Có gì trong đề xuất ngừng bắn mới của Tổng thống Putin?

Tổng thống Putin nói: “Điều kiện rất đơn giản. Ngay khi Kyiv tuyên bố họ sẵn sàng cho một quyết định và bắt đầu rút quân khỏi bốn vùng này, và tuyên bố chính thức từ bỏ kế hoạch gia nhập NATO, phía chúng tôi sẽ ngay lập tức, theo nghĩa đen là ngay cùng một phút, sẽ ra lệnh ngừng bắn và bắt đầu đàm phán”, theo Reuters.

Bốn vùng được nhà lãnh đạo nhắc đến là Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia, những nơi mà Nga tuyên bố sáp nhập hồi năm 2022 nhưng Ukraine không công nhận. Nga kiểm soát gần 1/5 lãnh thổ Ukraine sau 3 năm chiến sự nhưng không hoàn toàn nắm giữ bất kỳ vùng nào trong số bốn vùng nói trên.

Bán đảo Crimea, được Moscow sáp nhập hồi năm 2014, cũng phải được công nhận là một phần của Liên bang Nga.

Bên cạnh đó, Ukraine cũng phải từ bỏ kế hoạch gia nhập NATO trong tương lai, phi quân sự hóa, phi phát xít hóa. Tổng thống Putin còn yêu cầu phương Tây dỡ bỏ toàn bộ lệnh cấm vận đối với Nga như một phần của thỏa thuận hòa bình.

REUTERS

Những điều kiện của ông Putin trái ngược với quan điểm của phía Ukraine, vốn nhấn mạnh rằng hòa bình chỉ có thể được dựa trên việc rút quân hoàn toàn của Nga và khôi phục toàn vẹn lãnh thổ Ukraine.

Theo đài RT, ông Putin nhấn mạnh rằng Nga sẽ không chấp nhận đóng băng xung đột vào thời điểm này vì điều đó sẽ cho phép Mỹ và đồng minh tái trang bị cho quân đội Ukraine.

“Trong tương lai, toàn bộ những quan điểm dựa trên nguyên tác cơ bản này phải được ấn định trong các thỏa thuận quốc tế nền tảng. Đương nhiên là gồm việc dỡ bỏ toàn bộ lệnh cấm vận của phương Tây đối với Nga”, Tổng thống Putin nói.

Phía Ukraine đã ngay lập tức bác bỏ những điều kiện mà họ gọi là “vô lý”. Cố vấn Mykhailo Podolyak của Tổng thống Ukraine cho hay “ông ấy đang đề nghị Ukraine thừa nhận thất bại, từ bỏ lãnh thổ cho Nga về pháp lý và từ bỏ chủ quyền địa chính trị”.

Tổng thống Zelensky cho rằng tối hậu thư lần này không khác gì những thông điệp trước đó của Nga và tuyên bố ông không tin Moscow sẽ dừng chiến dịch quân sự nếu các điều kiện được đáp ứng, theo Reuters.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói với các phóng viên tại trụ sở NATO ở Brussels (Bỉ) rằng Tổng thống Putin “không ở vị trí để ra lệnh Ukraine phải làm gì để mang lại hòa bình”.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng đề nghị của Nga không được đưa ra bằng sự chân thành. “Đề xuất này đồng nghĩa Nga nên đạt được mọi mục tiêu chiến tranh của họ, với kỳ vọng rằng người Ukraine nên từ bỏ phần lãnh thổ lớn hơn nhiều so với phần mà Nga đã có thể chiếm được đến nay”, ông Stoltenberg nói.

Phát biểu về điều kiện ngừng bắn được Tổng thống Putin đưa ra tại cuộc họp với lãnh đạo Bộ Ngoại giao Nga tại Moscow, một ngày trước khi diễn ra hội nghị hòa bình Ukraine tại Thụy Sĩ mà Nga không được mời.

Nước chủ nhà thông báo 92 quốc gia và 8 tổ chức cử phái đoàn đến tham dự hội nghị, diễn ra từ ngày 15-16.6 gần thành phố Lucerne.

Điện Kremlin đã tuyên bố hội nghị hòa bình nhưng thiếu Nga là điều vô nghĩa. Theo Reuters, hội nghị dự kiến sẽ không đề cập vấn đề lãnh thổ mà chỉ tập trung vào các vấn đề an ninh lương thực và an toàn hạt nhân. Ông Putin gọi hội nghị tại Thụy Sĩ là chiêu trò để làm phân tán sự chú ý.

Mặt khác, nhà lãnh đạo cũng chỉ trích phương Tây là “kẻ cắp” khi đóng băng tài sản ở nước ngoài của Nga và cảnh báo về sự trừng phạt. Trước đó, các nhà lãnh đạo G7 đồng ý cho Ukraine vay 50 tỉ USD từ lợi nhuận từ tài sản bị đóng băng của Nga. G7 và Liên minh châu Âu (EU) đã phong tỏa khoảng 300 tỉ USD của ngân hàng trung ương Nga sau khi nước này tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine vào tháng 2.2022.