Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland đã bổ nhiệm ông Robert Hur làm công tố viên đặc biệt để điều tra vụ phát hiện tài liệu mật tại nhà riêng và một văn phòng trước đây của Tổng thống Joe Biden. Vụ việc đã được so sánh với việc phát hiện tài liệu mật tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Donald Trump, cũng đang được công tố viên đặc biệt Jack Smith điều tra.
 |
Tổng thống Joe Biden và người tiền nhiệm Donald Trump |
Reuters |
Tài liệu của ông Trump có từ năm 2017-2021 khi ông còn làm tổng thống trong khi tài liệu của ông Biden là từ thời ông làm phó tổng thống từ 2009-2017.
Tổng thống Biden nói bất ngờ khi biết tin ông còn giữ tài liệu mật. Ông Trump nói trên mạng xã hội rằng tài liệu do ông cất giữ đã được ông giải mật, dù các luật sư của cựu tổng thống không nhắc đến điều này trong hồ sơ nộp lên tòa án, theo Reuters.
Theo quy định, cả ông Biden lẫn ông Trump đều không được sở hữu tài liệu mật và trong giai đoạn chuyển giao quyền lực, tài liệu, hồ sơ đều nên được giao lại cho cơ quan quản lý là Cục Quản lý Hồ sơ và Văn khố Quốc gia Mỹ (NARA). Việc lấy đi hoặc cất giữ tài liệu mật có chủ đích là hành vi trái phép. Cất giữ tài liệu mật không đảm bảo gây nguy cơ an ninh quốc gia nếu để rò rỉ.
Khác nhau
Điểm khác biệt rõ ràng trong hai vụ là mức độ hợp tác của ông Biden và ông Trump.
Trong vụ của ông Trump, NARA đã tìm cách thu hồi tài liệu từ ông Trump trong hơn 1 năm từ khi nhà lãnh đạo mãn nhiệm nhưng không được. Đến tháng 1.2022, ông Trump mới giao nộp 15 thùng hồ sơ và NARA phát hiện trong đó có chứa tài liệu mật.
Vụ việc được báo cáo cho Bộ Tư pháp và cơ quan này vào tháng 5.2022 yêu cầu thu hồi toàn bộ tài liệu mật. Các nhà điều tra khám xét nơi ở của ông Trump và luật sư của cựu tổng thống giao lại thêm tài liệu, nói rằng không còn tài liệu nào nữa.
Tuy nhiên, những bằng chứng được thu thập sau đó cho thấy tuyên bố của phía ông Trump là gian dối và các đặc vụ của Cục Điều tra liên bang (FBI) vào ngày 8.8.2022 khám xét khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago vì nghi ngờ có hành động cản trở công lý, thu hồi thêm 13.000 tài liệu, trong đó khoảng 100 tài liệu đóng dấu mật.
Trong vụ của ông Biden, Bộ trưởng Tư pháp Garland cho biết đội luật sư của tổng thống đã báo cáo với NARA và Bộ Tư pháp vào tháng 11.2022 sau khi phát hiện khoảng 10 hồ sơ mật tại văn phòng mà ông Biden từng sử dụng ở Trung tâm Penn Biden tại Washington D.C.
Sau đó, các luật sư tiếp tục tìm kiếm tại hai nhà riêng của ông Biden ở Wilmington và Rehoboth Beach (bang Delaware), phát hiện thêm tài liệu vào tháng 12.2022 và trong tháng này. Toàn bộ đều được giao nộp cho cơ quan chức năng.
Số tài liệu mật được tìm thấy tại các cơ sở của ông Biden được cho là ít hơn so với của ông Trump. Bên cạnh đó, đội ngũ của đương kim tổng thống tỏ ra hợp tác với cơ quan hữu quan hơn phía ông Trump và ông Biden không bị điều tra tội cản trở công lý như người tiền nhiệm, theo CNN.
Ông Biden và ông Trump đối diện rắc rối pháp lý nào?
Ông Biden và ông Trump có thể phạm tội hình sự nếu biết trước về việc lưu giữ tài liệu mật. Tuy nhiên, theo Reuters, đến nay chưa có gợi ý nào từ Bộ Tư pháp cho thấy ông Biden biết trước về việc được cất giữ nói trên.
Mặt khác, ông Trump còn gặp rắc rối lớn hơn khi bị điều tra việc cản trở công lý, trong khi ông Biden tỏ ra hợp tác với chính quyền.
Vụ khám xét của FBI tại Mar-a-Lago vào tháng 8.2022 được thực hiện sau khi luật sư của ông Trump đưa ra xác nhận có tuyên thệ rằng toàn bộ hồ sơ chính quyền đã được giao nộp, trên thực tế là không phải vậy.
Về phía ông Biden, luật sư Richard Sauber của tổng thống nói rằng ngay sau khi tài liệu được phát hiện tại trung tâm nghiên cứu, các luật sư đã ngay lập tức thông báo cho văn phòng luật sư Nhà Trắng, cơ quan đã báo cáo với NARA và thu hồi số tài liệu ngay ngày hôm sau.
Một lợi thế khác của đương kim chủ nhân Nhà Trắng là tổng thống đương nhiệm được miễn trừ truy tố.
Bình luận