Xây dựng TP.HCM thành đô thị toàn cầu

3 đột phá phát triển

Tầm nhìn đến năm 2050, TP.HCM là đô thị toàn cầu hấp dẫn và bền vững; trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á; kinh tế, văn hóa phát triển đặc sắc; người dân có chất lượng cuộc sống cao; là hạt nhân của vùng TP.HCM và vùng Đông Nam bộ; cực tăng trưởng của cả nước.

ẢNH: ĐỘC LẬP

Mục tiêu đến năm 2030, TP.HCM là đô thị toàn cầu; có nguồn nhân lực chất lượng cao, dịch vụ - công nghiệp hiện đại, đầu tàu về kinh tế xanh, kinh tế số, xã hội số, trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại - dịch vụ, văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ của cả nước, có vị thế nổi trội trong khu vực Đông Nam Á.

Về kinh tế, phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt khoảng 8,5 - 9%/năm trong giai đoạn 2021 - 2030. Đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt 385 - 405 triệu đồng, tương đương 14.800 - 15.400 USD. Dự báo quy mô dân số thực tế thường trú đến năm 2030 khoảng 11 triệu người; đến năm 2050 khoảng 14,5 triệu người.

Hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở Tây - Bắc, Tây - Nam và khu vực nam TP. Phát triển TP.HCM trở thành trung tâm thương mại điện tử của vùng Đông Nam bộ. Phát triển các ngành công nghiệp chủ lực như thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch, công nghiệp năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; ngành hóa chất, sản xuất vật liệu bán dẫn... Đẩy mạnh phát triển dịch vụ logistics, cạnh tranh và hội nhập được với các trung tâm logistics của khu vực, thế giới.

Đặc biệt, quy hoạch cũng đưa ra 3 đột phá phát triển. Cụ thể là đột phá trong hoàn thiện thể chế, chính sách, đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh và hiệu quả quản trị đô thị.

Đột phá trong huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, tái cấu trúc không gian hệ thống đô thị, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tăng cường liên kết vùng, phát triển các ngành kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội, hoàn thiện, phát triển mô hình khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ; quy hoạch không gian dọc sông Sài Gòn để phát triển du lịch xanh kết hợp đảm bảo an ninh nguồn nước.

Đột phá trong phát triển công nghệ cao, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng đội ngũ doanh nghiệp chiến lược, trong đó chú trọng thu hút các dự án đầu tư bảo đảm đầy đủ cả ba yếu tố: công nghệ tiên tiến, bảo vệ môi trường và sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao.

3 tiểu vùng: trung tâm, TP.Thủ Đức và ngoại thành

Quy hoạch cũng đặt mục tiêu phát triển đồng bộ hạ tầng đường bộ, đường sắt đô thị, cảng biển, sân bay. Kết nối với các nước khu vực và quốc tế thông qua các hành lang quốc gia gồm hành lang Bắc - Nam; hành lang Vũng Tàu - TP.HCM - Mộc Bài (Tây Ninh) - Campuchia; hành lang TP.HCM - Chơn Thành - Hoa Lư; các cửa ngõ hàng không (Tân Sơn Nhất, Long Thành) và hệ thống cảng biển (cụm cảng hệ thống sông Đồng Nai, cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ)…

Quy hoạch xác định tiểu vùng khu vực đô thị trung tâm giữ vai trò là hạt nhân thúc đẩy phát triển TP.HCM, vùng kinh tế trọng điểm phía nam và vùng Đông Nam bộ. Đến năm 2030 bao gồm 16 quận, được chia thành 4 phân vùng, trong đó phân vùng 1 là Q.1; phân vùng 2 bao gồm các quận 3, 4, 5, 6, 10, 11, Phú Nhuận; phân vùng 3 bao gồm các quận 7, 8, Gò Vấp, Bình Thạnh, Tân Bình, Tân Phú; phân vùng 4 bao gồm các quận 12, Bình Tân.

Tiểu vùng TP.Thủ Đức là đô thị loại I, đô thị song hành giữ vai trò là cực tăng trưởng mới, đô thị sáng tạo, tương tác cao và hạt nhân thúc đẩy KT-XH của TP.

Tiểu vùng khu vực ngoại thành: đẩy mạnh đô thị hóa, hình thành các đô thị vệ tinh kiểu mới, đáng sống, hỗ trợ cho sự phát triển của đô thị trung tâm, gắn kết với phát triển nông nghiệp, đô thị sinh thái và nông thôn mới. Đến năm 2030, tiểu vùng này được chia thành 5 phân vùng gồm Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè và Cần Giờ. Tầm nhìn đến năm 2050, tiểu vùng này được sắp xếp lại thành 4 phân vùng gồm phân vùng Củ Chi - Hóc Môn; phân vùng Bình Chánh; phân vùng Nhà Bè - Q.7 và phân vùng Cần Giờ.

Các khu vực hạn chế phát triển gồm khu vực bảo vệ nghiêm ngặt như các khu bảo tồn thiên nhiên đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ và một số khu rừng quan trọng ở H.Bình Chánh…

Các tiểu vùng, trung tâm và các hoạt động KT-XH được liên kết thông qua 9 trục không gian chủ đạo và 1 trục không gian ven biển gồm 4 trục Đông - Tây, 5 trục Bắc - Nam; hình thành trục kết nối mới ven biển phía nam từ Tiền Giang qua Cần Giờ, TP.HCM đến Bà Rịa-Vũng Tàu - Đồng Nai, phục vụ phát triển kinh tế biển.

TP.HCM là đô thị đặc biệt, thêm 5 huyện lên TP

Hình thành và phát triển cấu trúc không gian đa trung tâm, trong đó: khu vực đô thị trung tâm (16 quận nội thành) giữ vai trò là hạt nhân, đầu não và động lực tăng trưởng với TP.Thủ Đức trực thuộc TP, giữ vai trò là cực tăng trưởng mới. Sắp xếp khu vực ngoại thành (5 huyện) trên cơ sở hình thành 5 đô thị vệ tinh đến năm 2030 và 4 đô thị vệ tinh tầm nhìn đến năm 2050, là những đô thị trực thuộc TP.

Đến năm 2030 tập trung sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã dựa trên các tiêu chí về diện tích và dân số. Tiếp tục phát triển TP.HCM là đô thị đặc biệt bao gồm 1 khu vực đô thị trung tâm và 6 đô thị trực thuộc gồm: TP.Thủ Đức là đô thị loại 1 và 5 đô thị vệ tinh cơ bản đạt tiêu chuẩn để nâng cấp lên TP (gồm Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ). Triển khai quy hoạch, xây dựng không gian ngầm.

Sau năm 2030, bắt đầu xây dựng các đô thị theo mô hình TP đa trung tâm gồm: khu vực đô thị trung tâm, đô thị Thủ Đức, đô thị Củ Chi - Hóc Môn, đô thị Bình Chánh, đô thị Q.7 - Nhà Bè và đô thị Cần Giờ (đô thị sinh thái biển). Đến năm 2050, hoàn thành việc xây dựng TP.HCM theo mô hình TP đa trung tâm.

Tổ chức không gian lãnh thổ khu vực nông thôn gắn với phát triển nông nghiệp đô thị, đô thị sinh thái, bảo tồn khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ; xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, bền vững gắn với đô thị theo mô hình "làng trong phố, phố trong làng".