Tòa án Tối cao Mỹ đối mặt tranh cãi mới về đạo đức

Kết quả cuộc điều tra được AP công bố trong loạt bài viết ngày 11.7. Thông qua việc nghiên cứu hàng chục nghìn trang email và các tài liệu khác, AP nhận thấy một số trường đại học, cao đẳng tại Mỹ đã xem việc thẩm phán tòa tối cao ghé thăm cơ sở của họ là cơ hội để gây quỹ, bất chấp việc các thẩm phán liên bang nước này thông thường đều bị cấm tham gia các hoạt động gây quỹ hoặc mang tính chính trị. 

Trong nhiều trường hợp, thẩm phán tòa tối cao ngồi chung phòng với những nhà tài trợ có ảnh hưởng. Các thẩm phán Clarence Thomas, Elena Kagan và Sonia Sotomayor đều từng có mặt tại các sự kiện có mùi tiền bạc như vậy, theo AP.

Reuters

Trong một tuyên bố trả lời các câu hỏi, Tòa án Tối cao Mỹ cho biết: "Tòa án thường xuyên yêu cầu các nhà tổ chức sự kiện xác nhận rằng sự kiện mà một thẩm phán sẽ phát biểu không phải là hoạt động gây quỹ, và tòa đưa ra định nghĩa về "hoạt động gây quỹ" để tránh hiểu lầm".

AP cũng tiết lộ các chuyến làm khách tại trường đại học là cách thuận tiện để các thẩm phán bán sách của chính họ. Điều đó đặc biệt đúng trong trường hợp thẩm phán Sotomayor, tác giả rất nhiều cuốn sách và cũng là người tích cực đi lại nhất của Tòa án Tối cao Mỹ trong vòng một thập niên qua. Chẳng hạn, tại một sự kiện do Thư viện hạt Multnomah và Trường cao đẳng cộng đồng Portland (bang Oregon, Mỹ) đồng tổ chức vào năm 2019, trợ lý của bà Sotomayor nói với ban tổ chức rằng "250 cuốn sách chắc chắn là không đủ" cho một chương trình dự kiến có 1.000 khách mời và mọi người sẽ phải có một cuốn để đưa cho vị thẩm phán ký tên sau sự kiện.

Những tiết lộ này xuất hiện vào thời điểm mà tính liêm chính của Tòa án Tối cao Mỹ đang bị chất vấn giữa những cáo buộc liên quan đến vấn đề đạo đức của các thẩm phán cũng như hàng loạt phán quyết gây tranh cãi. Đáng chú ý nhất là một cuộc điều tra của trang ProPublica cho thấy thẩm phán Thomas đã nhiều lần chấp nhận các chuyến nghỉ dưỡng sang trọng được tài trợ, bao gồm kỳ nghỉ trị giá 500.000 USD ở Indonesia vào năm 2019 do một tỉ phú chi trả.

Trọng tâm trong những câu hỏi là vì sao đến nay Tòa án Tối cao Mỹ vẫn chưa có một bộ quy tắc ứng xử chính thức. Các thẩm phán hiện tại chỉ được yêu cầu tuân thủ một danh sách mà Chánh án John Roberts hồi tháng 4 gọi là "các nguyên tắc và thực hành đạo đức". Theo đó, các thẩm phán hiếm khi phải khai báo các chuyến đi được tài trợ và đôi khi không tiết lộ toàn bộ các sự kiện mà họ tham dự.