Nga đẩy mạnh sản xuất tên lửa, có đủ dùng cho xung đột ở Ukraine?

Chính quyền Mỹ cho rằng có bằng chứng thể hiện Moscow đang gặp khó khăn trong việc sản xuất tên lửa vì lệnh cấm vận và chuỗi cung ứng bị gián đoạn. Vì vậy, giữa bối cảnh chiến sự sắp kéo dài sang tháng thứ 8, nghi vấn về năng lực sản xuất tên lửa của Nga trở thành tâm điểm chú ý.

Ông Maxim Starchak, nhà nghiên cứu độc lập về quốc phòng Nga sống tại Moscow, viết bài trên website Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu có trụ sở tại Washington DC ngày 27.6 nhận định Nga đã tăng cường sản xuất tên lửa để bù đắp số lượng hao hụt.

Cụ thể, 2 nhà máy tên lửa của Nga đã hoạt động tích cực hơn những nơi khác kể từ tháng 5.

Nhà máy Novator là nơi sản xuất tên lửa cho hệ thống Iskander và Buk, tên lửa Kalibr và một số loại tên lửa phóng từ tàu hải quân. Nhà máy này sản xuất khoảng 100-120 tên lửa Kalibr mỗi năm và vài chục tên lửa hành trình cho hệ thống Iskander.

Kể từ tháng 5, Novator đã làm việc suốt ngày đêm, mỗi ngày ba ca. Dù vậy, nhà máy gặp khó khăn trong việc gia tăng sản lượng vì thiếu một số lượng lớn kỹ sư, thợ cơ khí và nhân sự khác.

Địa chỉ thứ hai làm việc suốt ngày đêm là nhà máy Votkinsk, nơi sản xuất tên lửa đạn đạo cho hệ thống Iskander, tổ hợp Yars và tên lửa Bulava.

Năm 2020, nhà máy chuyển sang làm việc 4 ngày/tuần, cắt giảm nhân sự đến tuổi nghỉ hưu và nhân viên của các công ty con. Song đến tháng 6, tình hình đã thay đổi và nhà máy muốn tuyển thêm 500 nhân sự.

Tuy nhiên, theo ông Starchak, ngay cả khi các nhà máy này sản xuất không ngừng nghỉ, sản lượng sẽ chỉ tăng không quá 20% do thiếu công nhân lành nghề.

Theo một phân tích đăng trên ấn phẩm Eurasia Daily Monitor của Quỹ Jamestown (một tổ chức nghiên cứu và tư vấn chính sách tại Washington DC) hồi tháng 6, năng lực sản xuất tối đa một năm hiện tại của Nga có khả năng không vượt quá 225 tên lửa, bao gồm các loại tên lửa hành trình như Oniks, Kalibr, Kh-101, 9M729 và Kh-59, cũng như tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M.

Cũng theo bài viết này, tính đến tháng 6, Nga đã sử dụng gần hết kho tên lửa dự trữ của mình.

Tất cả các cơ sở sản xuất quốc phòng lớn tại Nga đều bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây. Nhiều nhà máy đã bị đưa vào danh sách trừng phạt từ năm 2014 khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea, khiến họ không thể nhập khẩu linh kiện cần thiết để sản xuất tên lửa.

Song chuyên gia Starchak nói Nga đã giải quyết vấn đề này bằng cách thành lập các công ty vỏ bọc để bí mật mua các loại linh kiện này từ nước ngoài.

Các lệnh trừng phạt mới của phương Tây đã tiếp tục siết chặt nguồn cung linh kiện cho các công ty Nga. Để đảm bảo hoạt động sản xuất không bị gián đoạn, các công ty này đã sử dụng kho linh kiện dự trữ vốn đủ dùng cho hai đến ba năm sản xuất bình thường.

Tuy nhiên, với nhu cầu và sản lượng gia tăng vì chiến sự ở Ukraine, kho dự trữ của các nhà máy có thể cạn kiệt vào năm tới. Trong khi đó, AP đưa tin giới chức Nga cho biết quân đội nước này có kho dự trữ tên lửa tầm xa đủ dùng và các nhà máy đang hoạt động nhiều hơn, bác bỏ tuyên bố của phương Tây rằng Moscow sắp cạn kiệt tên lửa.