Cân nhắc việc tổ chức thi tốt nghiệp THPT đợt 2

Hiện nay dịch Covid-19 diễn biến rất phức tạp, thay đổi từng ngày ở nhiều địa phương và hầu hết các vùng miền. Đảng và Nhà nước ta đã kêu gọi cả hệ thống chính trị tập trung mọi nguồn lực cao nhất có thể để quyết tâm chống dịch, đẩy lùi dịch, sớm đưa cả nước về trạng thái bình thường mới. Mặt khác, việc tổ chức thi tốt nghiệp THPT là một hoạt động vô cùng hệ trọng, đòi hỏi phải thực hiện quy chế thi rất nghiêm ngặt, “sai một li đi một dặm”. Trong hoàn cảnh cả nước đang chịu áp lực, dồn vật lực, tâm lực cho dập dịch như vậy thì tổ chức thi tốt nghiệp THPT đợt 2 vào thời điểm này, liệu chúng ta có yên tâm?

Tại điều 37, Quy chế thi tốt nghiệp THPT năm 2020 (cũng áp dụng cho năm 2021) về đặc cách tốt nghiệp THPT có ghi: “Người học thuộc các đối tượng quy định tại điều 12 quy chế này nếu đủ điều kiện dự thi được xét đặc cách tốt nghiệp THPT trong trường hợp bị tai nạn, bị ốm hoặc có việc đột xuất đặc biệt trước ngày thi không quá 10 ngày hoặc ngay trong buổi thi đầu tiên, không thể dự thi”.

Vì vậy có thể vận dụng Quy chế thi tốt nghiệp THPT để xét đặc cách cho một bộ phận hoặc tất cả 26.000 thí sinh (TS) ở 42 tỉnh thành dự kiến tổ chức thi tốt nghiệp THPT đợt 2.

Chống dịch như chống giặc, dịch giã như giặc và thời dịch như thời chiến. Chúng ta hoàn toàn vận dụng đúng quy chế vào trường hợp “việc đột xuất đặc biệt” để xét đặc cách tốt nghiệp THPT cho học sinh. Ngoài ra, khó khăn nan giải hơn, đó là 19 tỉnh Đông Nam bộ và Tây Nam bộ đang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng cho tới sát ngày tổ chức thi tốt nghiệp THPT đợt 2.

Qua dữ liệu đăng ký tuyển sinh vào ĐH năm 2021, cho thấy: Khoảng 25% TS dự thi tốt nghiệp THPT chỉ lấy bằng tốt nghiệp mà không tham dự xét tuyển vào ĐH; số TS tham gia xét tuyển vào ĐH qua học bạ chiếm tỷ lệ khá lớn so với tổng số TS đăng ký tuyển sinh. Nghĩa là điểm thi tốt nghiệp THPT không quá quan trọng với những đối tượng TS này. Nếu lọc ra những TS không dùng kết quả thi tốt nghiệp để tham gia xét tuyển vào ĐH, chắc chắn sẽ không nhiều, nhất là thi kỳ thi tốt nghiệp đợt 2 chỉ có 26.000 TS tham dự. Mặt khác ĐH Quốc gia Hà Nội và ĐH Quốc gia TP.HCM có đủ điều kiện đánh giá năng lực TS để có căn cứ xét tuyển vào ĐH cho những TS khi được xét đặc cách tốt nghiệp.

Theo luật Giáo dục, TS phải qua một kỳ thi (hoặc qua xét đặc cách) để được cấp bằng tốt nghiệp THPT. Như vậy luật Giáo dục không quy định kỳ thi tốt nghiệp THPT là cấp quốc gia. Do đó, chỉ cần sự đồng thuận của Bộ GD-ĐT và chủ tịch UBND tỉnh các địa phương sẽ quyết định những học sinh nào được đặc cách thi tốt nghiệp THPT.

Chúng tôi được biết Sở GD-ĐT TP.HCM và tỉnh An Giang, nơi có nhiều học sinh dự thi tốt nghiệp THPT đợt 2, có văn bản trình UBND địa phương mình, sớm gửi lên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT đề nghị đặc cách thi tốt nghiệp cho những học sinh ở diện phải thi tốt nghiệp đợt 2. Với những cơ sở pháp lý nêu trên cùng nguyện vọng từ một số địa phương, chúng tôi mong muốn được đề nghị Bộ GD-ĐT cần cân nhắc: Liệu có thể thay kỳ thi tốt nghiệp THPT bằng việc xét đặc cách tốt nghiệp THPT đợt 2 cho TS.

Khuyến khích các trường ĐH lấy kết quả thi đánh giá năng lực để xét tuyển Bộ GD-ĐT vừa có công văn gửi ĐH Quốc gia Hà Nội và ĐH Quốc gia TP.HCM, đề nghị các ĐH này chuẩn bị các điều kiện để tổ chức thi đánh giá năng lực năm 2021 trong tình hình dịch Covid-19. Cùng với đề nghị này, Bộ GD-ĐT cho biết sẽ thông báo tới các địa phương, cũng như đề nghị các cơ sở đào tạo điều chỉnh đề án tuyển sinh để xét tuyển đối tượng TS này. Trao đổi với Thanh Niên, bà Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH, cho biết: “Ở phía nam, rất nhiều trường sử dụng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TP.HCM. Còn phía bắc, ít trường sử dụng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội. Vì thế, Bộ sẽ thông báo tới các trường để khuyến khích các trường điều chỉnh đề án, bổ sung phương án tuyển sinh, nhằm mở cơ hội xét tuyển ĐH cho TS không thể dự được cả hai đợt thi tốt nghiệp”. Trong công văn gửi hai ĐH Quốc gia, Bộ GD-ĐT cho biết trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 tại một số địa phương, căn cứ vào điều kiện thực tế, Bộ đã tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT đợt 1 hồi đầu tháng 7 vừa qua, đợt 2 sẽ tổ chức trong các ngày 6 - 7.8 tới. Tuy nhiên, nhiều TS thuộc diện F0 hoặc diện phải cách ly theo dõi, hoặc nhiều TS ở một số địa phương phải thực hiện cách ly xã hội theo chỉ thị của Thủ tướng về thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19, nên không thể tham dự kỳ thi cả hai đợt. Để đảm bảo quyền lợi cho các TS trên, Bộ GD-ĐT đề nghị các ĐH Quốc gia chuẩn bị điều kiện để tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực vào thời gian phù hợp với tình hình diễn biến dịch bệnh và tuân thủ quy định phòng, chống dịch tại các địa phương.  Quý Hiên