Những thủ lĩnh ngư dân trên biển

Nhiều thế hệ gắn bó đời mình với biển cả mênh mông, những ngư dân Lý Sơn vừa phát triển kinh tế, vừa tham gia bảo vệ ngư trường, bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Hương vị mặn mòi của biển và sự chịu thương, chịu khó của ngư dân Lý Sơn đã tạo nên nét riêng của những con người gắn bó cuộc đời mình với sóng gió.

Những ngày cuối năm này, nắng như dát bạc lấp lánh trên mặt biển. Con đường bê tông dọc bờ biển phía nam đảo dẫn vào vũng neo đậu tàu thuyền Lý Sơn còn ngổn ngang cây cối ngã đổ bởi mưa bão nhưng không khí rộn ràng hối hả bởi hàng chục tàu cá ra vào tấp nập. Với người dân Lý Sơn, biển đẹp nhất là khi đoàn tàu nối đuôi nhau rẽ sóng ra khơi. Và sau mỗi chuyến đi thuận buồm xuôi gió, tàu cập bờ mang theo tôm, cá đầy khoang.

Tàu cá của ngư dân Lý Sơn chuẩn bị vươn khơi Ảnh: Mịnh Văn

Bên bến cảng tấp nập ấy, ngư dân Nguyễn Gia Viên, chủ đội tàu hành nghề vây rút chì khơi, đang chuẩn bị những thứ cần thiết cho chuyến đi biển sắp tới. Lá cờ cũ đã sờn rách vì sóng gió được hạ xuống, gấp ngăn nắp lại cho vào một chiếc túi. Lá cờ mới thay thế được kéo trên nóc ca bin tàu. Đứng trên boong tàu lộng gió, nhìn ra phía biển, ông Viên tâm sự: “Từ bao đời nay, người dân Lý Sơn chúng tôi đều sống bằng nghề đi biển. Thời kỳ trước, ngư dân chỉ đánh bắt bằng các phương tiện thô sơ, chủ yếu giăng câu, thả lưới kiếm con tôm, con cá chạy ăn từng bữa. Muốn vượt sóng to phải có tàu to máy lớn, nên tôi đã kêu gọi anh em bạn chài hùn vốn đóng tàu cá công suất lớn để vươn khơi làm ăn”.

Dù hoàn cảnh nào thì chúng tôi cũng một lòng vươn khơi bám biển. Giữ biển, canh trời là trách nhiệm với Tổ quốc, với tổ tiên, ông bà của mình Bùi Văn Phải, ngư dân trẻ huyện đảo Lý Sơn

Năm 2016, tàu cá hiện đại đầu tiên trong đội tàu của ông Viên hạ thủy. Sau mỗi chuyến ra khơi, tàu cập bờ chở nặng cá tôm, cuộc sống của gia đình ông Viên và anh em bạn chài dần khấm khá. Từ thành công của chiếc tàu đầu tiên, ông Viên tiếp tục vận động các anh em bạn chài góp vốn để đóng con tàu cá thứ 2 rồi thứ 3. Bằng kinh nghiệm và nỗ lực, đội tàu của ông Viên luôn cho sản lượng khai thác cao và ông đã trở thành một thủ lĩnh ngư dân trên biển.

“Với chúng tôi, mỗi con tàu, mỗi ngư dân là một cột mốc chủ quyền trên biển. Giữa biển khơi mênh mông, dài rộng, nhưng nhìn thấy lá cờ đỏ sao vàng cắm trên nóc ca bin tàu, là ngư dân chúng tôi cảm thấy yên tâm và tự hào, có thêm nỗ lực làm giàu từ biển quê hương”, ông Viên chia sẻ.

Không biết nghề khai thác hải sản có tự bao giờ, chỉ biết từ bao đời nay người dân Lý Sơn đã gắn liền với biển cả, sóng gió. Nhiều thế hệ cha ông đi trước khai phá, lập nghiệp nhờ vào biển, từ ngư trường Hoàng Sa đến Trường Sa, đâu đâu cũng ghi dấu ngư dân Lý Sơn. Và rồi, những đứa trẻ ngày nào vẫn theo cha, anh ra biển, nay đã lớn lên trở thành những thủ lĩnh can trường giữa trùng khơi.

Ngư dân trẻ Bùi Văn Phải (ở thôn Đông, xã An Hải) là một điển hình như thế. Biển chiều ở Lý Sơn lồng lộng gió, lau vội chiếc vô lăng tàu bị mài mòn bởi thời gian, anh Phải trải lòng về chuyện đời, chuyện nghề, về cái nghiệp với biển cả. “Cả nhà tôi đều theo nghiệp biển. Đời cha, đời ông đã mong muốn con cháu mình cũng sẽ theo nghiệp này. Đời ngư phủ quanh năm đi tìm luồng cá. Giữa sóng nước trùng khơi, phải luôn giữ được cái đầu lạnh và trái tim nóng, đam mê nhiệt huyết với biển thì biển sẽ không phụ công mình”, anh Phải nói.

Theo anh Phải, qua nhiều năm dọc ngang biển cả, anh không nhớ nổi mình đã cho tàu vươn bao nhiêu chuyến biển ở Hoàng Sa - Trường Sa và vùng biển phía nam. Nhờ lộc biển, nên cuộc sống của gia đình anh và hàng chục bạn chài nay khấm khá hơn, mua được tàu cá công suất lớn, tạo được việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Vào năm 2013, tàu cá của ngư dân Bùi Văn Phải bị phía Trung Quốc bắn cháy ca bin khi đang hành nghề trên vùng biển Hoàng Sa. Dù vậy, vào tháng 7.2019, khi đang đánh bắt ở vùng biển Trường Sa, tàu cá của anh Phải đã kịp thời phát hiện và cứu 32 ngư dân Trung Quốc đang trôi dạt trên biển do tàu cá của họ bị phá nước rồi chìm. Phía Trung Quốc đã lên tiếng cảm ơn về hành động cao đẹp này.

Không chỉ phát triển kinh tế gia đình, ngư dân Phải còn là một thủ lĩnh ngư dân trẻ đưa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước đến với các chủ tàu cùng ngư dân địa phương, đặc biệt là lớp ngư dân trẻ. Ngoài ra, với ngư dân Lý Sơn, anh Phải còn là điểm tựa bình yên bởi luôn sẵn sàng cứu giúp các tàu cá khi chẳng may gặp hoạn nạn, rủi ro.

“Ngư dân bám biển lấy đêm làm ngày, trong những đêm trắng giữa trùng khơi, ánh sáng từ các tàu đánh cá, tàu câu mực luôn luôn tỏa sáng. Giữa ánh sáng gần gũi, ấm áp ấy, chợt dậy lên niềm tin trong tôi ở đâu có ngư dân, ở đó có Tổ quốc. Sự hiện diện của lá cờ đỏ sao vàng và mỗi ngư dân chúng tôi trên ngư trường đã góp phần khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Dù hoàn cảnh nào thì chúng tôi cũng một lòng vươn khơi bám biển. Giữ biển, canh trời là trách nhiệm với Tổ quốc, với tổ tiên, ông bà của mình”, anh Phải bộc bạch.

Theo ông Nguyễn Quốc Việt, Chủ tịch UBND H.Lý Sơn, những thủ lĩnh ngư dân như ông Viên, anh Phải đã góp phần giúp ngư dân yên tâm ra biển, bám ngư trường, làm giàu từ biển. “Từ bao đời nay, biển là nguồn sống của ngư dân Lý Sơn. Không riêng ông Viên, anh Phải mà với mỗi ngư dân Lý Sơn, họ đều luôn đau đáu hướng về Hoàng Sa - Trường Sa, nơi mà hàng trăm năm trước cha ông họ không quản sóng to, gió lớn đã giong thuyền ra khơi dựng bia, cắm mốc khẳng định chủ quyền quốc gia trên biển. Và hiện nay, nhiều thế hệ ngư dân Lý Sơn vẫn ngày ngày đi về trên vùng biển thiêng liêng ấy”, ông Việt nói.