Bí quyết hồi phục sức khỏe sau sinh

(TNO) Phụ nữ sau sinh cần có thời gian nghỉ ngơi và chế độ dinh dưỡng hợp lý để hồi phục sức khỏe.

Chăm sóc tốt sau khi sinh, phụ nữ sẽ duy trì được sức khỏe về lâu dài - Ảnh: Shutterstock

Không kiêng tắm

Theo TS.BS Lê Thị Thu Hà, Phó trưởng khoa Sản M, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM), thông thường, một sản phụ sẽ mất khoảng 200 - 300 ml máu sau cuộc chuyển dạ sinh ngả âm đạo và gấp đôi nếu sinh mổ. Ngoài ra, khi sinh thường, sản phụ sẽ dùng sức khá nhiều để rặn đẻ em bé, các cơ trong cơ thể, đặc biệt là cơ vùng bụng chậu và tay chân hoạt động mạnh và mệt mỏi sau đó.

Vì vậy, cơ thể người mẹ cần nghỉ ngơi và dinh dưỡng tốt để phục hồi năng lượng và tái tạo lượng máu đã mất. Sản phụ cần có thời gian nghỉ ngơi tốt, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt các chất chứa nhiều đạm, chất sắt và acid folic.

Khi mất máu, lượng hồng cầu đến mô và các cơ quan trong cơ thể sẽ giảm, người mẹ có cảm giác lạnh nên kinh nghiệm dân gian cho rằng nên hạn chế tắm. 

Tuy nhiên, theo TS.BS Thu Hà, phụ nữ sau khi sinh không nên kiêng tắm, tắm gội sớm làm sạch các tế bào chết trên da giúp da sáng khỏe. Sản phụ nên tắm bằng nước ấm, trong phòng kín, cũng có thể tắm nước nóng và nước lạnh kết hợp để giúp máu tuần hoàn tốt. Gội đầu bằng nước ấm và sau khi gội cần hong tóc cho khô.

Việc giữ ấm cơ thể sau sinh là tốt, đặc biệt vào mùa lạnh. Nhiệt độ phòng ngủ nên duy trì ở mức 25 - 27^oC, phù hợp cho cả mẹ lẫn con.

Dân gian ta, từ lâu giữ ấm cơ thể người mẹ sau sinh bằng cách cho nằm than. Tuy nhiên, nằm than có những điểm chưa phù hợp vì khí CO từ than đen mới cháy thải ra có thể gây ngộ độc cho cả mẹ và con. Nhiệt độ bếp than khó điều chỉnh, có thể gây phỏng cho mẹ, và đặc biệt cho bé.

Trên thực tế, đã có những trường hợp phỏng da ở mẹ và bé phải nhập viện để điều trị.

Sản phụ có thể vệ sinh cơ thể: tắm rửa, gội đầu, súc miệng, đánh răng như bình thường nhưng nên dùng nước ấm, không ngâm mình trong nước ao hồ.

“Nên tập thể dục nhẹ nhàng, không nên nằm một chỗ vì dễ bế sản dịch và táo bón. Thay băng vệ sinh sạch mỗi 4 giờ một lần hoặc khi băng thấm ướt. Giữ vùng âm đạo luôn sạch và khô. Không nên làm ướt vết mổ hoặc vết may tầng sinh môn”, TS.BS Thu Hà khuyên.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Cũng theo TS.BS Thu Hà, sản phụ cần được ăn uống đầy đủ và đa dạng các thực phẩm trong tháp dinh dưỡng, đạm có trong thịt, cá, trứng, sữa; tinh bột có trong gạo, nếp, bánh mì, ăn nhiều rau xanh, hoa quả và uống nhiều nước. Nên ăn các thức ăn dễ tiêu hóa và đảm bảo vệ sinh thực phẩm.

Sản phụ cũng không nên ăn lập lại một vài món như thịt nạc và rau ngót mà dân gian vẫn hay quan niệm vì sẽ làm đơn điệu bữa ăn, sản phụ giảm cảm giác ngon miệng. Đặc biệt, không nên ăn muối tiêu hoặc mắm kho quẹt vì dễ gây cao huyết áp.

“Ngoài ra, cần kiêng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá. Hạn chế các gia vị quá ngọt, quá mặn, quá chua hoặc quá cay, tránh thức ăn lạnh”, TS.BS Thu Hà khuyên.

Hà Minh

>> Bài thuốc cho sản phụ
>> Chăm sóc sức khỏe sản phụ
>> Rau trái vườn nhà tốt cho sản phụ