Bầu cử Mỹ năm 2024 chính thức bắt đầu

Sáng nay 16.1 (giờ VN), tại bang Iowa bắt đầu diễn ra các cuộc họp kín của từng đảng trong quy trình nhằm chọn ra các ứng viên đại diện tranh cử Tổng thống Mỹ. Theo trang 270toWin chuyên theo dõi bầu cử Mỹ, Iowa là địa phương đầu tiên trong 56 nơi sẽ tổ chức bầu chọn cho đến đầu tháng 6, gồm 50 tiểu bang, thủ đô Washington DC và 5 vùng lãnh thổ. Đảng Dân chủ cũng họp kín nhưng bỏ phiếu qua thư và công bố kết quả vào tháng 3.

AFP

Là bang đầu tiên mở màn bầu cử năm 2024, Iowa có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo đà ngay từ đầu cuộc đua. Do đó, các ứng viên đã vận động rất tích cực và kêu gọi người ủng hộ tham dự, giữa thời tiết lạnh giá dự báo xuống đến âm 40 độ C, theo Reuters.

Những gương mặt nổi bật

Các cuộc thăm dò cho thấy cử tri đảng Cộng hòa ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump một cách áp đảo, trong khi đương kim Tổng thống Joe Biden nhiều khả năng được đảng Dân chủ đề cử. Theo tờ The Wall Street Journal, dự báo ông Biden dễ dàng vượt qua 2 đối thủ là hạ nghị sĩ Dean Phillips và ứng viên Marianne Williamson - người từng vận động tranh cử năm 2020.

Trong khi đó, hơn 10 ứng viên tranh cử của đảng Cộng hòa đã thu hẹp lại còn 5 người, trong đó ông Trump nỗ lực trở lại Nhà Trắng khi đối diện nhiều cáo buộc hình sự. Cựu Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley đã lấy đà và đang tranh vị trí thứ 2 với Thống đốc Florida Ron DeSantis. Hai ứng viên còn lại là doanh nhân công nghệ sinh học Vivek Ramaswamy và cựu Thống đốc Arkansas Asa Hutchinson có tỷ lệ ủng hộ khá thấp trong các cuộc khảo sát.

Trong số các đảng nhỏ và ứng viên độc lập chạy đua tranh cử, đáng chú ý là ông Robert F Kennedy Jr, con trai cố thượng nghị sĩ Robert Kennedy (em trai cố Tổng thống John F.Kennedy). Những nhân vật này được rất ít cử tri ủng hộ, nhưng có thể giành một số lá phiếu ở những bang chiến địa.

Những yếu tố tác động

Giới quan sát cho rằng ông Biden đang loay hoay thu hút cử tri trẻ và một số cử tri da màu, trong khi những cử tri còn phân vân tỏ ra mệt mỏi với những tuyên bố không có căn cứ của ông Trump về gian lận bầu cử năm 2020. Các nhóm cử tri quan trọng góp phần quyết định cuộc bầu cử bao gồm những phụ nữ ở ngoại ô, vốn xích lại gần hơn với đảng Dân chủ giữa tranh cãi về quyền phá thai, cũng như cử tri gốc Phi có thể ủng hộ đảng Dân chủ và cử tri gốc La tinh có thể ủng hộ đảng Cộng hòa. Các vấn đề lớn nhất tác động bầu cử gồm quyền phá thai, nền dân chủ Mỹ, kinh tế, người nhập cư và chính sách đối ngoại.

Trong cuộc đua vào thượng viện, phe Cộng hòa chỉ cần thêm 1 hoặc 2 ghế để giành thế đa số. Thượng nghị sĩ Dân chủ Joe Manchin về hưu khiến bang Tây Virginia hầu như có chiếc ghế cho đảng Cộng hòa, trong khi 2 thượng nghị sĩ Dân chủ tại các bang thiên Cộng hòa như Ohio và Montana sẽ tái tranh cử. Việc kiểm soát hạ viện dự báo được quyết định chỉ bởi vài ghế như trong 2 kỳ bầu cử trước. Ngoài ra, 11 tiểu bang sẽ bầu thống đốc trong năm nay, với sự cạnh tranh quyết liệt dự báo diễn ra tại Bắc Carolina, New Hampshire, Washington và Vermont.