Giáo sư Thayer: Trung Quốc mượn cớ đối phó Mỹ để quân sự hóa Biển Đông

Hệ thống tên lửa phòng không HQ-9 là một minh chứng cho thấy Trung Quốc có thể triển khai những loại vũ khí tương tự trên quần đảo Trường Sa trong thời gian ngắn, GS. Carl Thayer nói với Thanh Niên.

Truyền thông quốc tế đang tập trung sự chú ý vào thông tin Trung Quốc triển khai tên lửa đất đối không HQ-9 đến đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam đang bị nước này chiếm đóng.

Quanh co và thừa nhận

CNN ngày 18.2 dẫn thông tin từ Hoàn Cầu Thời báo (Global Times) cho biết Bộ Quốc phòng Trung Quốc khẳng định các hệ thống phòng thủ trên biển và trên không đã tồn tại trên các đảo này từ lâu nay. Tuyên bố cũng ngang nhiên khẳng định Hoàng Sa là lãnh thổ của Trung Quốc (?) và Bắc Kinh có quyền triển khai các biện pháp phòng thủ để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ.

Đây được xem là lá bài ngửa từ phía Trung Quốc sau khi liên tục nói những cáo buộc của phương Tây quanh HQ-9 là “tưởng tượng” và “thổi phồng”.

Trong ngày 17.2, Ngoại trưởng Vương Nghị nói với các phóng viên tại Bắc Kinh rằng ông “hy vọng truyền thông phương Tây chú ý hơn tới các ngọn hải đăng của Trung Quốc và những cơ sở hạ tầng, bao gồm hệ thống theo dõi thời tiết, các khu neo đậu phục vụ tàu thuyền đánh cá...”, theo Global Times.

Ông Vương Nghị cũng cho rằng việc phi quân sự hóa ở Biển Đông cần phải có sự nỗ lực của các nước trong và ngoài khu vực, đồng thời hy vọng lời hứa phi quân sự hóa trong thỏa thuận giữa Mỹ và ASEAN sẽ được thực hiện.

Như vậy, một mặt Trung Quốc khẳng định có quyền trang bị thiết bị phòng thủ trong các khu vực họ ngang nhiên cho là lãnh thổ của mình, một mặt nhắc nhở cuộc họp vừa qua giữa Mỹ và ASEAN phải tôn trọng việc phi quân sự hóa (!).

Giáo sư Carl Thayer: Trung Quốc mượn gió bẻ măng

Trao đổi với Thanh Niên, Giáo sư Carl Thayer (Úc), chuyên gia về Biển Đông cho biết đúng như Global Times nói, việc quân sự hóa của Trung Quốc tại đảo Phú Lâm đã được thực hiện từ lâu. Theo đó các đường băng ở đảo Phú Lâm gần đây đã được mở rộng lên 3.048 m, kèm theo những khu vực chứa máy bay và máy bay quân sự.

“Trong năm vừa qua, các loại máy bay chiến đấu J-11 BH/BHS đã được triển khai ở đó. Một hòn đảo ngoài khơi bờ biển Phú Lâm cũng có trạm tín hiệu tình báo SIGNNT. Những hình ảnh gần đây cũng cho thấy các bước đánh dấu cột mốc mới trong việc xây dựng trên hai đảo Bắc và đảo Cây (hoặc đảo Cù Mộc) thuộc nhóm đảo An Vĩnh, quần đảo Hoàng Sa”, Giáo sư Carl Thayer cho biết.

Các đường băng trên đảo Phú Lâm có thể phục vụ những loại máy bay chiến đấu như Su-27, Su-30, máy bay ném bom H-6 và máy bay vận tải lớn, theo ông Thayer.

Chưa dừng lại ở đó, Trung Quốc dường như đang ngày càng công khai việc quân sự hóa của họ. Giáo sư Carl Thayer khẳng định việc triển khai tên lửa HQ-9 là một minh chứng rằng Trung Quốc có thể làm điều tương tự ở quần đảo Trường Sa trong thời gian ngắn, lấy lý do là đối phó mối đe dọa từ phía Mỹ.

Nhận định trên hợp lý với những lập luận trong bài viết ngày 18.2 của Global Times khi cho rằng: “Đối mặt với những hành động khiêu khích thường xuyên sắp tới từ quân đội Mỹ, Trung Quốc nên tăng cường khả năng phòng vệ trong các đảo thuộc Hoa Nam (Biển Đông – NV). Việc triển khai hệ thống phòng thủ không thuộc lĩnh vực quân sự, vì quân sự hóa một hòn đảo có nghĩa là chúng được dựng thành một pháo đài có thể làm tiền đồn cho các cuộc xung đột quân sự”.

Global Times đề cập tới việc Mỹ đưa tàu chiến vào khu vực 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây phi pháp trong thời gian gần đây. Bên cạnh đó, báo Trung Quốc cũng nhắc tới trường hợp đảo Guam được Mỹ triển khai tàu ngầm, hệ thống tên lửa nhằm “ngăn chặn Trung Quốc, biến thành trụ cột mới trong việc răn đe quân sự của Mỹ ở Thái Bình Dương”.