Bảy tư ơi, thương thương hạt lúa đất cằn

Đất không đủ nuôi người, nhiều nhà bỏ nông chuyển hẳn sang biển hoặc xa quê mưu sinh. Nhưng vẫn còn nhiều người nặng lòng với lúa, tiếp tục gắn bó với ruộng đồng rơm rạ. Mất nhiều hơn được, vậy mà mỗi vụ mưa thuận gió hòa, bà con lại sẻ chia cho hàng xóm lon gạo cơm mới mừng nhau. Người làm biển thì khi có con cá lại sớt chia cho nhà bên cạnh không đi biển. Dân quê tôi là vậy, vất vả khó khăn nhưng thấm đẫm nghĩa tình.

Gần đây, vùng cát trắng ven biển quê tôi bỗng nhiên có giá. Chỗ thì đã xây dựng khu kinh tế, chỗ được quy hoạch làm du lịch. Các tập đoàn lớn nhỏ đổ xô mua đất xây resort, khu nghỉ dưỡng, những cánh đồng trồng khoai, lúa dần dần hẹp lại và biến mất. Tôi tiếc. Một anh đồng nghiệp động viên: “Thôi, đất đai bạc màu vậy chuyển đổi làm du lịch cho địa phương có ngân sách hơn”. Tôi thầm công nhận anh đúng, đã đến lúc hạt lúa củ khoai đã hoàn thành sứ mệnh của mình nhưng lòng cứ bâng khuâng bởi những kỷ niệm của tôi với đồng ruộng, với mảnh đất nghèo này quá lớn. Rồi đây, không còn những nương khoai, ruộng lúa, không còn nghe tiếng chim chiền chiện bay lên từ bụi cỏ giữa đồng hót hoài khi có ai đó đi tới. Không còn những ngày mùa nhìn đám trẻ con lăn lộn chơi đùa trên những đám ruộng còn gốc rạ, không còn được ngắm những đàn bò gặm cỏ nhẩn nha.

Sau này, lũ trẻ chắc chắn sẽ không còn những trò chơi, những gắn bó như thuở chúng tôi đã từng có với đồng làng. Trong miên man hồi tưởng, tôi đã cắt nghĩa được nỗi nhớ quê trong lòng bấy lâu. Cảm giác gọi là nhớ quê thật ra là nỗi nhớ tuổi thơ, nhớ những ký ức đẹp mà lũ chúng tôi cùng lớn lên với cánh đồng làng, nhớ thương cây lúa cây khoai chắt chiu từng giọt nắng, hạt mưa trên vùng đất cát trắng để nuôi lớn chúng tôi từ những ngày cơ cực. Ánh chiều vàng vọt chảy dài trên cánh đồng cũng vàng vọt, tôi nghĩ về ngày mai và tự nhiên thấy thương hạt lúa đất cằn đến lạ.