Chặn đà 'bành trướng' hàng Trung Quốc, EU đánh thuế VAT hàng nhập từ nước thứ 3

Quy định trên ngoại trừ những hàng hóa có giá trị dưới 22 euro được mua trực tuyến từ một nước thứ ba ngoài lãnh thổ Liên minh châu Âu (EU). Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, hoạt động giao dịch mua bán hàng hóa qua thương mại điện tử tăng vọt trên thế giới và EU cũng không là ngoại lệ. Người dân EU không chỉ mua hàng và dịch vụ trực tuyến trong nước mà còn mua hàng từ nước thành viên EU khác cũng như từ một số nước ngoài lãnh thổ EU. Đặc biệt là hàng hóa từ Trung Quốc và Mỹ tăng mạnh.

Doanh nghiệp, các nhà lập pháp và EU cho rằng các quy định hiện hành trong thương mại điện tử đã tạo ra sự cạnh tranh bất bình đẳng đối với doanh nghiệp EU, ít nhất là trên khía cạnh thuế giá trị gia tăng, khi mà toàn bộ giao dịch trực tuyến và tại chỗ tại EU đều phải nộp khoản thuế này, trong khi các nhà cung ứng từ ngoài EU thì không cho các giao dịch thương mại điện tử có trị giá dưới 22 euro. Đó là chưa kể đến thuế nhập khẩu - hiện chưa phải áp dụng đối với hàng nhập khẩu theo phương thức thương mại điện tử có giá trị dưới 150 euro.

Theo đánh giá của Vụ Thị trường châu Âu và châu Mỹ, Trung Quốc sẽ là quốc gia bị ảnh hưởng đầu tiên khi quy định này có hiệu lực vì lượng giao dịch xuyên biên giới trên trang web bán hàng của Trung Quốc nhắm đến thị trường EU tăng rất nhanh trong những năm gần đây, sau đó đến Mỹ, đặc biệt nhất là những giao dịch giá trị nhỏ.

Hiện nay các giao dịch thương mại điện tử của Việt Nam sang EU còn đang rất sơ khởi. Nhưng tin mừng là các doanh nghiệp Việt Nam đã có những thành công ban đầu khi bắt đầu xây dựng được mô hình kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới của mình tại EU. Vừa qua, 3 tấn vải thiều đầu tiên đã được nhập khẩu sang Đức qua sàn thương mại điện tử Voso khởi đầu tốt đẹp cho cơ hội bán hàng Việt online sang EU. Theo quy định của EU, các giao dịch mua bán hàng hóa trên nền tảng thương mại điện tử giữa Việt Nam và EU sắp tới dù vẫn phải trả thuế giá trị gia tăng, vẫn được miễn thuế nhập khẩu nếu lô hàng giá trị dưới 150 euro. Tất nhiên nhà cung ứng sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về hàng hóa của mình trước người tiêu dùng EU, theo các quy định bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của EU.

Ở một góc nhìn khác, doanh nghiệp Việt Nam có thể thấy thương mại điện tử xuyên biên giới đang là cơ hội ngày càng lớn tại châu Âu. Theo Vụ Thị trường châu Âu và châu Mỹ, doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội thành công trên thị trường này nếu tiếp cận một cách bài bản và có một chiến lược dài hạn. Năm 2020, doanh số thương mại điện tử xuyên biên giới của 16 nước lớn nhất EU đã đạt tới 146 tỉ euro, tăng 35% so với năm 2019, và chiếm khoảng 25,5% doanh số thương mại điện tử của cả châu Âu (573 tỉ euro). Dự báo năm 2022, doanh số thương mại điện tử xuyên biên giới của 16 nước lớn nhất EU sẽ đạt 220 tỉ euro, tức là tăng gấp đôi so với doanh số năm 2019 (108 tỉ euro), trong đó thị trường Đức tăng 43% đạt 27 tỉ euro, Pháp tăng 34% đạt 20 tỉ euro, Tây Ban Nha tăng 30% đạt 10 tỉ euro, Hà Lan tăng 26% đạt 4,4 tỉ euro. Tại châu Âu, thị trường Anh là nước ngoài EU có mức tăng trưởng lớn nhất tăng tới 38% đạt 33 tỉ euro.