Taliban khiến IS nổi giận, Mỹ cảnh báo nguy cơ IS tấn công tại Kabul

Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 22.8 cảnh báo về mối đe dọa khủng bố từ tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đến công tác sơ tán hàng ngàn người Mỹ và đồng minh ở sân bay quốc tế tại Kabul.

Mối đe dọa từ IS

“Mối đe dọa ấy là có thật, rất nghiêm trọng và luôn thường trực. Chúng tôi đang tập trung vào mối đe dọa này với mọi nguồn lực cần thiết”, Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan phát biểu trên CNN.

Ông Sullivan và các quan chức cấp cao trong tình báo hoặc quân đội Mỹ không nêu cụ thể về những mối đe dọa trên. Tuy nhiên, The New York Times dẫn lời các quan chức và cựu quan chức cho biết máy bay vận tải cất cánh hoặc hạ cánh tại Sân bay Quốc tế Hamid Karzai ở Kabul có thể bị tấn công bằng tên lửa. Những kẻ đánh bom liều chết cũng có thể đánh bom bằng xe tải hoặc trà trộn vào đám đông bên ngoài sân bay.

Ngày 20.8, Tổng thống Biden cho biết các quan chức quân đội Mỹ đang theo dõi chặt chẽ mối đe dọa từ IS sau khi hàng ngàn tù nhân được thả ra ở Kabul và những nơi khác. Dù Taliban không cố ý thả các chiến binh IS, sự hỗn loạn ở Afghanistan trong những tuần gần đây có thể khiến mọi loại tù nhân được thả ra, bao gồm kẻ thù của Taliban.

“ISIS-K luôn chờ đợi cơ hội để các chiến binh có thể tận dụng tình hình hỗn loạn và giết lính Mỹ”, The New York Times dẫn lời Colin P. Clarke, nhà phân tích chống khủng bố tại Công ty tư vấn an ninh Soufan Group có trụ sở tại New York, cho biết. Nhà nước Hồi giáo Khorasan (ISIS-K hoặc IS-K) là một nhánh ở Afghanistan của IS.

Quan hệ giữa Taliban và IS

Theo Reuters, ISIS-K là kẻ thù "không đội trời chung" của lực lượng Taliban. Hai lực lượng này đã nhiều lần giao tranh để giành quyền kiểm soát các vùng của Afghanistan.

Khi Taliban giành được quyền kiểm soát Kabul vào ngày 15.8, nhiều nhóm vũ trang thánh chiến như al-Qaeda và các chiến binh Hồi giáo dòng Sunni ở Trung Đông đã ăn mừng. Họ tuyên bố việc Taliban chiến thắng ở Afghanistan là minh chứng đanh thép cho ý thức hệ và chiến lược chiến tranh du kích của họ, theo The Guardian.

Giữa những lời chúc tụng Taliban, IS là ngoại lệ đáng chú ý. Các lãnh đạo của nhóm này đã chỉ trích việc Taliban tiếp quản Afghanistan.

IS cũng coi Taliban là "những kẻ phản bội tôn giáo" do thay vì quyết sống chết với lực lượng phương Tây, Taliban sẵn sàng đàm phán với Mỹ để đạt mục tiêu buộc Washington và đồng minh NATO rút khỏi Afghanistan. IS cho rằng luật Hồi giáo của Taliban chưa đủ cứng rắn dù chế độ Taliban trước đây có một trong những hệ thống luật Hồi giáo hà khắc nhất.

Ngày 19.8, trong tuyên bố chính thức đầu tiên từ sau khi Kabul sụp đổ, IS cáo buộc Taliban là "những phần tử Hồi giáo xấu xa" và "gián điệp của Mỹ".

Kẻ thù chung

Các quan chức quân sự Mỹ ở Kabul đang liên lạc với những thủ lĩnh cấp cao của Taliban để đảm bảo công dân Mỹ và đồng minh an toàn tới sân bay. Và quan hệ căng thẳng giữa Taliban và IS cũng dẫn đến việc việc hợp tác giữa Mỹ - Taliban có thêm mục đích: chống lại kẻ thù chung IS.

Các quan chức và cựu quan chức Mỹ cho biết một cuộc tấn công của IS vào sân bay sẽ giáng đòn mạnh vào Mỹ và Taliban, lực lượng đang cố gắng chứng tỏ rằng họ có thể kiểm soát Afghanistan.

Cố vấn an ninh quốc gia Sullivan cho biết các chỉ huy Mỹ trên thực địa đang sử dụng nhiều nguồn lực để bảo vệ sân bay trước một cuộc tấn công. Họ cũng đang hợp tác chặt chẽ với các cơ quan tình báo để xác định và đánh bại các mối đe dọa.

Theo giới chức quân sự, các máy bay của Mỹ và phương Tây cất cánh ở sân bay Kabul đã thả pháo sáng để đánh lừa hệ thống vũ khí tầm nhiệt bắn từ mặt đất của các tay súng IS.

Các nhà phân tích chống khủng bố phương Tây cho biết một cuộc tấn công của IS trong quá trình sơ tán sẽ giúp tổ chức này nâng cao hình ảnh, nguồn tài trợ và giúp tuyển được nhiều tay súng hơn.

Một báo cáo vào tháng 6 của Liên Hiệp Quốc đánh giá rằng “việc IS để mất quyền kiểm soát các khu vực đã ảnh hưởng đến khả năng tuyển người và tìm nguồn tài trợ của nhóm này".