Vì sao Đức đau đầu về việc gửi xe tăng cho Ukraine sau động thái của Anh?

Văn phòng thủ tướng Anh hôm 11.1 cho hay Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace đang dẫn đầu các cuộc thảo luận với các đồng minh phương Tây về cách gửi xe tăng “thay đổi cuộc chơi” tới Ukraine, theo tạp chí Politico.

Ngoài ra, Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng ngày 11.1 cho hay Ba Lan đã đề xuất rằng xe tăng Leopard do Đức sản xuất có thể được chuyển giao cho Ukraine thông qua một liên minh rộng lớn hơn gồm các nước châu Âu. “Một đại đội xe tăng Leopard cho Ukraine sẽ được chuyển giao như một phần của việc xây dựng liên minh quốc tế. Quyết định như thế đã [được đưa ra] ở Ba Lan”, Tổng thống Duda viết trên Twitter.

Trở ngại lớn đối với các cuộc chuyển giao như thế là Berlin cần bật đèn xanh cho việc tái xuất vũ khí do Đức sản xuất.

Phản ứng của Đức

Trong một cuộc họp báo ở Berlin ngày 11.1, phát ngôn viên chính phủ Đức Steffen Hebestreit nói rằng kế hoạch của London cung cấp xe tăng Challenger 2 do Anh sản xuất cho Ukraine sẽ không làm thay đổi quan điểm của chính phủ Đức, vốn vẫn bác bỏ những lời kêu gọi ngày càng tăng về việc Berlin giao xe tăng Leopard 2 cho Kyiv. Ông Hebestreit còn nói thêm rằng ông không biết bất kỳ yêu cầu chính thức nào của các nước đối tác về việc cùng cung cấp xe tăng Leopard cho quân đội Ukraine.

Trong khi đó, hai quan chức Đức, không muốn tiết lộ danh tính, cho hay vị thế của Thủ tướng Scholz phụ thuộc rất nhiều vào Tổng thống Mỹ Joe Biden, sau khi hai nhà lãnh đạo đã có sự phối hợp chặt chẽ khi đưa ra một tuyên bố chung vào tuần trước về việc cùng cung cấp các phương tiện chiến đấu bộ binh của Đức và Mỹ cho Ukraine.

Chính phủ Đức cho đến nay vẫn bác bỏ những lời kêu gọi ngày càng tăng về việc Berlin giao xe tăng Leopard 2 cho Kyiv

Chụp màn hình the PoliTICO

Tại một cuộc mít tinh bầu cử khu vực ở Berlin ngày 9.1, Thủ tướng Scholz nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thảo luận về vũ khí với Tổng thống Biden, nói rằng việc giao xe tăng cho Ukraine phải được thảo luận “cùng với bạn bè và đồng minh và đặc biệt là với đối tác xuyên Đại Tây Dương của chúng ta là Mỹ”.

Tuy nhiên, kế hoạch của Anh cung cấp xe tăng cho Ukraine, dự kiến sẽ được công bố chính thức tại cuộc họp của các quan chức quốc phòng phương Tây tại căn cứ quân sự Ramstein ở Đức vào ngày 20.1, có thể sẽ tăng áp lực lên Thủ tướng Scholz vì Anh sẽ là quốc gia đầu tiên cung cấp cho quân đội Ukraine xe tăng chiến đấu hiện đại do phương Tây sản xuất, theo Politico.

Cho đến nay, các quốc gia phương Tây chỉ cung cấp xe tăng chiến đấu cũ thời Liên Xô cho Ukraine, nhưng kho dự trữ các phương tiện này cũng như đạn dược ngày càng cạn kiệt và ngày càng có nhận thức rằng Kyiv cần hỗ trợ thêm trong bối cảnh lo ngại về một cuộc tấn công mới của Nga.

Đức rồi cũng sẽ đồng ý?

Phát biểu với đài truyền hình ARD của Đức hôm 11.1, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho hay ông tin chắc rằng sớm hay muộn Berlin sẽ đồng ý gửi Leopard cho Kyiv. “Ngay cả khi Đức có những lý lẽ hợp lý nhất định để không làm điều đó, nhưng Đức vẫn sẽ làm điều đó... Chúng tôi đã chứng kiến điều này với pháo tự hành, hệ thống phòng không IRIS-T, và gần đây nhất là với các hệ thống [phòng không] Marders và Patriot”, ông Kuleba phát biểu.

Bà Marie-Agnes Strack-Zimmermann, chủ tịch ủy ban quốc phòng hạ viện Đức và là nhà lập pháp thuộc đảng Dân chủ tự do (FDP), đối tác liên minh tự do của Thủ tướng Scholz, cũng thúc giục nhà lãnh đạo này theo kế hoạch của Anh và từ bỏ việc miễn cưỡng gửi xe tăng hạng nặng cho Ukraine. “Sau Marder phải là Leopard để Ukraine có thể tự vệ thành công trước [chiến dịch quân sự] của Nga. Đức cuối cùng phải đi đầu về mặt chiến lược và không nên chỉ phản ứng khi tình hình ở Ukraine xấu đi”, bà Strack-Zimmermann nói với Politico.

Phía Mỹ dường như cũng không sẵn sàng gửi xe tăng chiến đấu cho Ukraine trong tương lai gần. Các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine về việc cung cấp xe tăng Abrams do Mỹ sản xuất đang tiếp tục diễn ra, nhưng có rất ít tiến triển, khi chính quyền Biden cho rằng việc cung cấp xe tăng do châu Âu dẫn đầu là tốt nhất.

Bộ Quốc phòng Mỹ đã do dự trong việc cung cấp Abrams cho Ukraine do những thách thức đáng kể về bảo trì. “Chắc chắn chúng ta biết rằng xe tăng Abrams ngoài việc ngốn nhiên liệu còn rất khó bảo trì”, bà Laura Cooper, phó trợ lý bộ trưởng quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề về Nga, Ukraine và Á-Âu, nói với các phóng viên tại Lầu Năm Góc vào tuần trước.

Các quan chức Ukraine đã gợi ý rằng Mỹ chỉ cần gửi một số ít xe tăng Abrams, ít nhất là năm chiếc, để thúc đẩy châu Âu hành động, nhưng Lầu Năm Góc vẫn chưa có quyết định về ý tưởng này, theo Politico dẫn một nguồn thạo tin cho hay.