Bác sĩ nội trú có được trả lương?

Bác sĩ nội trú học và làm việc tại bệnh viện

Bác sĩ nội trú ở Việt Nam có từ năm 1974 (Trường đại học Y Hà Nội là cơ sở đào tạo đầu tiên), được chuẩn hóa bằng Quy chế 19/2006/QĐ-BYT, hiện triển khai tại nhiều trường y, không phải điều kiện bắt buộc để được cấp phép hành nghề.

Bác sĩ nội trú là chương trình 3 năm sau đại học, học - làm việc trong bệnh viện tuyến cuối, hướng tới đào tạo chuyên khoa có năng lực thực hành cao. Các trường đang thu phí đào tạo bác sĩ nội trú; chưa có quy định trả lương cho bác sĩ nội trú. Học phí do từng trường quy định; ở khối công thường từ vài chục triệu đồng đến khoảng 80 triệu đồng/năm; một số chương trình đặc thù, tư thục có thể cao hơn. 

ẢNH: TL

Tại các quốc gia khác, chương trình đào tạo bác sĩ nội trú được coi là loại hình đào tạo đặc biệt hoặc là thực hành nghề, không phải là một chương trình học thuần túy.

Ở Mỹ, mức lương trung bình của bác sĩ nội trú khoảng 60.000 - 70.000 USD/năm (tùy thành phố, năm học).

Ở châu Âu, Nhật Bản…, lương của bác sĩ nội trú thường bằng mức lương cơ bản hoặc nhỉnh hơn mức lương của nhân viên tập sự khác, nhưng nhìn chung thấp đáng kể so với mặt bằng bác sĩ chuyên khoa.

Về nguồn chi trả lương cho bác sĩ nội trú, tại các nước phát triển đa số được luật hóa và tùy mô hình y tế của từng nước (công hay tư chủ đạo trong đào tạo bác sĩ nội trú) mà có quyết sách khác nhau.

Tại Mỹ, chi trả cho lương bác sĩ nội trú thường từ nguồn chính là từ Medicare - chương trình bảo hiểm y tế liên bang.

Từ năm 1965, Medicare cấp ngân sách gọi là Quỹ đào tạo y khoa cho các bệnh viện đào tạo nội trú. Quỹ này gồm 2 khoản: trả trực tiếp chi cho lương, phúc lợi của bác sĩ nội trú và chi phí đào tạo. Ngoài Medicare, một số nguồn khác để chi trả bao gồm Medicaid (bảo hiểm bang), bệnh viện tự chi trả, hoặc các quỹ nghiên cứu/giáo dục.

Tại châu Âu, bác sĩ nội trú thường được xem là nhân viên của bệnh viện công, lương do ngân sách nhà nước hoặc hệ thống y tế công chi trả.

Tại Nhật Bản, từ cải cách 2004, bác sĩ nội trú được coi là nhân viên toàn thời gian, hưởng lương từ bệnh viện (phần lớn bệnh viện công), nguồn kinh phí do chính phủ cấp cho hệ thống y tế.

Cần có lương cho bác sĩ nội trú, không phải trả học phí

Bác sĩ nội trú có thể nói là một nguồn lực lao động của các bệnh viện, được phân công để tham gia hầu hết các hoạt động điều trị người bệnh nội trú cũng như một số thời lượng khám ngoại trú và các hoạt động hoạt khác của bệnh viện. Họ cũng tham gia công tác đào tạo cho các sinh viên y khoa.

Do vậy, bác sĩ nội trú vừa là học viên, vừa trực tiếp tham gia chăm sóc khám chữa bệnh, tại nhiều nước, họ không phải đóng học phí mà còn được nhận lương và các chế độ phúc lợi cơ bản, dù mức lương thường là mức cơ bản, thấp hơn nhiều so với bác sĩ đã hành nghề độc lập.

Việt Nam cần tham khảo các mô hình đào tạo tiên tiến trên thế giới về đào tạo dựa trên năng lực, giám sát lâm sàng, bảo đảm an toàn cho người bệnh và phúc lợi cho bác sĩ nội trú, đồng thời điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với điều kiện thực tiễn trong nước.

Bác sĩ nội trú cần được hưởng lương tối thiểu đủ sống, được bảo đảm các quyền lợi cơ bản và không phải đóng học phí, phù hợp với bản chất vừa học vừa làm và vai trò lao động y tế trong bệnh viện.

Nguồn kinh phí cần được thiết kế bền vững từ ngân sách nhà nước, quỹ bảo hiểm y tế và sự tham gia của các cơ sở đào tạo.

Các cơ sở tham gia đào tạo cũng được chính sách đảm bảo nguồn thu và hỗ trợ trong công tác đào tạo này.