Sửa chữa bảo dưỡng xe điện, xe hybrid khác gì xe động cơ đốt trong?

Sự gia tăng nhanh chóng của xe điện và xe hybrid tại Việt Nam đang tạo ra những thay đổi rõ nét, không chỉ trên thị trường tiêu dùng mà còn trong lĩnh vực dịch vụ hậu mãi. Nếu như trước đây, sửa chữa bảo dưỡng ô tô chủ yếu xoay quanh động cơ đốt trong, thì nay pin điện áp cao, hệ thống điều khiển điện tử và phần mềm đang trở thành "trung tâm" của công việc kỹ thuật.

Điều này đặt ra câu hỏi lớn cho người sử dụng, việc chăm sóc xe điện và xe hybrid khác gì so với xe chạy xăng, dầu truyền thống?

ẢNH: NGUYỄN DUY

Để giải đáp những băn khoăn nói trên, Auto's Only - một trong những garage ô tô có tiếng tại TP.HCM mới đây tổ chức buổi workshop với chủ đề "Sửa chữa - bảo dưỡng xe điện và xe hybrid". Nội dung tập trung giải đáp những thắc mắc phổ biến, làm rõ sự khác biệt trong quy trình sửa chữa xe điện, hybrid so với xe xăng truyền thống, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm thực tế từ quá trình vận hành xưởng dịch vụ.

Sửa chữa xe điện, xe hybrid khác thế nào so với xe xăng, dầu?

Theo chia sẻ từ các chuyên gia, kỹ thuật viên với xe sử dụng động cơ đốt trong, quy trình bảo dưỡng và sửa chữa đã được chuẩn hóa qua nhiều thập kỷ. Các hạng mục như thay dầu động cơ, lọc gió, bu-gi, kiểm tra hệ thống làm mát hay xử lý khí thải là những công việc định kỳ, quen thuộc với cả người dùng lẫn garage sửa chữa.

Vì vậy, khi phát sinh hư hỏng, việc sửa chữa xe xăng, dầu thường tập trung vào các vấn đề cơ khí như hao mòn chi tiết, rò rỉ, lỗi đánh lửa hoặc hệ thống nhiên liệu. Phần lớn garage truyền thống có thể xử lý các tình huống này nhờ kinh nghiệm thực tế, ít phụ thuộc vào phần mềm hay thiết bị chẩn đoán chuyên sâu.

ẢNH: NGUYỄN DUY

Tuy nhiên, với xe hybrid việc sửa chữa phức tạp hơn, đòi hỏi phải hiểu đúng hệ thống. Theo ông Nguyễn Thái Tuy - Phó Giám đốc kỹ thuật Auto's Only, xe hybrid không chỉ có động cơ đốt trong mà còn tích hợp pin hybrid, bộ biến tần và hệ thống điều khiển điện tử phức tạp. Điều này khiến việc sửa chữa không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm cơ khí, mà cần đọc lỗi chính xác, phân tích dữ liệu và tuân thủ quy trình an toàn điện.

Một lỗi nhỏ trong hệ thống điện hoặc pin hybrid nếu xử lý sai cách có thể kéo theo nhiều lỗi liên đới, ảnh hưởng đến khả năng vận hành cũng như độ bền lâu dài của xe. Vì vậy, sửa chữa xe hybrid đòi hỏi kỹ thuật viên phải được đào tạo bài bản và tiếp cận tài liệu kỹ thuật chính hãng.

Trong khi đó, so với xe xăng và xe hybrid, xe điện loại bỏ hoàn toàn động cơ đốt trong, nhờ đó giảm đáng kể các hư hỏng cơ khí truyền thống. Tuy nhiên, chính điều này lại khiến nhiều người lầm tưởng rằng xe điện "hầu như không cần sửa chữa". Nhưng thực tế lại không như vậy, xe điện đặt ra những yêu cầu hoàn toàn khác.

ẢNH: NGUYỄN DUY

Theo các chuyên gia tại Auto's Only, sự cố phát sinh ở xe điện phần lớn liên quan đến pin điện áp cao, mô-tơ điện, hệ thống quản lý pin (BMS) và phần mềm điều khiển. Việc sửa chữa các bộ phận này đòi hỏi trang thiết bị chuyên dụng, không gian làm việc đạt chuẩn an toàn và quy trình cách ly điện nghiêm ngặt.

Tại Việt Nam, điều kiện hạ tầng điện, môi trường sạc khác biệt so với các thị trường phát triển, khiến nguy cơ nhiễu điện hoặc lỗi hệ thống dễ phát sinh hơn, nếu xử lý không đúng kỹ thuật. Đây là lý do sửa chữa xe điện cần được thực hiện tại các cơ sở có chuyên môn phù hợp, thay vì garage truyền thống.

Bảo dưỡng xe điện và xe hybrid: ít hơn nhưng không thể chủ quan

Ở khía cạnh bảo dưỡng, xe điện và xe hybrid có lợi thế rõ rệt so với xe xăng, dầu khi không phải thay dầu động cơ thường xuyên, không có bu-gi hay hệ thống xả. Tuy nhiên, trọng tâm bảo dưỡng lại chuyển sang kiểm tra tình trạng pin, hệ thống làm mát, phần mềm và các chi tiết cơ khí chịu tải lớn.

ẢNH: NGUYỄN DUY

Cả hai dòng xe này đều sử dụng phanh tái tạo, giúp giảm mài mòn má phanh. Dù vậy, khối lượng xe lớn (đặc biệt với xe điện) khiến lốp và hệ thống treo chịu áp lực cao hơn, đòi hỏi kiểm tra định kỳ để đảm bảo an toàn vận hành.

Từ sự kiện workshop do Auto's Only tổ chức có thể thấy rõ một xu hướng: ngành dịch vụ ô tô đang chuyển từ sửa chữa dựa trên kinh nghiệm sang làm việc theo dữ liệu, tài liệu kỹ thuật và quy trình chuẩn hóa. Với người sử dụng, việc hiểu đúng đặc thù kỹ thuật, lựa chọn cơ sở dịch vụ phù hợp sẽ giúp hạn chế rủi ro, tối ưu chi phí và đảm bảo hiệu quả vận hành lâu dài trong bối cảnh xe điện hóa đang ngày càng rõ nét tại Việt Nam.