(TNO) Trung Quốc đang cố tiếp cận sâu hơn các tàu sân bay của Mỹ để học cách vận hành Liêu Ninh, tàu sân bay đầu tiên của nước này – một động thái mang tính thách thức mối quan hệ hợp tác quân sự mà 2 bên đã cố gầy dựng trong năm vừa qua, tờ Wall Street Journal (Mỹ) nhận định.
Tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc
Tờ báo Mỹ cho biết yêu cầu được lên các tàu sân bay Mỹ của phía Trung Quốc được đưa ra hồi tuần trước khi Đô đốc Jonathan W. Greenert, tư lệnh hải quân Mỹ, sang thăm Trung Quốc để bàn về các lĩnh vực mới trong mối quan hệ hợp tác 2 nước.
Tư lệnh hải quân Trung Quốc Ngô Thắng Lợi đã đề nghị phía Mỹ đem chiếc USS George Washington, tàu sân bay đang neo đậu ở Nhật Bản, sang Trung Quốc, rồi cho phép thủy thủ đoàn tàu Liêu Ninh lên tham quan, The Wall Street Journal dẫn lời Đô đốc Greenert thuật lại.
“Đô đốc Ngô muốn bàn về chuyện đó”, đô đốc Mỹ cho biết trong cuộc phỏng vấn với The Wall Street Journal vào cuối chuyến thăm Trung Quốc. Ông Greenert cũng đã được lên tham quan tàu Liêu Ninh.
“Ông ấy muốn thủy thủ đoàn của mình được lên tham quan tàu George Washington và muốn mời cả đám thủy thủ đoàn George Washington sang thăm tàu Liêu Ninh”, Đô đốc Greenert nói. “Tôi đã tiếp thu ý kiến đó”.
Tư lệnh hải quân Mỹ cho biết thêm rằng tàu sân bay Mỹ có thể sẽ thăm Trung Quốc, nhiều khả năng là cảng Thượng Hải, trong vòng một năm tới nếu Đô đốc Ngô chính thức đề xuất và được sự đồng thuận của các nhà làm luật 2 nước.
The Wall Street Journal đã liên hệ với bộ quốc phòng Trung Quốc để bình luận về thông tin nói trên, nhưng đã không được hồi đáp.
Cuộc thảo luận về tàu sân bay nói trên cho thấy xu hướng lạ thường trong quan hệ Trung-Mỹ - đó là mối quan hệ quân sự giữa 2 nước đang được cải thiện, đặc biệt là giữa lực lượng hải quân, ngay cả khi Bắc Kinh đang cố củng cố các tuyên bố chủ quyền biển đảo gây căng thẳng với các quốc gia láng giềng trong khu vực, bao gồm cả đồng minh của Mỹ, theo Wall Street Journal.
Tư lệnh hải quân Mỹ Greenert đã gặp gỡ người đồng cấp bên phía Trung Quốc 3 lần trong vòng 1 năm qua và sẽ gặp thêm 1 lần nữa vào tháng 9.
Tư lệnh hải quân Trung Quốc Ngô Thắng Lợi (trái) trò chuyện với Đô đốc Jonathan W. Greenert, tư lệnh hải quân Mỹ, tại lễ đón tiếp ông Greenert ở Bắc Kinh ngày 15.7
Ông Greenert cho biết cuộc gặp sắp tới nhằm làm nổi bật cam kết cải thiện quan hệ quân sự mà Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc đã cùng tuyên bố trong cuộc gặp thượng đỉnh hồi năm 2013.
Cuộc thảo luận giữa tư lệnh hải quân cũng làm dấy lên thắc mắc rằng cả hai phía sẽ cho phép tiếp cận công nghệ nhạy cảm của mỗi bên sâu đến mức nào và liệu các trao đổi này có thực sự làm giảm căng thẳng trên biển hay không.
Đô đốc Greenert cho biết Tư lệnh hải quân Trung Quốc Ngô ban đầu đề nghị tổ chức các cuộc gặp gỡ giao lưu giữa thủ thủy đoàn tàu sân bay Trung Quốc và Mỹ để thảo luận về “việc bảo trì và chiến thuật”.
“Điều này bị người của chúng tôi, giới chính trị gia, xem là không đúng đắn, nên chúng tôi bỏ qua”, ông Greenert cho hay.
Luật pháp Mỹ cấm bất kỳ hợp tác nào với quân đội Trung Quốc, ngay cả việc trao đổi miệng, điều có thể giúp Trung Quốc lấy được công nghệ Mỹ, theo The Wall Street Journal.
Và một số ý kiến từ bộ quốc phòng Mỹ cho rằng Trung Quốc không xứng đáng được hợp tác với Mỹ vì hành vi hung hăng gần đây.
Tuy nhiên, Đô đốc Greenert lại nhìn nhận vấn đề này theo hướng khác, với tranh luận rằng ưu tiên của ông là thiết lập lòng tin và cố gắng định hình hành vi của một lực lượng hải quân Trung Quốc chắc chắn sẽ sớm trở nên hùng mạnh, còn hơn là cứ liên tục đưa ra phản đối các vụ việc nhỏ lẻ.
“Trong khi tất cả những gì chúng ta làm là cứ tuyên bố đi tuyên bố lại, ngày này qua ngày khác, thì thực tế là tàu thuyền của chúng ta vẫn đang hoạt động trong cùng một khu vực và chúng ta phải tìm cách xoay xở lối thoát ra”, đô đốc Mỹ nói.
Ông cũng cho biết ông đã không đề cập đến động thái di chuyển giàn khoan của Trung Quốc ra khỏi vùng biển Việt Nam ở biển Đông hồi tuần trước, hay những hành động khác của Bắc Kinh trong các vùng biển tranh chấp.
“Tôi đã không đề cập đến chuyện đó vì tôi không muốn bị sa lầy vào một mớ những thứ vô vị hay những phát biểu chủ yếu để dành cho báo chí do chúng ta còn rất ít thời gian”, ông Greenert nói, đồng thời cho biết thêm rằng các quan chức Mỹ đã đề cập những động thái của Trung Quốc trong các cuộc gặp khác.
Đô đốc Greenert cho biết ông đã cố gắng đáp ứng 8 đề xuất về hợp tác do Đô đốc Ngô đưa ra hồi tháng 9.
Một trong số đó là yêu cầu cho phép Trung Quốc tham gia cuộc tập trận hải quân Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) ở Hawaii và một yêu cầu khác là việc tiến hành bộ quy tắc ứng xử đối với những vụ đụng độ bất ngờ trên biển (CUES), do 21 lực lượng hải quân Thái Bình Dương ký kết hồi tháng 4.
Một số quan chức Trung Quốc đề nghị không áp dụng bộ quy tắc này cho các vùng biển tranh chấp gần bờ biển Trung Quốc, nhưng ông Greenert cho hay Đô đốc Ngô đã cam kết hồi tuần trước sẽ xem xét dùng CUES tại biển Đông.
Hoàng Uy
Ảnh: Reuters
>> Trung Quốc nhái thiết kế tàu sân bay hạt nhân Mỹ?
>> Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ được lên tàu sân bay Trung Quốc tham quan
>> Mỹ sắp thử nghiệm siêu tàu sân bay
>> Trung Quốc bí mật đóng 2 tàu sân bay
Bình luận (0)