Ai là người khởi xướng gian lận điểm thi ở Hà Giang?

 Sáng nay 14.10, TAND tỉnh Hà Giang mở lại phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo trong vụ án gian lận điểm thi kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 tại Hà Giang.

Sau phần công bố cáo trạng, HĐXX đã tiến hành xét hỏi đối với các bị cáo trong vụ án. Là người đầu tiên trả lời thẩm vấn, bị cáo Vũ Trọng Lương (41 tuổi, nguyên Phó trưởng Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng giáo dục, Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Hà Giang) khai báo rành rọt quá trình sửa chữa bài thi và nâng điểm cho các thí sinh trong kỳ thi THPT năm 2018 tại Hà Giang.

Bị cáo Vũ Trọng Lương khai rõ, từ tháng 5.2018 đã được bị cáo Nguyễn Thanh Hoài (50 tuổi, nguyên Trưởng Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng giáo dục) gọi đến phòng làm việc để hỏi cách thức sửa chữa bài thi. Sau khi xem về cách thức chuyển dữ liệu bài thi của thí sinh về Bộ Giáo dục - Đào tạo qua file excel, ông Lương trả lời ông Hoài có thể thực hiện được và được ông Hoài 3 lần đưa danh sách ghi thông tin cần nâng điểm. Ông Lương đã đánh máy dữ liệu các thí sinh cần nâng điểm, tạo ra một file riêng, lưu trong máy tính.

Từ 30.6 - 2.7.2018, trong quá trình xử lý bài thi trắc nghiệm, bị cáo Lương thực hiện chuyển kết quả bài làm của thí sinh thể hiện trên ảnh quét phiếu trả lời trắc nghiệm (tệp tin ảnh gốc) sang file excel được lập trong máy tính. Trong thời gian này, bị cáo Lương sửa dữ liệu đáp án bài thi của thí sinh bằng cách coppy đáp án đúng đã được bị cáo này tải về, lưu sẵn trong file sheet trên máy tính để paste (dán) đáp án đúng vào 309 bài thi các môn trên 249 ảnh gốc phiếu trả lời trắc nghiệm (dữ liệu quét bài thi gốc) của 107 thí sinh để nâng điểm cho 107 thí sinh này trước khi sao lưu bài thi vào đĩa CD1 gửi cho Bộ Giáo dục - Đào tạo.

Từ 30.6 đến 2.7.2018, sau khi Bộ Giáo dục - Đào tạo công bố đáp án, bị cáo Lương đã tiến hành sửa điểm các thí sinh bằng cách coppy đáp án của bộ để dán vào bài của thí sinh trong các file excel.

Tiếp đó, ngày 7.7.2018, do các thí sinh được sửa bài thi có điểm rất cao, sợ bị lộ nên bị cáo Hoài đưa chìa khóa cho bị cáo Lương đến Trường chuyên Hà Giang (nơi chấm thi) lấy bài thi đưa về phòng làm việc của Lương tại Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Hà Giang để sửa chữa cho khớp với kết quả báo về Bộ. "Tôi đã thuê xe tải đến trường chuyên chuyển bài thi đựng trong 4 hòm tôn về Sở để thực hiện tẩy sửa đáp áp trên bài thi của thí sinh”, bị cáo Lương khai.

Ai là người khởi xướng sửa chữa bài thi cho thí sinh? Trả lời câu hỏi này của HĐXX, bị cáo Lương khai “do anh Hoài. Anh Hòa đưa danh sách các thí sinh cho bị cáo. Các danh sách này do anh Hoài lập và trong các tờ giấy A4”, bị cáo Lương khai.

“Việc Hoài đưa cho bị cáo danh sách thí sinh để sửa chữa nâng điểm bài thi có thỏa thuận điều kiện gì không”, HĐXX hỏi. “Không có thỏa thuận gì cả”, bị cáo Lương đáp, đồng thời khẳng định không được bị cáo Hoài hứa hẹn cho cái gì. Khi HĐXX đề cập bị cáo Hoài là cấp trên, nếu không thực hiện thì có ảnh hưởng gì thì bị cáo Lương khai: "Bị cáo là cấp dưới, cấp trên nói thì bị cáo làm, bị cáo tự nguyện chứ không bị ép buộc gì cả”.

Bị cáo Lương cũng khai nhận, sau khi vụ việc bị bại lộ, đã từng dùng điện thoại ghi âm lại lời nói trao đổi với bị cáo Hoài, rồi lưu giữ trong một con lợn đất màu xanh gửi tại nhà mẹ vợ. Mục đích ghi âm là nhằm chứng minh bị cáo chỉ là người làm theo chỉ đạo của bị cáo Hoài. Tuy nhiên, chủ tọa phiên tòa cho biết quá trình khám xét đã thu giữ được con lợn đất này nhưng không thu được thẻ nhớ, con lợn đất đã bị thủng 1 lỗ.

Ngoài danh sách 93 người do bị cáo Hoài đưa, bị cáo Lương đã tự sửa chữa bài thi nâng điểm cho 14 trường hợp khác là người than và cũng không nhận bất cứ lợi ích vật chất gì.

Đáng chú ý, bị cáo Lương cho biết, mỗi lần sửa chữa 1 bài thi, bị cáo chỉ thực hiện trong vòng 6 giây, và toàn bộ việc sửa chữa đều do bị cáo làm mà không có ai giúp sức.

Lời khai của bị cáo Lương tại tòa cho thấy, quy trình lưu giữ, giám sát việc chấm bài thi đã bị các bị cáo trong vụ án thao túng hầu như toàn bộ. Các bài thi được chứa trong hòm tôn có gắn niêm phong, mỗi lần mở hòm lấy bài thi chấm và cất vào đều được lập biên bản và gắn lại niêm phong. Phòng chứa bài thi và chấm thi đều có niêm phong và được khóa bằng 2 ổ khóa, 1 chìa do bị cáo Hoài giữ và 1 chìa do bà Triệu Thị Chính, Phó giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo (bị cáo trong vụ án) giữ.

Theo quy chế, để mở được cửa phòng này phải có đủ thành viên, đặc biệt có mặt của bị cáo Hòa và Chính. Tuy nhiên, khai tại tòa, bị cáo Lương cho biết đã được bị cáo Hoài đưa “cả 1 túi chìa khóa” và bị cáo lấy mở phòng thi, rồi thuê xe tải chở 4 hòm tôn đựng bài thi về phòng làm việc để sửa chữa.