Giữa dòng chảy có phần lạc quan đó, bỗng xôn xao việc Hiệp hội Hướng dẫn viên chuyên nghiệp (HHHDVCN) Phú Quốc ký quy định thu tiền tip du khách vào đúng ngày 15.3, ngày VN chính thức mở cửa du lịch.
Chuyện nhỏ nhưng lạ và bất thường.
Bản chất tiền tip (tiền bồi dưỡng) là tự nguyện và tự giác bất thành văn. Đó là lời cảm ơn thực tế sau những việc người khác giúp mình trong cuộc sống. Nhiều khi của cho không bằng cách cho. Nếu là tip thì không bắt buộc. Nếu đã bắt buộc thì nên đưa vào giá tour.
Từng làm hướng dẫn viên (HDV) mấy chục năm nay, cả nội địa và quốc tế, tôi biết thu nhập của HDV, ngoài tiền lương thì còn tùy thị trường. Ở các tour có mua sắm, thu nhập chủ yếu từ hoa hồng các điểm mua sắm, dịch vụ. Các tour quốc tế đều quy định tiền tip mỗi ngày theo từng nước, có chia theo tỷ lệ cho cả lái xe, HDV và tour leader (phụ trách đoàn), nội địa thì không có tour leader.
Trước nay dù không quy định tiền tip, nhưng hầu hết vé đoàn nội địa đều có tip một cách lịch sự và tự nguyện, nhiều khi cao ngất nếu tour đạt kết quả ngoài mong đợi. Do vậy, một khi đã có quy định, hẳn nhiên khi đó khách chỉ trả đúng yêu cầu.
Theo đại diện hiệp hội thì: “Lý do chính của quy định tiền tip là cuộc sống khó khăn của các hướng dẫn viên tự do, công việc của họ không ổn định, thu nhập chỉ khoảng 10 triệu đồng/người/tháng, anh em trong hiệp hội bỏ ra quá nhiều nhưng thu lại rất ít. Có những ngày, họ phải phục vụ, đưa đón khách đến tận 22 giờ, 23 giờ nhưng không nhận được thêm đồng nào…”.
Nghe vậy, không ít người ngớ ra, tưởng du lịch Phú Quốc thiếu chuyên nghiệp như mấy huyện miền núi vùng xa chứ không phải của một trung tâm tầm cỡ đang vươn ra khu vực. Mấy cái khó đó, các công ty lữ hành đã làm rất bài bản. Đó là quy định lương HDV từng ngày theo trình độ và tính chất tour, phụ cấp ngoài giờ lao động, làm đêm…
Từ một quyết định rất nhỏ của HHHDVCN TP.Phú Quốc lại gợi lên một câu hỏi khác. Ngành du lịch hiện có Hiệp hội Du lịch VN và các hiệp hội trực thuộc như Lữ hành, Khách sạn Nhà hàng. Hiệp hội Lữ hành có hội trực thuộc như Hướng dẫn viên. Hiệp hội Khách sạn Nhà hàng có các hội trực thuộc như Đầu Bếp, Bartender… Cấp tỉnh, thành có Hiệp hội Du lịch và các hội trực thuộc. Chi hội Hướng dẫn viên trực thuộc Hội Lữ hành.
Phú Quốc oách nhất nước, có hẳn HHHDVCN, dù chỉ là thành phố trực thuộc tỉnh và mới thành lập. Cả nước, chưa có đơn vị trực thuộc tỉnh thành nào có tổ chức hội riêng của ngành du lịch. Chỉ có HDV quốc tế và HDV nội địa, chứ không hề có danh xưng HDV chuyên nghiệp. Hẳn nhiên danh xưng này được hợp pháp hóa trong quyết định thành lập của tỉnh Kiên Giang từ tháng 1.2017 theo giới thiệu từ trang web của HHHDVCN.
Hy vọng mong muốn quy định tiền tip này chỉ là câu chuyện rất nghiệp dư của riêng một “nhóm nhỏ chuyên nghiệp” nào đó ở Phú Quốc, chứ không phải của cả hệ thống các doanh nghiệp du lịch, lữ hành đang hoạt động tại đây. Đó là khoản tiền vặt nhưng dễ gây hình ảnh xấu - nhất là khi chỉ có ở một địa phương, không xuất phát từ thói quen hay văn hóa của người sử dụng dịch vụ.
Bình luận (0)