Đề nghị Bộ Tài chính tháo gỡ khó khăn về thuế, tài chính cho báo chí

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), thực hiện kết luận của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại buổi làm việc với Hội Nhà Báo Việt Nam ngày 13.6.2023, trong đó Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo việc đề xuất tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho cơ quan báo chí, Bộ TT&TT đã tổ chức lấy ý kiến các cơ quan báo chí. Trên cơ sở ý kiến phản ánh, kiến nghị của các cơ quan báo chí và thực tiễn quản lý theo chức năng, nhiệm vụ, Bộ TT&TT đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, giải quyết một số khó khăn, vướng mắc trong quy định. 

Cụ thể, Bộ TT&TT đề nghị Bộ Tài chính xem xét 5 nhóm vấn đề. Thứ nhất là đề nghị sửa đổi, bổ sung Nghị định 60 quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập; Thứ 2 là nhóm ý kiến về cơ chế giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên; Thứ 3 là nhóm ý kiến liên quan đến pháp luật về giá; Thứ 4 là nhóm ý kiến về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp; Thứ 5 là các ý kiến về bố trí kinh phí hoạt động, mua sắm phương tiện tác nghiệp cho các cơ quan báo chí và hướng dẫn chế độ chi cho các cơ quan báo chí.

KHẢ HÒA

Thống nhất về lộ trình tính đủ giá sản phẩm, dịch vụ trong lĩnh vực báo chí

Với nhóm ý kiến thứ nhất, Bộ TT&TT đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về thực hiện lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước. Theo Bộ TT&TT, Nghị định 60 có các quy định chưa thống nhất hoặc chưa cụ thể về thực hiện lộ trình tính đủ giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước. 

Vì vậy, Bộ TT&TT đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, có quy định thống nhất về lộ trình tính đủ giá sản phẩm, dịch vụ công. Trong đó, đề nghị cho tính chi phí khấu hao tài sản cố định khi đặt hàng, đấu thầu cung cấp dịch vụ lĩnh vực báo chí, truyền thông để hỗ trợ các cơ quan báo chí, xuất bản chủ động về nguồn tái đầu tư tài sản, phương tiện hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ.

Bổ sung quy định phân loại rõ nguồn tài chính đơn vị được tự chủ

Theo Bộ TT&TT, nguồn tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập theo mức độ tự chủ tài chính đang quy định tại Nghị định 60/2021 của Chính phủ. Tuy nhiên chưa phân loại phù hợp theo tính chất về nguồn tài chính của đơn vị, chưa quy định nguồn tài chính được tự chủ trong việc khai thác và sử dụng, nguồn tài chính không tự chủ của đơn vị. Do đó đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, quy định phân loại nguồn tài chính của đơn vị theo tính chất nguồn tài chính. Trên cơ sở đó có hướng dẫn cụ thỂ việc xác định kết quả tài chính phù hợp. Đồng thời điều chỉnh quy định về quản lý nguồn tài chính thực hiện cải cách tiền lương theo hướng giảm  giảm mức trích lập nguồn cải cách tiền lương; cho cơ quan báo chí được chủ động sử dụng nguồn kinh phí cải cách tiền lương khi chưa sử dụng, không sử dụng hết để chi đảm bảo ổn định thu nhập cho người lao động và cho hoạt động nghiệp vụ trên cơ sở đơn vị tự đảm bảo nguồn chi thực hiện cải cách tiền lương. 

Thống nhất áp dụng chính sách thuế cho các loại hình báo chí

Theo Bộ TT&TT, hiện nay các cơ quan báo chí in đã được nhà nước ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp với thuế suất là 10%. Tuy nhiên, hiện nay nhiều cơ quan báo chí có hai loại hình báo chí trở lên (báo nói, báo hình, báo in, báo điện tử). Trong khi đó, hoạt động báo chí đều phục vụ nhiệm vụ chính trị, cung cấp thông tin thiết yếu.

Bộ TT&TT đề xuất nhà nước thống nhất áp dụng chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho tất cả các loại hình báo chí, tạo điều kiện hỗ trợ cho báo chí và thuận lợi cho công tác hạch toán, quản lý thuế…

Trên thực tế, việc thay đổi các quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp gần đây khiến cơ quan báo chí hoang mang. Cụ thể, trước đây, nhằm hỗ trợ các cơ quan báo chí duy trì ổn định bộ máy tổ chức và đảm bảo nguồn chi trả lương cho đội ngũ nhân viên an tâm công tác, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 150/2010 hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập nhập doanh nghiệp đối với cơ quan báo chí. Tại mục c khoản 2 Điều 2, Thông tư 150/2010/TT-BTC quy định rõ một số chi phí của báo, gồm "Chi phí tiền lương tính vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp của báo là số tiền lương báo thực trả cho người lao động, có chứng từ hợp lệ, hợp pháp". Quy định trên đã giúp các cơ quan báo phản ánh đúng các khoản chi phí, thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp và đảm bảo nguồn thu nhập cho lực lượng phóng viên, người lao động. 

Tuy nhiên, từ ngày 3.4.2023, Thông tư 150/2010 bị bãi bỏ bởi Thông tư 19/2023 nên hiện tại các cơ quan báo chí chưa biết phải thực hiện theo quy định nào. Một số tờ báo tự chủ về tài chính, thực hiện nộp thuế như doanh nghiệp, nhưng vẫn nằm chung trong nhóm các đơn vị hành chính sự nghiệp công lập và bị chi phối bởi các quy định thuộc nhóm này. Nếu áp dụng chi phí tiền lương của báo chí theo Nghị định 60/2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, dẫn đến thu thập trước thuế của các đơn vị báo chí tăng và phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp nhiều hơn so với các doanh nghiệp khác có doanh thu tương đương. Trong khi các doanh nghiệp vẫn được khấu trừ hết toàn bộ tiền lương thực trả vào chi phí hằng năm trước khi nộp thuế. Đây là một bất cập lớn nhất đối với cơ quan báo chí trên cả nước, đặc biệt trong tình hình kinh tế báo chí đang đối mặt với quá nhiều khó khăn, nguồn thu lao dốc. Nếu chỉ được phép tính lương theo hệ số như đơn vị sự nghiệp công lập mà không được trả thêm thu nhập theo năng suất thì thu nhập của toàn bộ người lao động giảm mạnh.

Do vậy, đề nghị Bộ Tài chính xem xét sớm có quy định dành riêng cho cơ quan báo chí, trong đó quy định rõ "Chi phí tiền lương tính vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp của báo là số tiền lương báo thực trả cho người lao động, có chứng từ hợp lệ, hợp pháp".

Trước đó báo Thanh Niên đã có loạt bài "Báo chí hoang mang vì thuế", phản ánh nhưng bất cập nói trên và đến thời điểm hiện tại, các cơ quan báo chí vẫn đang đợi Bộ Tài chính có những điều chỉnh hợp lý để tạo điều kiện cho các báo hoạt động trong bối cảnh khó khăn hiện nay.