thẩm tra, tài chính độc lập để giám sát các tổ chức tín dụng. Với khoảng 50 ngân hàng hiện nay, cũng cần đánh giá lại số lượng này có quá nhiều hay không, định lượng rõ nền kinh tế quy mô như thế nào thì cần bao nhiêu ngân hàng là đủ, tạo các quy định kỹ thuật trong luật để hạn chế số lượng.

Về cấp hạn mức tín dụng, ông An đồng tình thời điểm này có thể áp room tín dụng, song cũng nêu vấn đề: nếu đã áp chuẩn quốc tế trong quản trị rủi ro ngân hàng, tại sao vẫn duy trì mô hình hạn mức tín dụng?