Mua ô tô nhưng chậm đăng ký chờ giảm lệ phí trước bạ, xử phạt ra sao?

Thông tin Thủ tướng Chính phủ vừa giao Bộ Tài chính nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất phương án gia hạn thời hạn nộp thuế, giảm lệ phí trước bạ đối với các loại xe sản xuất, lắp ráp trong nước (CKD) đang tác động không nhỏ đến tâm lý của người mua ô tô. Nhiều khách hàng hiện đã tạm dừng kế hoạch chốt mua xe và sẵn sàng chờ đến thời điểm chính sách này chính thức được áp dụng, với mục đích tiết kiệm thêm một khoản đáng kể vào chi phí lăn bánh xe.

Điều này cũng hoàn toàn dễ hiểu. Bởi theo quy định hiện nay, mức thu lệ phí trước bạ ô tô được xác định theo tỷ lệ phần trăm, dựa trên giá tính lệ phí trước bạ của từng loại xe và từng địa phương khi đăng ký. Tỷ lệ này hiện đang dao động từ 10 - 12%. Như vậy, với quy định này, người mua xe sẽ giảm được hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng khi hoàn tất thủ tục lăn bánh xe, nếu mức thu lệ phí trước bạ được giảm.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, tính đến thời điểm này, vẫn chưa biết liệu Chính phủ có tiếp tục áp dụng chính sách giảm lệ phí trước bạ lần thứ tư với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước hay không? Hiệu lực từ thời điểm nào? Chính vì vậy, nếu có ý định lùi thời gian mua xe hoặc đăng ký xe, người mua cần tính toán cẩn thận. Nhất là với những trường hợp đã mua xe nhưng cố chờ chưa hoàn tất các thủ tục đăng ký. Bởi việc này có thể khiến chủ xe bị phạt do vi phạm quy định của pháp luật.

Cụ thể, trao đổi với Thanh Niên liên quan đến vấn đề này, luật sư Nguyễn Hùng Quân (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, điều kiện tham gia giao thông của xe cơ giới (trong đó có ô tô) là phải đăng ký và gắn biển số do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp (Khoản 3, Điều 53 luật giao thông đường bộ 2008).

Trong khi đó, Thông tư 24/2023 của Bộ Công an có hiệu lực ngày 15/08/2023 cũng quy định: "Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe, chủ xe phải làm thủ tục thu hồi; trường hợp quá thời hạn trên mà chủ xe không làm thủ tục thu hồi hoặc giao chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cho tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu xe làm thủ tục thu hồi thì trước khi giải quyết cơ quan đăng ký xe ra quyết định xử phạt đối với chủ xe về hành vi không làm thủ tục thu hồi theo quy định".

Điều này đồng nghĩa, nếu chậm thực hiện đăng ký xe ô tô sau khi thực hiện các giao dịch mua bán, được tặng cho, phân bổ, điều chuyển hoặc thừa kế, người mua xe có thể bị xử phạt vi phạm hành chính. Mức phạt cụ thể căn cứ theo Điểm l Khoản 7 Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Cụ thể như sau:

"Phạt tiền từ 2 - 4 triệu đồng đối với cá nhân, từ 4 - 8 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô thực hiện một trong các hành vi vi phạm kể từ ngày phát sinh nghĩa vụ thuế gồm không làm thủ tục đăng ký sang tên xe (để chuyển tên chủ xe trong Giấy đăng ký xe sang tên của mình) theo quy định khi mua, được cho, được tặng, được phân bổ, được điều chuyển, được thừa kế tài sản là xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng, các loại xe tương tự xe ô tô".

Ngoài ra, liên quan đến việc đóng lệ phí trước bạ. Theo quy định tại Khoản 1, Điều 11 Nghị định số 10/2022 có hiệu lực ngày 1.3.2022 và Khoản 3, Điều 44 luật Quản lý thuế 2019 quy định về việc "Tổ chức, cá nhân khai, nộp lệ phí trước bạ theo quy định của pháp luật về quản lý thuế khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản với cơ quan nhà nước có thẩm quyền chậm nhất là 10 ngày".

Nếu quá thời hạn kể trên mà người nộp thuế chưa hoàn thành nghĩa vụ, mỗi ngày chậm nộp sẽ phải trả tiền chậm nộp theo quy định của luật Quản lý thuế.

Cụ thể, Khoản 2, điều 59 luật Quản lý thuế 2019 quy định: Người nộp thuế chậm nộp tiền thuế so với thời hạn quy định, thời hạn gia hạn nộp thuế, thời hạn ghi trong thông báo của cơ quan quản lý thuế, thời hạn trong quyết định ấn định thuế hoặc quyết định xử lý của cơ quan quản lý thuế thì còn phải chịu mức phạt chậm nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp.

Để dễ hình dung, một chiếc xe mua mới tại TP.HCM có giá tính lệ phí trước bạ 1 tỉ đồng, mức tính lệ phí trước bạ 10%, tương ứng 100 triệu đồng. Sau 10 ngày kể từ ngày ra thông báo thuế, nếu chủ xe nộp vào ngày thứ 60 (quá hạn 50 ngày) thì mức phạt sẽ là (100.000.000 x 0,03%) x 50 ngày = 1.500.000 đồng.