Hé lộ dịch bệnh đã tàn phá quân đội của Hoàng đế Napoleon

ảnh: Institut Pasteur

Khi Napoleon đưa quân đến Nga năm 1812, vị hoàng đế Pháp đã mang theo đội quân lớn nhất châu Âu. Khi rút lui, đội quân ấy đã phải đối mặt với số phận nghiệt ngã, không phải do súng trường hoặc đại bác, mà đến từ dịch bệnh do vi khuẩn.

Từ năm 1812, "ai nấy đều cho rằng dịch tả là căn bệnh phổ biến nhất trong quân đội", theo ông Nicolás Rascovan, người đứng đầu nhóm nghiên cứu về di truyền học vi sinh vật tại Viện Pasteur và là tác giả nghiên cứu đăng trên chuyên san Current Biology.

Sử dụng kỹ thuật giải mã gien, ông Rascovan và các đồng sự đã phân tích ADN lấy từ răng của 13 hài cốt binh sĩ được phát hiện gần Vilnius (Lithuania), và phát hiện hai mầm bệnh chưa từng được ghi nhận trước đây.

"Chúng tôi xác nhận được sự hiện diện của vi khuẩn Salmonella enterica thuộc chủng Paratyphi C", Đài NBC News hôm 25.10 dẫn lời ông Rascovan. Đây là loại vi khuẩn gây bệnh thương hàn. Vi khuẩn thứ hai là Borrelia recurrentis, loại vi khuẩn gây sốt tái phát, khiến người bệnh mắc phải những đợt sốt cao tái diễn.

Tác giả báo cáo cho hay hai căn bệnh trên có thể bùng phát mạnh trong môi trường thiếu vệ sinh nghiêm trọng.

Phát hiện mới hoàn toàn trùng khớp với những mô tả lịch sử về các triệu chứng mà những binh sĩ trong đội quân của Hoàng đế Napoleon đã từng trải qua, như sốt và tiêu chảy.

Theo báo cáo, các binh sĩ nhiều khả năng đã thiệt mạng do sự kết hợp của mệt mỏi, lạnh giá, mắc cùng lúc vài căn bệnh, bao gồm thương hàn và sốt tái phát do rận gây ra.

"Mặc dù không phải lúc nào cũng gây tử vong, sốt tái phát do rận có thể làm một cá nhân đã mệt mỏi trở nên ngày càng suy yếu", báo cáo chỉ ra.