Chủ tịch Quốc hội: 'Nút thắt chủ yếu của nền kinh tế thực sự là thế nào?'

Sáng 19.9, Diễn đàn kinh tế - xã hội 2023 với chủ đề tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững khai mạc tại Hà Nội.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, tới nay đất nước đã đi được nửa nhiệm kỳ 5 năm giai đoạn 2021 - 2025 trong bối cảnh thế giới đang diễn biến phức tạp, khó lường.

GIA HÂN

Tuy nhiên, chính nhờ các chính sách, giải pháp đúng đắn, kịp thời, chưa từng có tiền lệ thời gian qua, nhìn tổng thể nửa nhiệm kỳ vừa qua, Việt Nam cơ bản đã vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức trước "những cơn gió ngược" và đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện.

"Nền kinh tế duy trì được đà tăng trưởng và là một điểm sáng trong bức tranh xám màu của kinh tế toàn cầu", Chủ tịch Quốc hội nói.

Nhiều khó khăn

Tuy vậy, Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh, nền kinh tế đang còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm chỉ đạt 3,72%, gần thấp nhất trong 12 năm trở lại đây, tạo áp lực rất lớn về tăng trưởng GDP cho 2 quý còn lại của năm.

"Việc đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2023, giai đoạn 5 năm 2021 - 2025 và cả thời kỳ chiến lược 2021 - 2030 trở nên hết sức khó khăn", Chủ tịch Quốc hội nhận định.

Cạnh đó, nhiều động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế trong 8 tháng năm nay đang có dấu hiệu chậm lại, thậm chí suy giảm và đang chịu áp lực rất lớn từ bên ngoài.

GIA HÂN

Cụ thể là xuất khẩu hàng hóa tiếp tục suy giảm với mức giảm mạnh nhất trong cùng kỳ 12 năm trở lại đây; thu hút FDI chưa thật bền vững; giải ngân vốn đầu tư công chưa đạt như kỳ vọng, chưa có sự lan tỏa đối với đầu tư tư nhân, công nghiệp xây dựng không còn là động lực tăng trưởng chính, tiêu dùng trong nước phục hồi chưa vững chắc…

"Thị trường trong nước chưa được thúc đẩy hiệu quả, trong đó thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản còn khó khăn và tiềm ẩn nhiều rủi ro", Chủ tịch Quốc hội nêu. 

Diễn biến mới

"Đất nước đang đứng trước rất nhiều khó khăn, thử thách, trong đó nhiều diễn biến mới xuất hiện, gay gắt, nặng nề hơn so với dự báo", Chủ tịch Quốc hội khẳng định.

Chủ tịch Quốc hội phân tích: trong nước, sức chống chịu của nhiều doanh nghiệp đã bị bào mòn; thị trường lao động gặp khó khăn; trong nước chưa có nhiều tập đoàn kinh tế mạnh, quy mô lớn đóng vai trò đầu tàu, dẫn dắt, tổ chức các chuỗi cung ứng, hệ sinh thái sản xuất nội địa. Doanh nghiệp chủ yếu có quy mô vừa, nhỏ và siêu nhỏ, công nghệ sản xuất thấp, phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu đầu vào.

GIA HÂN

Năng lực nội sinh, tính tự chủ, khả năng chống chịu của doanh nghiệp, nền kinh tế còn hạn chế và ngày càng bộc lộ rõ nét hơn bao giờ hết trước tác động bất lợi của tình hình kinh tế, chính trị thế giới từ đầu nhiệm kỳ tới nay.

Theo Chủ tịch Quốc hội, đây đều là những vấn đề vừa cơ bản, dài hạn, vừa mang tính thời sự, cấp bách, đòi hỏi phải có giải pháp ứng phó ngay trong ngắn hạn và giải pháp căn cơ có tầm chiến lược lâu dài.

3 vấn đề lớn

Cho rằng một trong những bài học quan trọng nhất thời gian qua là xây dựng và thúc đẩy nội lực mạnh mẽ để ứng phó với những thách thức và tính bất định của các yếu tố bên ngoài, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần tăng cường, phát huy "nội lực", vận dụng, khai thác hiệu quả "ngoại lực" để thích ứng và phát triển. 

Theo Chủ tịch Quốc hội, đây là lý do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định lựa chọn vấn đề "Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững" làm chủ đề cho Diễn đàn kinh tế - xã hội Việt Nam 2023.

Từ đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị diễn đàn tập trung thảo luận, giải quyết 3 vấn đề lớn:

Thứ nhất, dự báo bối cảnh tình hình kinh tế, tài chính khu vực, thế giới, cơ hội, rủi ro, thách thức nào đối với nền kinh tế Việt Nam trong năm 2023, 2024 và giai đoạn tiếp theo?

Thứ hai, thực trạng kinh tế - xã hội, những khó khăn, thách thức, nút thắt chủ yếu và năng lực chống chịu của nền kinh tế, doanh nghiệp, người lao động hiện nay thực sự là như thế nào, dự báo cho cả năm 2023, 2024 và cả giai đoạn 5 năm 2021 - 2025?

Thứ ba, năng lực nội sinh, động lực và giải pháp căn cơ nào nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, tăng cường nội lực, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2023, 2024 và cho cả nhiệm kỳ 2021 - 2025?