Có không ít những thước phim về người Cơ Tu ở huyện Tây Giang (Quảng Nam), một cộng đồng vẫn luôn gìn giữ và bảo vệ rừng từ nhiều đời nay. Tuy nhiên, Mẹ Rừng là phim tài liệu sinh thái đầu tiên về người Cơ Tu, được thực hiện hoàn toàn bằng tiếng bản địa.
Ê kíp làm phim Mẹ Rừng |
my vietnam |
Cộng đồng người Cơ Tu ở vùng biên viễn Quảng Nam nhiều đời nay vẫn rất tự hào về rừng và nghiêm cấm những ai xâm hại đến mẹ rừng. Họ xem những cây cổ thụ lâu năm như những vị thần. Người Cơ Tu hiểu rằng, họ sống được là nhờ những búp măng tươi, những con cá suối, những cây rau rừng làm phong phú bữa ăn lẫn làm thuốc trị bệnh…
Mẹ Rừng - Phim tài liệu |
Đó là lý do, ngay từ khi khởi thủy ở vùng đất này, người Cơ Tu đã ra quy định cho dân làng: Chỉ được khai thác những cánh rừng nào đã cho phép làm nương rẫy, săn bắn…
Lễ hội Khai năm - Tạ ơn rừng của đồng bào Cơ Tu huyện Tây Giang, Quảng Nam |
my vietnam |
Trong vô số những cây Pơ mu lâu năm ở đây có A’Vụa (còn gọi là già A’Vụa), hình dáng như con rồng, hơn 1.000 năm tuổi, được xem là biểu tượng cho sức sống của vùng đất trải qua rất nhiều thăng trầm lịch sử này. Ngoài già A’Vụa còn có già A’Mộ, hình dáng như con hổ. Cả hai đều được người dân tôn kính như Thần Cây phù hộ, bảo vệ dân làng.
Rừng Pơ mu ở huyện Tây Giang |
my vietnam |
Cũng chính vì tình yêu và tín ngưỡng thờ thần Rừng của người Cơ Tu mà ê-kíp Mẹ Rừng đã chọn Lễ khai năm - Tạ ơn Rừng để làm bối cảnh chủ đạo, xuyên suốt 22 phút của phim. Lễ hội là một nét văn hóa truyền thống của đồng bào người Cơ Tu, được tổ chức vào những ngày đầu năm mới. Ngoài việc khai năm cầu may, lễ Tạ ơn rừng cũng chính là nguyện ước của người Cơ Tu, mong cho mùa màng bội thu, mong cho sức khỏe đầy đủ, không thiên tai, dịch bệnh…(đáng tiếc vì dịch bệnh Covid-19 nên lễ hội năm nay có quy mô nhỏ). Dẫu vậy, người xem vẫn khá thích thú và bị cuốn theo từng điệu múa Da Dá của những phụ nữ, từng nhịp nhảy Tân Tung của đàn ông trong làng… hòa trong tiếng trống, tiếng chiêng và âm thanh của núi rừng xung quanh…
Sinh hoạt hằng ngày của người Cơ Tu ở huyện Tây Giang, Quảng Nam |
my vietnam |
Ngoài tín ngưỡng thờ thần rừng, phim tài liệu Mẹ Rừng cũng giúp người xem hiểu thêm về văn hóa tâm linh của người Cơ Tu. Họ coi hình tượng con Gà trống (tiếng Cơ Tu là a tưch) như một linh vật đem lại sự may mắn, bình an cho thôn làng. Khi dựng gươl hay cổng làng, người dân đều tạc tượng gà và đặt ở vị trí cao nhất để bày tỏ sự kính trọng, biết ơn, đồng thời thể hiện ước mơ vươn cao, vươn xa, cuộc sống ngày càng ấm no.
Phim tài liệu Mẹ Rừng được thực hiện nhằm chào mừng Năm du lịch Quốc gia – Quảng Nam 2022 và Ngày hội văn hóa Cơ Tu nói riêng - sẽ diễn ra vào ngày 18 và 19.6 |
my vietnam |
Điểm đặc biệt trong Mẹ Rừng chính là việc để cho ngôn ngữ Cơ Tu vang lên trong suốt chiều dài của bộ phim càng làm cho câu chuyện thêm ý nghĩa, không chỉ đối với người Cơ Tu hôm nay mà cho thế hệ trẻ người cơ tu nói riêng và người Việt nói chung sau này.
Bình luận (0)