Mỹ và Israel lại bất đồng lớn về Dải Gaza

Tờ The Times of Israel ngày 19.3 đưa tin Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu để phản đối kế hoạch tấn công trên bộ của Israel vào TP.Rafah tại Dải Gaza. Đây là lần điện đàm đầu tiên của 2 nhà lãnh đạo trong hơn một tháng qua, thể hiện sự kiên quyết của Mỹ trước kế hoạch tranh cãi của Israel nhằm vào nơi được cho là thành trì cuối của Hamas tại Gaza, cũng là nơi hơn 1,4 triệu người Palestine tị nạn.

Kế hoạch "sai lầm"

Nhà Trắng cho biết cuộc điện đàm kéo dài 45 phút. Sau nhiều tháng để ngỏ khả năng có thể ủng hộ chiến dịch quân sự của Israel tại Rafah với một số điều kiện như sơ tán dân thường trước, thì ông Biden trong cuộc gọi đã thể hiện sự thay đổi quan điểm.

"Một chiến dịch lớn trên bộ ở đó sẽ là sai lầm. Điều đó sẽ dẫn đến cái chết của nhiều dân thường vô tội hơn, làm trầm trọng cuộc khủng hoảng nhân đạo vốn đã tàn khốc, tăng thêm sự hỗn loạn tại Gaza và thêm cô lập Israel với quốc tế", Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan trích lời Tổng thống Biden. Theo ông Sullivan, các mục tiêu Israel đặt ra tại Rafah có thể đạt được bằng những cách khác.

AFP

Thủ tướng Netanyahu cho biết ông đã nhắc lại với Tổng thống Biden về cam kết của Israel trong việc đạt được toàn bộ mục tiêu đề ra, gồm loại trừ Hamas, giải thoát cho toàn bộ con tin và đảm bảo Gaza không còn là mối đe dọa đối với Israel. "Điều này sẽ được hoàn thành trong khi việc cung cấp viện trợ nhân đạo cần thiết giúp đạt được những mục tiêu đó", theo ông Netanyahu.

Trong bối cảnh 2 nhà lãnh đạo ngày càng căng thẳng về Gaza, ông Sullivan mô tả cuộc điện đàm "giống như công việc", không kết thúc đột ngột và Tổng thống Biden không đe dọa hạn chế viện trợ Israel. Ông Sullivan cho biết Israel sẽ cử phái đoàn quan chức đến Washington D.C theo đề nghị của Tổng thống Biden để tiếp tục thảo luận cách tiếp cận thay thế tại Rafah. Theo đó, biện pháp thay thế sẽ "nhắm mục tiêu vào các thành phần chủ chốt của Hamas và đảm bảo an toàn biên giới Ai Cập - Gaza". Cuộc họp sẽ diễn ra trong tuần này hoặc tuần sau và chiến dịch tại Rafah không nên tiến hành trước khi 2 bên thảo luận, theo Reuters dẫn lời ông Sullivan.

Cảnh báo nạn đói

Trong khi đó, một báo cáo đánh giá an ninh lương thực cảnh báo rằng phân nửa dân số tại Gaza đang thiếu lương thực một cách "thảm khốc". Nạn đói dự kiến sẽ xảy ra tại phía bắc vùng đất này trước tháng 5 nếu không có sự can thiệp khẩn cấp. "Người dân ở Gaza hiện đang chết đói. Tốc độ mà cuộc khủng hoảng thiếu lương thực và suy dinh dưỡng do con người gây ra đang lan rộng khắp Gaza thật đáng sợ", theo Giám đốc điều hành Chương trình Lương thực LHQ (WFP) Cindy McCain.

Reuters

Theo AFP ngày 19.3 dẫn báo cáo dựa trên dữ liệu từ hệ thống Phân loại giai đoạn an ninh lương thực tích hợp (IPC) của LHQ, khoảng 1,1 triệu người tại Gaza đang đối diện những điều kiện thảm khốc. "Việc 50% của toàn bộ dân số một khu vực rơi vào mức tiếp cận nạn đói là điều chưa từng thấy", theo Phó tổng giám đốc Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp LHQ (FAO) Beth Bechdol. WFP cho biết đây là "số người cao nhất từng được ghi nhận phải đối diện tình trạng thảm khốc về thiếu lương thực". Theo bà Bechdol, người dân Gaza đang "chuyển sang các nguồn thực phẩm thay thế", bao gồm thức ăn gia súc và "những thứ không ăn được", hoàn toàn vì tuyệt vọng.

Theo các cơ quan LHQ, hàng viện trợ đã chuyển sang phân phối bằng đường biển và đường hàng không, nhưng không thể thay thế đường bộ. Israel nhiều lần khẳng định hiệu quả từ quy trình của nước này trong việc cho phép viện trợ vào Gaza, với 222 xe tải đã vào hôm 18.3. Tuy nhiên, WFP cho rằng cần ít nhất 300 xe tải vào Gaza hằng ngày, nhất là ở phía bắc, để đáp ứng nhu cầu lương thực cơ bản. Dự kiến Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sẽ công du Ả Rập Xê Út và Ai Cập trong tuần này nhằm tìm cách gia tăng viện trợ nhân đạo tại Gaza và nỗ lực đạt thỏa thuận ngừng bắn giữa Hamas và Israel.