Đề xuất xây dựng tủ sách gia đình vào tiêu chí danh hiệu 'gia đình văn hóa'

Ảnh: Độc Lập

Sự kiện giao lưu, ra mắt Tủ sách Thanh Niên - Thanh Nien Book diễn ra sáng 10.12 tại Đường sách TP.HCM có sự tham dự của các nhà văn, nhà báo, đại diện các đơn vị xuất bản - phát hành cùng đông đảo bạn đọc yêu mến Báo Thanh Niên và văn hóa đọc nói chung. 

Trong khuôn khổ chương trình, ông Lê Hoàng - Ủy viên Ban Thường vụ Hội Xuất bản Việt Nam, Giám đốc Công ty TNHH Đường sách TP.HCM; nhà văn Nguyễn Nhật Ánh và Hoa hậu Lương Thùy Linh đã có buổi trò chuyện, giao lưu nhằm chia sẻ những góc nhìn về việc lan tỏa văn hóa đọc.

Đánh giá về Tủ sách Thanh Niên vừa được ra mắt, ông Lê Hoàng chia sẻ tủ sách đã đáp ứng hơn 50% kỳ vọng của mình. Theo Giám đốc Công ty TNHH Đường sách TP.HCM, đây là mô hình được Báo Thanh Niên tổ chức thực hiện một cách độc đáo, thú vị trong dòng chảy chung của thế giới sách.

"Những ấn phẩm này được chọn thông qua các cuộc thi, bài phỏng vấn, phóng sự của Báo Thanh Niên, tạo nên đa dạng về tác giả, phong phú về nội dung. Những vấn đề về thời sự, đời sống, kinh tế, xã hội... được mang vào sách một cách sinh động, dưới những góc nhìn khác nhau. Chỉ trong một cuốn sách, người đọc đã có thể tiếp cận nhiều vấn đề, góc độ khác nhau. Tôi mong muốn tủ sách này sẽ tiếp tục được phát triển", ông bày tỏ.

Ảnh: Độc Lập

Để văn hóa đọc lan tỏa mạnh mẽ hơn 

Giám đốc Công ty TNHH Đường sách TP.HCM nhận định kỷ nguyên số là một thách thức đối với văn hóa đọc, song không phải là nguyên nhân gốc rễ. Thực tế, ngay từ trước khi smartphone và mạng xã hội bùng nổ, tỷ lệ đọc sách của người Việt đã ở mức thấp. Theo ông Lê Hoàng, mấu chốt của văn hóa đọc là phải hình thành thói quen. Khi thói quen này đã hình thành thì những tác động của công nghệ hay thời đại số sẽ không còn là trở ngại.  

Ông Lê Hoàng cho rằng đọc sách là một hành vi mang tính cá nhân, xuất phát từ mục đích, thói quen và phương pháp đọc của mỗi người. "Ở phạm vi cá nhân, văn hóa đọc được cấu thành bởi 3 yếu tố cốt lõi. Thứ nhất là thói quen đọc sách, được coi là yếu tố quan trọng nhất. Thứ hai là đọc sách có mục đích và đam mê. Khi con người đọc sách để học tập, để phát triển bản thân, nhận thấy giá trị và lợi ích thực sự từ sách, họ sẽ dần hình thành sự yêu thích, cảm hứng và động lực đọc. Thứ ba là đọc sách có hiệu quả, tức là người đọc phải có kỹ năng đọc, biết ghi chép, hệ thống hóa, rút ra bài học, giá trị và tri thức từ trang sách", ông nhận định.

Ảnh: Độc Lập

Bàn về giải pháp lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng, ông Lê Hoàng nhấn mạnh cần có sự chung tay của gia đình, nhà trường và xã hội. Theo ông, việc hình thành thói quen đọc sách cho trẻ cần bắt đầu từ sớm, ngay từ khi các em chập chững đến trường, với vai trò định hướng quan trọng của cha mẹ và thầy cô. "Nếu không hình thành thói quen đọc từ nhỏ, đến khi các em 14-15 tuổi mới khuyến khích đọc thì sẽ rất khó khăn", ông nói. 

Từ đó, ông Lê Hoàng đưa ra hai đề xuất là Bộ Giáo dục và Đào tạo nên hình thành tiết đọc sách trong chương trình chính khóa và Bộ VH-TT-DL xem xét đưa nội dung xây dựng tủ sách gia đình vào tiêu chí xây dựng gia đình văn hóa.

Bên cạnh đó, ông Lê Hoàng cũng đưa ra những góp ý để sách tiếp cận tốt hơn với học sinh, sinh viên. Ông cho rằng cần đổi mới hình thức xuất bản, không chỉ giới hạn ở sách giấy mà còn phát triển sách điện tử (eBook), sách nói (audiobook) nhằm tạo thuận lợi cho người đọc tiếp cận mọi lúc, mọi nơi. Ngoài ra, công tác quảng bá, truyền thông, giới thiệu sách mới, các hoạt động trải nghiệm, review sách cũng cần được đẩy mạnh để thu hút và lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng.