Vụ đòi ngân hàng 26,5 tỉ: Khách hàng tiếp tục thua kiện

Sáng 3.7, TAND tỉnh Bắc Ninh tiếp tục xét xử vụ án tranh chấp hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán giữa nguyên đơn là bà Chúc (50 tuổi, trú tại TP.Từ Sơn, Bắc Ninh) và bị đơn là Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank).

Tối qua 2.7, phiên tòa kéo dài đến 20 giờ nhưng phải tạm dừng vì nguyên đơn mất bình tĩnh, gào khóc tại phòng xử. Hôm nay, nguyên đơn vắng mặt và có đơn xin hoãn nhưng không được hội đồng xét xử chấp nhận.

Đây cũng là vụ án thứ hai bà Chúc khởi kiện với nội dung tương tự. Trong vụ kiện thứ nhất với bị đơn là Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank), tòa đã bác toàn bộ nội dung kháng cáo cũng như nội dung khởi kiện của bà Chúc.

TUYẾN PHAN

Tháng 4.2022, bà Chúc bị dọa liên quan đến đường dây ma túy. Các đối tượng yêu cầu bà cài đặt "phần mềm bảo mật" (có thể đọc, gửi, xử lý tin nhắn, truy cập vị trí thiết bị…) và nộp 26,5 tỉ đồng vào tài khoản để "chứng minh sự trong sạch".

Tưởng là thật, người phụ nữ đăng ký mở 2 tài khoản ngân hàng tại Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc (chuyển vào tài khoản 11,9 tỉ đồng) và Techcombank chi nhánh Từ Sơn (chuyển vào tài khoản 14,6 tỉ đồng).

Ít ngày sau, bà đến trụ sở các ngân hàng kiểm tra số dư thì tá hỏa phát hiện tài khoản chỉ còn 114.000 đồng và 0 đồng, trong khi không thực hiện bất cứ giao dịch rút tiền nào.

Cho rằng nhân viên ngân hàng không tư vấn đầy đủ về cách bảo mật thông tin tài khoản, là nguyên nhân dẫn tới bị mất tiền, bà Chúc khởi kiện yêu cầu 2 ngân hàng bồi thường tổng cộng 26,5 tỉ đồng.

TAND TP.Từ Sơn xét xử sơ thẩm, xác định các ngân hàng có một phần lỗi, do đó tuyên Techcombank bồi thường cho bà Chúc 800 triệu đồng, Vietcombank bồi thường 700 triệu đồng.

Không đồng tình, bà Chúc kháng cáo vì mức bồi thường quá ít. Các ngân hàng kháng cáo đề nghị không chấp nhận toàn bộ yêu cầu của bà Chúc. Viện KSND TP.Từ Sơn cũng kháng nghị cả 2 bản án, đề nghị bác yêu cầu khởi kiện của bà Chúc.

Trình chiếu clip giao dịch giữa khách hàng và nhân viên

Khác với vụ khởi kiện Techcombank, trong vụ kiện này, hội đồng xét xử chấp nhận đề nghị của luật sư phía nguyên đơn về việc trình chiếu đoạn clip trích xuất từ camera giám sát của Vietcombank.

Tuy vậy, do clip chỉ có hình mà không có tiếng, đôi bên vẫn còn mâu thuẫn về việc nhân viên quầy giao dịch có tư vấn, cảnh báo cho bà Chúc về bảo mật thông tin tài khoản ngân hàng hay không.

Nhân viên ngân hàng khẳng định đã tư vấn đầy đủ, nguyên đơn thì nói nhân viên chưa làm tròn trách nhiệm, khiến bà mất tiền. Bà Chúc cũng cho rằng không có nhu cầu dùng dịch vụ internet banking nhưng nhân viên tự ý đăng ký rồi yêu cầu bà ký. Bản thân bà học hết lớp 3, không hiểu biết nhiều, nhân viên bảo ký để mở tài khoản nên ký…

Vẫn theo đại diện Vietcombank, sau khi mở tài khoản, nhân viên ngân hàng đã đưa cho bà Chúc tờ hướng dẫn giao dịch an toàn. Hệ thống cũng gửi tin nhắn đến số điện thoại mà bà Chúc đăng ký, với nội dung "không được tiết lộ mật khẩu cho người khác dưới bất kỳ hình thức nào". Họ cũng liên tục cảnh báo về các thủ đoạn lừa đảo, cả trên website của mình và thông qua báo chí.

Sau khi mất tiền, bà Chúc chỉ đến ngân hàng yêu cầu sao kê, không hề nói về sự cố đối với tài khoản của mình. Thậm chí, nhân viên có hỏi cần trợ giúp gì không, khách hàng vẫn nói không và chủ động đi trình báo công an, không yêu cầu ngân hàng khóa tài khoản.

Luật sư của bà Chúc chất vấn đại diện Vietcombank, rằng ngân hàng đã hành động đủ kịp thời chưa, khi 4 tháng sau mới báo cáo Ngân hàng Nhà nước, khiến việc phong tỏa ngăn chặn việc tẩu tán dòng tiền quá chậm trễ.

Vị đại diện khẳng định ngân hàng chỉ có thể hỗ trợ khách trong khả năng có thể, thông qua việc in sao kê, phối hợp cơ quan điều tra và tạm khóa tài khoản. Việc phong tỏa tài khoản nhận tiền của bà Chúc ở ngân hàng khác, không thuộc thẩm quyền của Vietcombank.

Trước đó, trong phiên tòa tối 2.7, hội đồng xét xử dành thời gian hỏi về việc bị 2 người tự xưng là cán bộ yêu cầu mở tài khoản và nộp tiền, bà Chúc nhiều lần nói do quá lâu nên không nhớ.

"Chị có năng lực hành vi mà không đọc đã ký, lỡ người xấu, nhân viên đó nói là chị nợ trăm tỉ, chị cũng không đọc rồi ký sao…", hội đồng xét xử đặt vấn đề, song bà Chúc mất bình tĩnh, khiến phiên tòa phải tạm dừng như đã nêu.

TUYẾN PHAN

Ngân hàng không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ cung cấp thông tin?

Bước sang phần tranh luận, luật sư của bà Chúc viện dẫn mốc thời gian phát trên clip, cho thấy toàn bộ quá trình tư vấn thủ tục mở tài khoản chỉ khoảng 4 phút, gồm cả thời gian điền và ký nhiều giấy tờ.

"Vậy lúc nào là lúc nhân viên tư vấn quy định và khuyến cáo bảo mật cho khách, trong khi riêng 4 điều khoản trên website Vietcombank, tôi in ra đã được mấy chục trang", luật sư nói.

Luật sư của nguyên đơn cũng cho rằng nhân viên ngân hàng chỉ có động tác chỉ tay vào giấy để bà Chúc biết chỗ nào cần ký, không có căn cứ cho việc đã tư vấn đầy đủ cho khách hàng.

Về phía mình, bà Chúc đã làm đủ trách nhiệm của khách hàng trong việc đăng ký mở tài khoản, bằng việc cung cấp thông tin, giấy tờ tùy thân, điền phiếu xác nhận theo hướng dẫn nhân viên. Trong khi đó, bên cung ứng dịch vụ là Vietcombank đã không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ cung cấp thông tin, tư vấn cho khách hàng.

Ngược lại quan điểm của nguyên đơn, luật sư của Vietcombank khẳng định ngân hàng này đã niêm yết mẫu hợp đồng chung về mở tài khoản và các quy định sử dụng tài khoản tại sảnh chính, cửa ra vào. Clip trình chiếu thể hiện rõ điều này.

Cạnh đó, nhân viên ngân hàng đã cảnh báo, tư vấn đầy đủ. Chữ ký của bà Chúc tại trang 4 hợp đồng cho thấy bà đã được Vietcombank cung cấp đầy đủ thông tin, đã đọc, hiểu rõ, đồng ý và cam kết thực hiện đúng". "Còn vì lý do nào đó mà bà Chúc không đọc nhưng vẫn ký, thì phần lỗi rõ ràng của bà Chúc", luật sư nói.

Vẫn theo luật sư của bị đơn, tại phiên tòa tối 2.7, "cái gì bất lợi cho mình, lỗi của mình" thì bà Chúc "giấu đi, hoặc nói không nhớ". Ngay trong bản án sơ thẩm cũng thể hiện bà Chúc từng khai rằng sau khi mất tiền "hoảng loạn quá, không đưa ra yêu cầu gì với ngân hàng".

"Nguyên đơn cáo buộc Vietcombank không phản ứng kịp thời, không có biện pháp giảm thiệt hại, nhưng bà Chúc không yêu cầu thì ngân hàng sao thực hiện được", luật sư phân tích.

Giữ quyền công tố, đại diện Viện KSND tỉnh Bắc Ninh đề nghị chấp nhận kháng nghị của Viện KSND TP.Từ Sơn và kháng cáo của Vietcombank. Theo đó, ngân hàng không có lỗi trong việc khách hàng bị mất tiền.

"Lỗi thuộc về nguyên đơn, không phải do Vietcombank"

Sau khoảng 10 phút nghị án, hội đồng xét xử phúc thẩm quyết định bác toàn bộ kháng cáo của bà Chúc, chấp nhận kháng cáo của Vietcombank và kháng nghị của viện kiểm sát. Nghĩa là, Vietcombank không phải bồi thường đồng nào cho bà Chúc.

Theo hội đồng xét xử, bà Chúc đã nghe theo lời 2 người không quen biết về việc mở tài khoản ngân hàng, gửi tiền; đồng thời cài phần mềm bảo mật giả vào điện thoại. Đây là nguyên nhân khiến thông tin ngân hàng bị lộ, dẫn tới mất tiền. Lỗi này thuộc về nguyên đơn, không phải do Vietcombank.

Hội đồng xét xử nhấn mạnh, trong điều khoản đăng ký dịch vụ cung cấp phương thức xác thực cho khách cá nhân, Vietcombank có nêu rõ không chịu trách nhiệm với bất kỳ thiệt hại nào xảy ra do lỗi khách hàng để lộ tên truy cập, mật khẩu, thông tin xác thực vì bất kỳ lý do gì; đồng thời không chịu trách nhiệm nếu khách hàng sử dụng phần mềm, tài liệu hay tuân theo các chỉ dẫn không do Vietcombank cung cấp.

Quá trình giải quyết vụ án, bà Chúc nói sau khi chuyển tiền vào tài khoản vừa mở nhưng không nhận được bất cứ tin nhắn nào. Tòa phúc thẩm cho rằng lẽ ra nguyên đơn cần liên hệ với ngân hàng để kiểm tra xác nhận, nhưng đã không làm.