Nhiều cơ hội lẫn thách thức về ngành công nghệ thông tin

Những nội dung này có trong chương trình Tư vấn truyền hình trực tuyến “Chọn ngành học tương lai với nhóm ngành công nghệ - công nghệ thông tin” do Báo Thanh Niên tổ chức ngày 27.2, được phát trên các kênh: thanhnien.vn, Facebook.com/thanhnien và YouTube Báo Thanh Niên.

Đề cập tầm quan trọng của nhóm ngành công nghệ thông tin (CNTT), thạc sĩ Nguyễn Thị Xuân Dung, Phó trưởng phòng Tư vấn tuyển sinh - truyền thông Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, cho biết CNTT ảnh hưởng đến tất cả lĩnh vực ngành nghề, dù doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực nào cũng sử dụng ứng dụng của CNTT. Nhà nước cũng có chính sách đặc biệt đối với ngành này. Năm 2018, Bộ GD-ĐT đã cho phép các trường ĐH được áp dụng đào tạo đặc thù khối ngành này. Trong đó, Bộ cũng nhấn mạnh các trường liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp để tăng tính thực hành cho nhóm ngành này.

Thạc sĩ Dung cũng cho biết theo thống kê của Bộ GD-ĐT, hiện nay có 153 trường đào tạo nhóm ngành CNTT, mỗi năm cung cấp khoảng 150.000 sinh viên tốt nghiệp. Nhưng trong đó, chỉ có khoảng 30% ra trường có thể làm việc ngay, còn lại phải học thêm, đào tạo thêm mới có thể làm việc. Vì vậy, nhu cầu nhân lực chất lượng cao rất nhiều. Theo dự báo, nhu cầu nhân lực tiếp tục tăng và đang thiếu trầm trọng. Qua đó có thể thấy triển vọng ngành này nên số lượng các bạn trẻ đăng ký học tại các trường ĐH khá cao.

Tiến sĩ Võ Thanh Hải, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Duy Tân, cũng cho biết tỷ lệ chọi nhóm ngành CNTT năm 2019 là 1/4. Năm nay cũng là năm đầu tiên Bộ GD-ĐT cho phép các ngành này được phép tuyển vượt năng lực theo cơ chế đào tạo ưu tiên. Bộ cũng đã có công văn gửi các trường ĐH, học viện, chính thức cho phép áp dụng cơ chế đặc thù đào tạo các ngành thuộc lĩnh vực này trình độ ĐH. Theo đó, sinh viên đang học ĐH các ngành khác được chuyển sang học CNTT ở các trường có đào tạo ngành này.

Theo tiến sĩ Vũ Quốc Huy, Phó trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Việt Đức, một cơ hội khác dành cho người học CNTT là trong thời gian gần đây, có rất nhiều phong trào khởi nghiệp. Trong đó, khoảng 90% doanh nghiệp khởi nghiệp có liên quan đến CNTT. Tiềm năng ngành này rất lớn.

Thạc sĩ Hồ Thanh Tình, Phó giám đốc Trung tâm tư vấn tuyển sinh Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, cho rằng ngành CNTT chưa bao giờ hết nóng. Trước đây, chúng ta chỉ gia công phần mềm cho nước ngoài, còn bây giờ nhiều công ty tự sản xuất. Hiện các chuyên ngành như lập trình viên, phân tích dữ liệu, chuyên gia bảo mật… có nhu cầu rất lớn.

“Không chỉ riêng trường ĐH trong nước mới chú trọng đào tạo nhân lực cho nước nhà mà ngay những năm trước một số tập đoàn CNTT có uy tín của thế giới cũng đã vào VN mở các ngành đào tạo để phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực này”, thạc sĩ Đường Anh Tân, Giám đốc Trung tâm thực hành Trường CĐ Đại Việt Sài Gòn, chia sẻ.

Theo thạc sĩ Nguyễn Thị Xuân Dung, những điều này là cơ hội nhưng cũng là thách thức. Đó là cạnh tranh. Nếu theo học ngành CNTT, người học có giá trị nhưng cũng cần nội lực để khẳng định mình.

Tiến sĩ Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, cũng cho biết năm 2020, rất nhiều trường ĐH còn mở thêm các ngành liên quan nhóm ngành CNTT như: internet vạn vật (IoT), khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo… Nhóm ngành này có sự cạnh tranh cao, lại đòi hỏi việc học tập suốt đời. Những người làm CNTT phải thường xuyên cập nhật kiến thức mới. Khi ra trường, nếu lười biếng cập nhật thì sẽ ít có thành công trong công việc. “Học ngành này sẽ vất vả hơn nhiều ngành khác để có thể khẳng định mình. Nhưng lương nhóm ngành này vẫn nằm trong nhóm cao nhất. Trong 5 - 10 năm tới, nhóm ngành này vẫn còn nhu cầu nhân lực rất cao”, tiến sĩ Nhân chia sẻ.

Nhiều thí sinh gửi câu hỏi trực tiếp đến chương trình hỏi về những tố chất cần thiết để học nhóm ngành CNTT? Thách thức đối với nữ so với nam khi học có nhiều không?

Thạc sĩ Nguyễn Thị Xuân Dung cho biết: “Trong rất nhiều ngành nghề, chỉ vài ngành có tính đặc thù theo giới tính. CNTT không phân biệt nữ hay nam. Chỉ cần giỏi khoa học tự nhiên, có tư duy logic, có tính cẩn thận, ham học hỏi và liên tục trau dồi kiến thức”.

Tiến sĩ Phan Ngọc Hoàng, Phó trưởng khoa phụ trách khoa Công nghệ kỹ thuật - nông nghiệp công nghệ cao Trường ĐH Bà Rịa-Vũng Tàu, cho rằng nữ học CNTT thì còn ưu điểm hơn nam giới vì các bạn nữ cẩn thận, chỉn chu hơn.

Những ngành thuộc nhóm CNTT tại các trường Trường ĐH Công nghệ TP.HCM: ngành CNTT phân làm 3 chuyên ngành (mạng máy tính và truyền thông, công nghệ phần mềm, hệ thống thông tin). Ngoài ra có 2 ngành liên quan (an toàn thông tin, hệ thống thông tin quản lý). Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM: đào tạo 6 ngành, trong đó năm 2020 mở 3 ngành mới là khoa học dữ liệu, IoT và trí tuệ nhân tạo, kỹ thuật máy tính. Trường ĐH Việt Đức: khoa học máy tính, kỹ thuật điện và CNTT. Trường ĐH Mở TP.HCM: khoa học máy tính (đại trà và chất lượng cao), CNTT, hệ thống thông tin quản lý. Trường ĐH Nguyễn Tất Thành: kỹ thuật phần mềm, mạng máy tính và truyền thông dữ liệu. Trường CĐ Đại Việt Sài Gòn: CNTT, công nghệ kỹ thuật điện tử - truyền thông. Trường ĐH Duy Tân (Đà Nẵng): CNTT gồm 3 chuyên ngành (công nghệ phần mềm, kỹ thuật mạng, hệ thống thông tin), trí tuệ nhân tạo. Trường ĐH Bà Rịa-Vũng Tàu: CNTT, công nghệ phần mềm quản trị mạng, an toàn thông tin. Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM: CNTT, thương mại điện tử, công nghệ truyền thông.