Có phải mì ăn liền gây tăng cân vì chứa nhiều tinh bột và chất béo?
PGS-TS Lê Bạch Mai khẳng định tăng cân là do nhiều nguyên nhân phối hợp. Trong đó, dinh dưỡng không hợp lý và ít vận động được coi là hai nguyên nhân chính gây ra tình trạng tăng cân. Việc cho rằng tăng cân chỉ là do ăn mì ăn liền là chưa chính xác.
Về mì ăn liền, thành phần chính có bột lúa mì, là lương thực, cung cấp bột đường và năng lượng cho cơ thể. Mì ăn liền còn chứa một lượng chất đạm, chất béo, vitamin và chất khoáng. Hàm lượng của các thành phần dinh dưỡng này đều thể hiện rõ trên bao bì của sản phẩm. Một số sản phẩm mì ăn liền còn có thêm nguyên liệu sấy như trứng, tôm, thịt gà, thịt heo,… Trung bình một sản phẩm mì ăn liền thông dụng (75g/sản phẩm) cung cấp các dưỡng chất và năng lượng như sau:
● Chất bột đường: 40 - 50g
● Chất đạm: không ít hơn 6,9g
● Chất béo: 10 - 13g
● Năng lượng: 300 - 350kcal
Năng lượng mà một sản phẩm mì ăn liền cung cấp tương đương 15-17% nhu cầu năng lượng mỗi ngày và lượng chất béo trong vắt mì chiên và gói dầu gia vị là khoảng 10-13 gram, đáp ứng khoảng 17-19% nhu cầu chất béo hàng ngày cho một người có mức nhu cầu năng lượng ở mức 2.000 kcal/ngày.
 |
Nhu cầu dinh dưỡng của mỗi người là khác nhau, phụ thuộc vào tuổi, giới tính, tình trạng sinh lý và mức lao động. Bữa ăn hàng ngày giúp cung cấp năng lượng cũng như các dưỡng chất khác cho cơ thể từ nhiều loại thực phẩm khác nhau. Theo nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho Người Việt Nam được Bộ Y tế phê duyệt (năm 2016) thì mỗi người trưởng thành cần khoảng 2.000 - 2.500 kcal/ngày. Nguồn năng lượng này được tạo ra từ 3 chất dinh dưỡng sinh năng lượng là chất đạm (protein), chất béo (lipid) và chất bột đường (carbohydrate),… Trong chế độ ăn, năng lượng từ chất đạm nên cung cấp 13 - 20% tổng năng lượng khẩu phần, năng lượng đến từ chất béo nên đạt 20 - 25% và phần năng lượng còn lại sẽ do chất bột đường cung cấp (55 - 65% năng lượng của khẩu phần). Như vậy, mì ăn liền chỉ là 1 thực phẩm trong khẩu phần ăn hàng ngày của mỗi người, việc gây tăng cân là do năng lượng ăn vào lớn hơn năng lượng tiêu hao gây dư thừa năng lượng và tích lũy năng lượng dẫn đến tăng cân chứ không phải do mì ăn liền. Để kiểm soát cân nặng, bữa ăn của mỗi người cần được đảm bảo đủ nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng, cân đối về chất lượng và đa dạng về thực phẩm.
Đôi lúc ăn mì tôi có cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Có phải mì gói là nguyên nhân?
TS-BS Trương Hồng Sơn: Chứng đầy bụng, khó tiêu là bệnh lý ở đường tiêu hóa và xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng tự bản thân thực phẩm nói chung và mì ăn liền nói riêng không thuộc trong số đó.
Vậy khi nào tình trạng khó tiêu xảy ra? Về khía cạnh dinh dưỡng thì đó là khi chúng ta có chế độ dinh dưỡng mất cân bằng, ví dụ như bạn ăn quá nhiều, nhai quá nhanh, thưởng thức một bữa tiệc với nhiều món khác nhau (tôm, cá, thịt…). Thiếu rau xanh, thiếu chất xơ cũng là nguyên nhân khiến cơ thể mắc chứng khó tiêu.
Một số nguyên nhân khác đến từ lối sống lối sống thiếu khoa học, ít vận động… cũng có thể dẫn đến tình trạng đầy bụng, khó tiêu. Nếu như chúng ta ăn vừa đủ, nhai kỹ, kết hợp đa dạng các nhóm chất vào bữa ăn thì chắc rằng mì ăn liền không phải là nguyên nhân gây khó tiêu. Chúng ta có thể yên tâm thưởng thức mì ăn liền và nhớ kết hợp thêm nhiều loại thực phẩm dinh dưỡng khác nhau như tôm, cá, thịt, rau củ… vào tô mì của mình.
Tôi thường làm việc về muộn nên thích lựa chọn một ly mì cho tiện. Nhưng bạn bè xung quanh nói rằng ăn mì thường xuyên như vậy sẽ dễ gây bệnh, thiếu chất. Có phải vậy không?
PGS-TS Lê Bạch Mai: Thành phần chính của 1 gói mì ăn liền, có bột lúa mì, là lương thực, cung cấp bột đường và năng lượng cho cơ thể tương tự cơm, cháo, bún, nui, bánh phở. Mì ăn liền còn chứa một lượng chất đạm, chất béo, vitamin và chất khoáng. Hàm lượng của các thành phần dinh dưỡng này đều thể hiện rõ trên bao bì của sản phẩm. Một số sản phẩm mì ăn liền còn có thêm nguyên liệu sấy như rau sấy, thịt sấy,…
Vậy nên, quí vị hoàn toàn có thể kết hợp thực phẩm mì ăn liền với nhiều thực phẩm khác để tạo thành bữa ăn cân đối, hoàn chỉnh bằng cách bổ sung thêm các nguyên liệu từ các nhóm thực phẩm khác vào như rau củ, thịt, tôm, trứng,… Ngoài ra, trong trường hợp lỡ bữa, chỉ có thể thưởng thức ly mì, sau đó quí vị có thể tự bổ sung, cân bằng lại dinh dưỡng bằng trái cây, quả dưa leo (cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ) và bổ sung thêm chất đạm bằng trái trứng luộc hoặc cung cấp thêm vào những bữa ăn khác trong ngày.
 |
Nếu như mỗi ngày quí vị chỉ ăn duy nhất một thực phẩm hoặc 1 món ăn bất kỳ (bữa ăn không đa dạng) thì dễ làm cho cơ thể trở nên mất cân bằng dinh dưỡng, thiếu chất và dễ mắc bệnh; ví dụ như chỉ ăn tinh bột mà không bổ sung rau, thịt, cá,… Quí vị lưu ý sử dụng nhiều loại thực phẩm (đa dạng) để cung cấp cho cơ thể đủ các chất dinh dưỡng và đảm bảo cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn hàng ngày giúp cơ thể luôn được “nuôi dưỡng” trong tình trạng tốt nhất có thể.
Nguyên tắc dinh dưỡng hợp lý là bữa ăn phải đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể về số lượng (bao gồm 4 nhóm chất dinh dưỡng là chất bột đường, chất đạm, chất béo, khoáng chất và vitamin), cân đối về chất lượng và đa dạng thực phẩm… Các chất dinh dưỡng từ mì ăn liền chắc chắn góp phần vào mức đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể nhưng nếu chỉ sử dụng một thực phẩm thì không thể cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể và đảm bảo tính cân đối hợp lý của một bữa ăn. Điều quan trọng là chúng ta biết thực hiện dinh dưỡng đúng cách để có thể đạt được cân bằng dinh dưỡng khi ăn mì ăn liền và kể cả các bữa ăn khác trong ngày.
Nghe nói mì ăn liền gây ung thư vì chứa nhiều chất bảo quản không tốt cho sức khỏe, điều này có đúng không?
TS-BS Trương Hồng Sơn: Bạn không nên lo lắng vì thông tin không có căn cứ này, trên thế giới chưa có ghi nhận nghiên cứu khoa học nào chứng minh mì ăn liền gây ung thư.
Mì ăn liền có thể bảo quản được lâu trong thời gian dài là do vắt mì có độ ẩm rất thấp sau khi chiên qua dầu hoặc sấy bằng nhiệt gió trong quá trình sản xuất. Việc sử dụng đến chất bảo quản như nhiều thông tin lan truyền là không chính xác. Đi cùng với sự phát triển của thế giới hiện đại, công nghệ mì ăn liền hiện nay cũng ngày càng tiến bộ hơn, theo đó, các nhà sản xuất đã chủ động kiểm soát toàn bộ quy trình sản xuất của mình, chẳng hạn như kiểm soát chất lượng dầu chiên, kiểm soát nhiệt độ ổn định khi chiên cũng như các mối nguy gây mất an toàn thực phẩm. Do vậy, bạn có thể an tâm thưởng thức món ăn yêu thích này của mình.
Bình luận (0)