Chương trình hạt nhân Iran: Điều gì đang xảy ra ở các cơ sở chính?
13/03/2021 09:25 GMT+7
Chương trình phát triển hạt nhân của Iran đã được phát triển trong hàng chục năm qua. Dù những cơ sở chính xuất hiện trên toàn quốc, phần lớn chú ý tập trung vào 2 cơ sở: Natanz và Fordo. Nguyên nhân là gì?
Tự động phát
Cơ sở Natanz lần đầu lộ diện hồi năm 2002. Hình ảnh từ vệ tinh hé lộ nhiều thay đổi lớn tại cơ sở này: đến năm 2020, đường sá hoàn thiện hơn, và nhiều tòa nhà mới được mở rộng.
Trong khi đó Fordo, một cơ sở được xây dựng trên một ngọn núi hẻo lánh, bị tình báo phương Tây phát hiện trong năm 2009. Đường sá và các tòa nhà mới được tập trung xây dựng tại đây trong những năm qua.
Các địa điểm này có tầm quan trọng lớn vì đây chính là nơi quá trình làm giàu uranium diễn ra hằng ngày.
"Quá trình làm giàu uranium là một quá trình đầy thách thức về mặt kỹ thuật là khí uranium được đưa vào các cỗ máy tên gọi máy li tâm”, theo ông Gordon Corera, phóng viên an ninh của BBC.
Tổng thống Iran giới thiệu các máy li tâm có nhiệm vụ làm giàm uranium với Lãnh tụ tối cao Iran. AFP |
Các máy ly tâm có hình dạng các ống trụ mảnh, màu bạc, sẽ xoay vòng uranium ở tốc độ cực cao, để phân tách ra các nguyên tử uranium-235 nhẹ hơn từ các nguyên tử uranium-238 nặng.
Uranium được làm giàu thấp sẽ cung cấp 3-5% uranium-235, có thể được dùng làm nhiên liệu trong một nhà máy điện hạt nhân. Nếu cứ tiếp tục làm giàu, mức độ phần trăm sẽ cao hơn, có thể được dùng trong nghiên cứu và ứng dụng trong y học. Và nếu uranium được làm giàu lên đến 90%, thì có thể được dùng để sản xuất bom hạt nhân.
“Iran khẳng định chương trình hạt nhân của nước này dành cho các mục đích hòa bình. Nhưng có nhiều lo ngại Iran sẽ sản xuất vũ khí”, ông Gordon Corera nói thêm.
Iran thúc giục Mỹ gỡ bỏ tất cả các cấm vận đơn phương trước khi tái tham gia các cuộc đối thoại nhằm tái kí kết thỏa thuận hạt nhân. AFP |
Thỏa thuận hạt nhân Iran được kí kết hồi năm 2015, giới hạn mức dự trữ uranium của Iran, cho phép Iran làm giàu uranium ở mức độ thấp (ít hơn 5%). Iran nhận giới hạn 5.000 máy li tâm và các giám sát viên sẽ đảm bảo nước này tuân thủ các quy định.
Các giới hạn dự kiến sẽ kéo dài đến 15 năm. Đổi lại Iran được cam kết sẽ được gỡ các lệnh cấm vận.
Năm 2018, cựu Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận vì lý do có thiếu sót. Sau đó, Iran tăng cường hoạt động làm giàu uranium. Những cơ sở hạt nhân bí mật này từng là tâm điểm của cuộc khủng hoảng kéo dài. Và những gì xảy ra tại những địa điểm này sẽ xác định liệu khủng hoảng có được giải quyết hay không và khi nào điều đó sẽ xảy ra.
Bình luận (0)