Hơn 3 triệu ô tô sẽ được giãn chu kỳ đăng kiểm ra sao?

Hôm nay 18.3, trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Tô An, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho biết dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư 16 mới nhất đang được hoàn thiện bước cuối cùng trước khi trình lên Bộ GTVT ký ban hành; dự kiến có thể sẽ được thông qua và áp dụng ngay trong tuần tới.

T.N

Nếu được ký ban hành trong tuần tới, có 2 điểm đáng chú ý nhất trong dự thảo là miễn đăng kiểm với xe ô tô mới và giãn chu kỳ đăng kiểm với một số loại ô tô.

Hơn 500.000 xe mới được miễn kiểm định lần đầu

Trong dự thảo Thông tư 16 sửa đổi, sẽ miễn kiểm định lần đầu cho xe cơ giới mới, chưa qua sử dụng, có năm sản xuất không vượt quá 1 năm, tính từ năm sản xuất đến năm nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận kiểm định. Thời gian lưu kho để phương tiện được miễn kiểm định lần đầu sau khi đến tay khách hàng và được đăng ký là 2 năm.

Người dân sau khi mua xe sẽ được miễn kiểm định, thời gian bằng đúng chu kỳ đầu kiểm định xe cơ giới, tương đương với 36 tháng đối với xe ô tô chở người các loại đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải (chu kỳ hiện nay là 30 tháng).

Lượng ô tô mới năm 2022 cả nước là 455.000 xe, theo ước tính với mức tăng 115% mỗi năm, năm 2023 có khoảng 500.000 xe mới được miễn kiểm định lần đầu.

Giãn chu kỳ kiểm định ra sao?

Theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam, dự kiến có loại phương tiện cơ giới được giãn chu kỳ kiểm định thêm 12 tháng, có loại 6 tháng và có loại thêm 3 tháng và cũng có loại bị giữ nguyên vì thời gian của chu kỳ kiểm định đã được quy định trước đây đã đủ như của xe chở người đến 9 chỗ có kinh doanh vận tải.

M.H

Theo đó, ô tô chở người các loại đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải, đối với xe sản xuất đến 7 năm, chu kỳ đầu thay đổi tăng lên 36 tháng (trước đây 30 tháng), chu kỳ định kỳ 24 tháng (tăng 6 tháng so với trước đây 18 tháng).

Ngoài ra, mức thời hạn với ô tô cũng kéo dài từ 12 năm lên thành 15 năm. Theo đó, ô tô sản xuất trên 7 năm đến 15 năm, chu kỳ đầu và định kỳ là 12 tháng; thời gian sản xuất trên 15 năm, chu kỳ đầu và định kỳ là 6 tháng.

Đối với ô tô chở người các loại đến 9 chỗ có kinh doanh vận tải vẫn giữ nguyên chu kỳ kiểm định bởi đây là loại xe có cường độ, tần suất hoạt động lớn, vận tải chở khách nên cần được kiểm soát chặt chẽ hơn để đảm bảo an toàn.

Theo ước tính, số xe được giãn chu kỳ kiểm định sau khi dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư 16 khoảng 3.073.629 xe.

Riêng với xe taxi, xe kinh doanh chuyển đổi sang xe cá nhân, theo ông An, Cục Đăng kiểm Việt Nam tới đây sẽ đề xuất có quy định quản lý riêng. Lý do, nếu chuyển đổi mục đích sử dụng sang xe cá nhân, các xe này sẽ được áp dụng chu kỳ đăng kiểm kéo dài hơn xe kinh doanh, trong khi tần suất hoạt động của các phương tiện này rất lớn.

Không thể kéo giãn chu kỳ đăng kiểm tùy tiện

Theo ông An, một số ý kiến cho rằng cần kéo dài tất cả các chu kỳ kiểm định theo một số quốc gia phát triển khác. Tuy nhiên, việc giãn chu kỳ đăng kiểm không thể thực hiện tùy tiện mà phải căn cứ trên tình hình thực tiễn của Việt Nam.

Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đã nghiên cứu chu kỳ đăng kiểm của các nước châu Âu, Mỹ, Nhật, Trung Quốc hay các nước khu vực như Thái Lan, Indonesia, các nước có điều kiện gần giống Việt Nam từ điều kiện phương tiện, đường sá, môi trường khí hậu, kinh tế kỹ thuật.

Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng cho rằng, "tuổi thọ" được phép lưu hành của phương tiện được tính theo "tuổi thọ" của linh kiện. Với một số hãng xe, hết thời hạn mà không đưa phương tiện vào thực hiện bảo dưỡng, thay thế linh kiện, phương tiện sẽ bị khóa không thể hoạt động.

Theo thống kê, "tuổi thọ" phương tiện như loại xe ô tô con cá nhân sử dụng tại châu Âu, Nhật Bản chỉ kéo dài 11 - 13 năm. Các nước này cũng áp dụng các loại phí môi trường rất cao cho các xe cũ sử dụng nhiều năm nên có khi tiền phí lưu hành cao hơn giá trị chiếc xe; phần lớn các chủ phương tiện sẽ lựa chọn việc loại bỏ xe cũ và thay xe mới.

"Tuy nhiên, đây chỉ là tham khảo, phải căn cứ tình trạng thực tế của Việt Nam để đưa ra chu kỳ phù hợp nhất, mục tiêu số một là đảm bảo an toàn cho người dân và phương tiện. Không thể kéo giãn chu kỳ một cách không có cơ sở khoa học. Nếu xe kéo quá dài thời gian kiểm định, mất an toàn, gây tai nạn thì ai sẽ chịu trách nhiệm", ông An nói.