Thiệt hại gần 2.000 tỉ đồng là thiệt hại ảo ?

Chiều nay (18.9), các luật sư tiếp tục bào chữa cho các bị cáo là đồng phạm với bị cáo Nguyễn Thành Tài trong việc gây thất thoát, lãng phí cho nhà nước hơn 1.927 tỉ đồng, từ việc chuyển khu đất 8 - 12 Lê Duẩn từ sở hữu nhà nước sang tư nhân. 

Trong nội dung bào chữa đối với 3 bị cáo đồng phạm: Trương Văn Út (50 tuổi, nguyên Phó trưởng phòng Quản lý đất thuộc Sở TN-MT TP.HCM), Nguyễn Hoài Nam (55 tuổi, nguyên Bí thư Quận ủy Q.2), Đào Anh Kiệt (63 tuổi, nguyên Giám đốc Sở TN-MT TP.HCM), các luật sư cho rằng phần luận tội của đại diện Viện KSND TP.HCM không có căn cứ.

Đồng thời, luật sư bào chữa cho bị cáo Kiệt cho rằng đến thời điểm xét xử vụ án, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi của các bị cáo không còn nguy hiểm cho xã hội nên đề nghị HĐXX miễn trách nhiệm hình sự cho các bị cáo này.

Luật sư Nguyễn Thành Công đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Đào Anh Kiệt. KHẢ HÒA

Theo cáo trạng, tại thời điểm xảy ra vụ án, bị cáo Út là chuyên viên phòng Quy hoạch sử dụng đất (Sở TN-MT), còn bị cáo Nam là Trưởng phòng, bị cáo Kiệt là Giám đốc Sở TN-MT. Các bị cáo nhận thức được Công ty Lavenue không phải là đối tượng được giao đất, cho thuê đất chỉ định tại số 8 - 12 Lê Duẩn; biết hồ sơ dự án chưa đầy đủ, chưa có dự án đầu tư được phê duyệt, chưa thẩm định năng lực tài chính của chủ đầu tư nhưng vẫn tham mưu, đề xuất để bị cáo Nguyễn Thành Tài ký quyết định chấp thuận cho Công ty Lavenue được giao đất, cho thuê đất dưới 2 hình thức trái quy định pháp luật.

Tuy nhiên, theo luật sư Nguyễn Thành Công (bào chữa cho bị cáo Đào Anh Kiệt), muốn biết trách nhiệm của các bị cáo như thế nào thì cần phải làm rõ hình thức giao đất đối với khu đất số 8 Lê Duẩn và cho thuê đất đối với khu đất số 12 Lê Duẩn là có trái quy định pháp luật đất đai hay không?

Từ đó, luật sư Công khẳng định theo diễn biến vụ việc, ban đầu UBND TP.HCM không cho liên doanh đầu tư dự án tại khu đất 8 - 12 Lê Duẩn nhưng sau đó UBND TP.HCM đã thay đổi phương án, cho phép huy động vốn áp dụng liên doanh trong đầu tư, được thể hiện tại Tờ trình của nguyên Phó chủ tịch Nguyễn Hữu Tín gửi UBND TP.HCM, được nguyên Chủ tịch UBND TP.HCM thời điểm đó là ông Lê Hoàng Quân phê duyệt: “Đồng ý, phải thiết kế thật đẹp và đảm bảo quy hoạch”.

Hơn nữa, theo luật sư Công, bị cáo Kiệt và bị cáo Nam tham gia vào quá trình xử lý nhà đất số 8 - 12 Lê Duẩn là sau khi đã có sự phê duyệt của UBND TP.HCM cho Công ty Lavenue làm chủ đầu tư dự án; được UBND TP.HCM chỉ đạo. Qua nghiên cứu, thì Sở TN-MT đã ban hành công văn đề xuất cho phép Công ty Lavenue được áp dụng 2 hình thức sử dụng đất là giao đất đối với khu số 8 và thuê đất trả tiền thuê hằng năm đối với khu số 12 Lê Duẩn.

Theo luật sư Công, việc đề xuất của Sở TN-MT hoàn toàn phù hợp với đề xuất của Ban Chỉ đạo 09 và pháp luật đất đai. “Sai phạm của bị cáo Kiệt và Nam là không xem xét, xác định và không biết việc có 4 công ty của Bộ Công thương đã chuyển nhượng cổ phần tại Công ty Lavenue cho Công ty TNHH Đầu tư Kinh đô. Nhưng sai phạm này không nằm trong chuỗi hành vi phạm khác trong vụ án nên mong HĐXX xem xét”, luật sư Công nêu.

Đồng thời, luật sư Công cho rằng khi đưa vụ án ra xét xử, do có sự thay đổi pháp luật, làm hành vi của bị cáo Kiệt, Nam không còn nguy hiểm cho xã hội nên cần miễn trách nhiệm hình sự cho các bị cáo.

Cụ thể, NĐ 121/2010 của Chính phủ quy định về thu tiền thuê đất được áp dụng thời điểm các bị cáo phạm tội quy định tổ chức kinh tế chỉ được quyền chọn hình thức sử dụng đất là giao đất có thu tiền hoặc thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê. Tuy nhiên, hiện nay điểm đ khoản 1 Điều 56 và khoản 1 Điều 172 luật Đất đai 2013; điểm g khoản 1 Điều 2 Nghị định 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định đối với khu đất 12 Lê Duẩn, chủ đầu tư (Công ty Lavenue) có quyền lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền thuê hằng năm hay trả tiền thuê một lần cho cả thời gian thuê, vì vậy hành vi phạm tội của các bị cáo tại thời điểm này không còn sai phạm, không còn nguy hiểm.

Luật sư Vũ Phi Long, bào chữa cho bị cáo Nguyễn Hoài Nam, nêu kết luận giám định sẽ là chứng cứ kết tội các bị cáo trong vụ án, đối với tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”. Tuy nhiên, kết luận giám định trong vụ án đang có vấn đề, khi gộp giá trị cả khu đất 8 - 12 Lê Duẩn để tính tổng thiệt trong vụ án, trong khi bản chất của vụ án là giao Công ty Lavenue lô đất số 8 Lê Duẩn; còn khu đất 12 Lê Duẩn là cho thuê có thời hạn, có thu tiền và nhà nước không mất đi giá trị quyền sử dụng khu đất này.

Luật sư Vũ Phi Long đề nghị HĐXX xem xét có hay không thiệt hại trong vụ án Ảnh: KHẢ HÒA

Hơn nữa, luật sư Long cho rằng khi giao khu đất số 8 Lê Duẩn có thu tiền giá trị quyền sử dụng đất theo giám định tại thời điểm giao đất, tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước, vậy thiệt hại ở đâu. Từ đó, luật sư Long đề nghị HĐXX đánh giá con số thiệt hại mà VKS buộc tội các bị cáo gây thất thoát, lãng phí là con số ảo.

Ngoài ra, các luật sư bào chữa cho 3 bị cáo Kiệt, Nam, Út cho rằng VKS chỉ đề nghị ông Nguyễn Thành Tài và bị cáo Lê Thị Thanh Thúy liên đới bồi thường 4,7 tỉ đồng nhưng VKS vẫn đề nghị tiếp tục kê biên các tài sản của 3 bị cáo để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án trong vụ án là không đúng quy định pháp luật.