Bánh mì Việt Nam: Từ xe đẩy vỉa hè đến món ăn nổi tiếng thế giới

Từ món ăn bình dân đường phố với giá chỉ vài chục ngàn đồng đến món ăn biến tấu sang chảnh trong nhà hàng có giá vài triệu đồng…

Có lẽ khó có món ăn nào ở Việt Nam có thể sánh ngang về độ phổ biến với bánh mì khi mà cứ đi vài chục mét, người ta lại dễ dàng bắt gặp một xe bán bánh mì trên đường phố.

Dù có nguồn gốc từ ổ bánh baguette trứ danh của ẩm thực Pháp, qua thời gian, bánh mì trở thành một nét ẩm thực gần như thuần Việt khi được biến tấu để phù hợp với văn hóa và thói quen ăn uống của người Việt Nam.

Bánh mì đồng hành cùng sinh viên đến trường và người lao động buổi sáng, góp mặt trong những bữa trưa vội của nhân viên văn phòng, hay chỉ để thỏa mãn cơn đói buổi xế của các bạn học sinh. Ngon, tiện lợi và bình dân giúp bánh mì trở thành món ăn có mặt ở khắp mọi miền Việt Nam.

Ổ bánh mì Việt đi qua từng vùng miền lại mặc thêm chiếc áo ẩm thực đặc trưng của vùng miền đó: từ chiếc bánh mì chả cá Nha Trang hay bánh mì thịt rim Hội An, bánh mì xíu mại Phan Thiết rồi cả bánh mì bột lọc Huế. Mỗi một biến tấu phản ánh khẩu vị và phong cách ẩm thực đặc trưng của từng địa phương.

Không chỉ ở Việt Nam, bánh mì cũng là món ăn đường phố nổi tiếng thế giới với những dấu ấn đặc biệt từ sách vở đến báo chí hay thậm chí là… showbiz.

Bánh Mì Vào Từ Điển Oxford Và Merriam-webster

Từ ngày 24.3.2011, từ “bánh mì” đã chính thức trở thành một mục từ trong từ điển Oxford - một trong những từ điển tiếng Anh uy tín nhất thế giới. Trước đó, bánh mì Việt Nam thường được dùng các từ tiếng Anh khác như Vietnamese bread hay Vietnamese baguette để mô tả và như vậy có lẽ là không đủ để thể hiện hết những nét đặc trưng độc đáo của bánh mì Việt Nam.

Theo từ điển Oxford, bánh mì là một loại baguette của Việt Nam có phần nhân từ thịt nguội, pate và các loại rau.

Cùng với “phở” và “áo dài”, việc xuất hiện trong từ điển Oxford của “bánh mì” cũng là dấu ấn cho thấy sự công nhận của cộng đồng du khách quốc tế đối với bánh mì như một nét văn hóa ẩm thực của Việt Nam.

Đến tháng 9.2022, “bánh mì” chính thức được thêm vào từ điển nổi tiếng của Mỹ Merriam-Webster với định nghĩa là "một loại sandwich thường có vị cay trong ẩm thực Việt Nam. Bánh được xẻ đôi và có nhân kẹp bên trong, thường là thịt lợn, gà và các loại đồ chua, dưa leo, ngò".

Bánh mì được Google Doodle vinh danh

Ngày 24.3.2020, nhân kỷ niệm 9 năm ngày từ “bánh mì” chính thức được đưa vào từ điển Oxford, biểu tượng Google Doodle mang hình ảnh ổ bánh mì Việt xuất hiện trên trang chủ Google Tiếng Việt.

Hình ảnh bánh mì Việt Nam trên Google Doodle xuất hiện với đầy đủ các nguyên liệu như pate, hành, ngò, dưa leo, đồ chua, ớt, muối tiêu,...

Đây là lần đầu tiên một hình ảnh đặc trưng của Việt Nam xuất hiện không chỉ trên trang chủ Google Tiếng Việt mà còn ở hơn 10 quốc gia trên thế giới, ở những nơi bánh mì được xem là món ăn nổi tiếng, được yêu mến và ưa chuộng.

Bánh mì trên báo chí quốc tế và trong mắt các chuyên gia ẩm thực thế giới

Bánh mì Việt Nam từng nhiều lần được công nhận bởi các chuyên gia ẩm thực và truyền thông quốc tế.

Tờ The Guardian chọn ổ bánh mì Việt Nam là một trong “Những món ăn đường phố ngon nhất thế giới năm 2012” với lời giới thiệu có cánh: “Có một bí mật ít người biết đó là chiếc sandwich ngon nhất thế giới không phải ở Rome, Copenhagen hay thành phố New York, mà là trên những đường phố Việt Nam. Chiếc bánh được nướng sơ trên than sau đó được phủ một lớp nước xốt, một ít pate. Lớp vỏ giòn rụm với phần nhân gồm thịt, đồ chia, rau thơm và cuối cùng được nêm nếm với chút nước tương và ớt cay”.

Cây bút chuyên về du lịch và ẩm thực David Farley đăng tải bài viết trên BBC với tựa đề "Có phải bánh mì Việt Nam là bánh kẹp ngon nhất thế giới?". Bài viết cũng ghi lại những trải nghiệm thú vị của chuyên gia này với ổ bánh mì Việt Nam ở phố Huế (Hà Nội).

Cố đầu bếp Anthony Bourdain, một trong những chuyên gia ẩm thực có ảnh hưởng nhất thế giới, trong chuyến đi tới Hội An ghi hình cho chương trình No Reservation của CNN, cũng đã dành nhiều lời khen cho món bánh mì Việt Nam.

Dấu ấn bánh mì tại Hoa hậu Hoàn vũ

Năm 2018, hoa hậu hoàn vũ Việt Nam H’Hen Niê mang hình ảnh ổ bánh mì Việt Nam đến gần hơn với những người hâm mộ các cuộc thi sắc đẹp trên thế giới khi diện bộ trang phục dân tộc lấy cảm hứng từ bánh mì.

Bộ trang phục sáng tạo và ấn tượng này của hoa hậu hoàn vũ Việt Nam cũng được báo chí quốc tế khen ngợi.

Dù không giành chiến thắng chung cuộc nhưng hình ảnh H'Hen Niê đầy sức sống trong bộ trang phục bánh mì vẫn được nhớ đến như một trong những hình ảnh ấn tượng nhất của cuộc thi Hoa hậu hoàn vũ năm 2018.