Tự động phát
Tập đoàn BGI hợp tác với quân đội Trung Quốc để phát triển các xét nghiệm và sử dụng dữ liệu di truyền để tiến hành nghiên cứu sâu hơn về đặc điểm quần thể. Mỹ xem đây là một nguy cơ an ninh.
Các cố vấn chính phủ Mỹ cảnh báo ngân hàng dữ liệu di truyền khổng lồ của BGI giúp Trung Quốc có lợi thế về mặt quân sự và kinh tế, có khả năng dẫn đến việc thiết kế mầm bệnh hoặc tăng cường khả năng của binh sĩ về mặt di truyền.
“Tôi muốn biết là điều gì đang xảy ra với số dữ liệu nhạy cảm về mình, như là di truyền và rồi về con cái tôi nữa", theo Emilia, một trong hơn 8 triệu phụ nữ đã dùng xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh của BGI.
Nhân viên văn phòng 32 tuổi này trả lời phỏng vấn với điều kiện chỉ sử dụng tên gọi.
Cô nói đã ký giấy đồng ý cho phép lưu trữ dữ liệu di truyền và sử dụng với mục đích nghiên cứu. Tuy nhiên, điều cô không nhận ra là thông tin của cô cuối cùng lại xuất hiện ở Trung Quốc.
Đơn đồng ý cho phép lưu trữ dữ liệu di truyền và sử dụng với mục đích nghiên cứu khi thực hiện xét nghiệm NIFTY của BGI Reuters |
Trụ sở BGI và trung tâm nghiên cứu đặt ở Thượng Hải, nhưng tờ đơn Emilia ký không đề cập đến điều này. Nó chỉ cho biết mẫu dữ liệu của cô sẽ được gửi đến Hồng Kông để phân tích.
“Phải thừa nhận rằng thông tin dữ liệu của tôi có thể bị chính phủ Trung Quốc nắm giữ khiến tôi bất ngờ. Sau khi đọc tờ đơn, tôi có ấn tượng là mình được thông báo đầy đủ về xét nghiệm và cách dữ liệu sẽ được sử dụng. Có thông tin trong đó là nếu tôi đồng ý, dữ liệu sẽ được sử dụng nhằm nghiên cứu thêm để cải thiện phương pháp. Nhưng những cái khác thì hoàn toàn không có", Emilia nói thêm.
BGI cho biết chưa từng bị chính phủ Trung Quốc yêu cầu cung cấp dữ liệu di truyền để làm nghiên cứu. Xét nghiệm NIFTY của BGI là một trong những xét nghiệm nổi tiếng nhất thế giới. NIFTY được bán tại ít nhất 52 quốc gia, nhưng không bao gồm Mỹ.
Xét nghiệm NIFTY được bán tại ít nhất 52 quốc gia |
Những bài thử nghiệm kiểu này được tiến hành sau khi phụ nữ mang thai được 10 tuần. DNA được thu thập từ nhau thai trong máu của người mang thai, để phát hiện các bất thường như bệnh Down.
Các xét nghiệm không để tên, nhưng có lưu thông tin di truyền về người mẹ - và thông tin này có thể bị chia sẻ theo chính sách bảo mật, vì lý do an ninh quốc gia. BGI nói chưa hề được yêu cầu phải chia sẻ như vậy.
Theo Reuters, hồ sơ trực tuyến cho thấy thông tin di truyền của ít nhất 500 phụ nữ - bao gồm cả một số người bên ngoài Trung Quốc, cũng được lưu trữ trong ngân hàng gien quốc gia Trung Quốc.
Hiện chưa rõ dữ liệu của Emilia có nằm trong ngân hàng này hay không. BGI cũng lưu các chi tiết cá nhân như quốc tịch, chiều cao và cân nặng của người phụ nữ.
Các nhà nghiên cứu cho rằng dữ liệu di truyền quy mô lớn có thể cung cấp manh mối về các gien di truyền liên quan đến rối loạn lưỡng cực, tâm thần phân liệt hoặc kết nối gien đến cân nặng, mỡ cơ thể và theo dấu virus.
Trụ sở ở Thượng Hải (Trung Quốc) của công ty BGI. Reuters |
Hiện chưa có bằng chứng cho thấy BGI vi phạm thỏa thuận hoặc quy định về quyền riêng tư của bệnh nhân. BGI nói công ty không bao giờ được quyền truy cập vào các dữ liệu cá nhân có thể nhận dạng. Công ty này cũng cho biết chỉ lưu trữ dữ liệu vị trí của phụ nữ ở Trung Quốc đại lục và hủy mẫu và dữ liệu từ nước ngoài sau 5 năm.
Hiện chưa có thông tin về sự hợp tác giữa BGI và quân đội để nghiên cứu tiền sinh sản.
BGI đóng vai trò quan trọng trong cuộc đua di truyền giữa Trung Quốc và Mỹ.
Một nhóm chuyên gia do cựu giám đốc điều hành Google Eric Schmidt dẫn đầu hồi tháng 3.2021 cho rằng Mỹ nên công nhận những bước tiến của Trung Quốc trong công nghệ sinh học và AI như một loại mối đe dọa an ninh quốc gia mới.
BGI chưa phản hồi lại câu hỏi đặt ra về khả năng hợp tác quân sự hoặc các mối đe dọa an ninh quốc gia từ các nghiên cứu.Bộ Ngoại giao Trung Quốc thì lên án báo cáo trên thể hiện “những cáo buộc hoặc bôi nhọ vô căn cứ” của Mỹ.
Trong khi đó ở Ba Lan, Emilia cho biết nếu cô hiểu mức độ nghiên cứu thứ cấp của BGI, cô sẽ chọn xét nghiệm khác.
“Đây là một vấn đề rất quan trọng khi lựa chọn một bài xét nghiệm. Đối với tôi nó quan trọng như vậy", Emilia lo ngại.
Bình luận (0)