Hàng vạn dự án xây xong không sử dụng được
Chiều 24.3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến bước đầu về giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 - 2021.
 |
Phó chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn |
gia hân |
Báo cáo bước đầu của đoàn giám sát do Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Thị Phú Hà trình bày tại phiên họp đánh giá, công tác quản lý, điều hành ngân sách nhà nước trong giai đoạn 2016 - 2021 có nhiều chuyển biến tích cực.
Tuy nhiên, báo cáo cũng dẫn ra nhiều tồn tại, hạn chế như: thu ngân sách chưa thật bền vững, cơ cấu lại chi ngân sách chưa đạt yêu cầu, chi thường xuyên chưa thật tiết kiệm.
Đặc biệt, báo cáo nhấn mạnh, việc quản lý sử dụng chi đầu tư phát triển còn nhiều bất cập; việc lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, triển khai thực hiện dự án còn nhiều tồn tại, hạn chế.
Bà Nguyễn Thị Phú Hà dẫn báo cáo của Bộ Tài chính cho biết, trong giai đoạn 2016 - 2021 dự án thực hiện chậm tiến độ rất lớn.
Cụ thể, theo báo cáo của Bộ KH-ĐT, giai đoạn 2016 - 2020 (năm 2021 chưa có số liệu báo cáo), có 8.580 dự án chậm tiến độ. Trong đó, dự án nhóm A là 202 dự án, nhóm B là 2.239 dự án, nhóm C là 6.139 dự án.
Về nguyên nhân chậm tiến độ, báo cáo cho hay, do công tác giải phóng mặt bằng là 4.815 dự án; bố trí vốn không kịp thời là 1.533 dự án; năng lực của chủ đầu tư, ban quản lý dự án và các nhà thầu là 748 dự án; thủ tục đầu tư là 1.336 dự án và các nguyên nhân khác 3.034 dự án.
Báo cáo của Bộ KH-ĐT cũng cho hay, đã phát hiện 346 dự án vi phạm quy định về thủ tục đầu tư; 149 dự án vi phạm về quản lý chất lượng; 2.900 dự án có thất thoát, lãng phí; 1.460 dự án phải ngừng thực hiện.
Đối với việc quản lý sử dụng vốn nhà nước khác (gồm vốn tín dụng do Chính phủ bảo lãnh, vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước, vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước và các vốn khác do nhà nước quản lý), báo cáo cũng cho thấy tình trạng tương tự.
Với rất nhiều hạn chế từ khâu lập, thẩm định, quyết định chủ trương dự án cho tới thực hiện dẫn tới hậu quả là tiến độ nhiều dự án chậm so với kế hoạch ban đầu, một số dự án chậm đưa vào sử dụng làm giảm hiệu quả vốn đầu tư. Cá biệt có dự án thực hiện trên 18 năm chưa hoàn thành; tỷ lệ giải ngân thấp.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính tổng hợp số liệu chưa đầy đủ của các bộ, ngành, địa phương, giai đoạn 2016 - 2021, số dự án thực hiện chậm tiến độ là 313.444 dự án.
Các dự án hoàn thành không sử dụng được hoặc có vi phạm pháp luật bị đình chỉ, hủy bỏ theo số liệu của mình năm 2020 đã là 78.285 dự án…
"Có khu đô thị 10 năm chỉ có 1 nhà, còn lại toàn cỏ mọc đầy"
Đây cũng là vấn đề Phó chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đặc biệt nhấn mạnh. Theo ông Mẫn, đây là vấn đề bức xúc, dư luận quan tâm cần phải đặc biệt chú ý giám sát sâu.
“Phải làm rõ dự án chậm tiến độ. Vì sao? Thiếu vốn, hay khâu đền bù thiếu tái định cư chậm? Nhà thầu thi công chậm? Rất nhiều dự án thực hiện xong mà không sử dụng, không hiệu quả”, ông Mẫn nêu.
Ông Mẫn cũng đề nghị làm rõ việc rất nhiều dự án ngừng thi công do thiếu vốn, cả nước có bao nhiêu và có tiếp tục làm hay không, giải quyết như thế nào?
“Đầu tư nhan nhản, người ta thấy cầu làm thì không có đường, đường làm thì không có cầu. Một con đường đền bù tái định cư lem nhem, không thi công được. Lần này có khắc phục được cái này hay không?”, ông Mẫn nêu.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng đề nghị đoàn giám sát làm rõ với các dự án dở dang, "nằm phơi mưa phơi nắng" dự án treo vì đây cũng là hình thức lãng phí rất lớn.
"Có những khu đô thị 10 năm rồi mà chỉ có 1 nhà còn lại toàn cỏ mọc đầy không nhúc nhích tí gì. Không ở đâu xa, ngay ở Mê Linh (Hà Nội) đây thôi, nếu đoàn giám sát muốn có thể tới xem", bà Nga nêu.
Theo dự kiến, đoàn giám sát sẽ thực hiện giám sát tại nhiều cơ quan, bộ ngành T.Ư. Đối với địa phương, sẽ chọn Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Bắc Giang, Lâm Đồng, Long An.
Giám sát về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 - 2021 là 1 trong 2 chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội trong năm 2022, dự kiến sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10.2022.
Rà soát, cắt giảm dự án không hiệu quả, dự án treo
Báo cáo đoàn giám sát đề nghị, các bộ, ngành, địa phương rà soát cắt giảm các dự án đầu tư không hiệu quả, dự án treo. Đồng thời, triển khai thực hiện các chương trình, dự án, trong đó: số lượng các dự án chậm tiến độ; các dự án hoàn thành chưa bàn giao đi vào sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả, còn thất thoát, lãng phí.
Đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước khác, báo cáo cũng cho biết, đoàn giám sát sẽ tập trung giám sát việc triển khai thực hiện, quyết toán các dự án trọng điểm thuộc các ngành giao thông, dầu khí, điện, than sử dụng vốn nhà nước khác ngoài ngân sách nhà nước. Trong đó làm rõ: các dự án chậm tiến độ; các dự án thua lỗ, không có khả năng thu hồi vốn; các dự án hoàn thành không sử dụng hoặc đầu tư không hiệu quả.
Bình luận (0)