Gian lận điểm thi ở Sơn La: Xét xử nhiều bị cáo tội đưa, nhận hối lộ

Theo quyết định mới đây của TAND tỉnh Sơn La, ngày 21.5, sẽ mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đối với 12 bị cáo trong vụ án gian lận điểm thi THPT quốc gia năm 2018 tại Sơn La.

Trong đó, có 6 người vốn công tác ở Sở GD-ĐT và ngành GD-ĐT Sơn La, gồm: Nguyễn Thị Hồng Nga, nguyên chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng; Lò Văn Huynh, nguyên Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục; Cầm Thị Bun Sọn, nguyên Phó trưởng phòng Chính trị tư tưởng; Trần Xuân Yến, nguyên Phó giám đốc Sở GD-ĐT; Nguyễn Thanh Nhàn, nguyên Phó phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục và Đặng Hữu Thủy, nguyên Phó hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu.

3 bị cáo vốn công tác tại Công an tỉnh Sơn La, gồm: Đỗ Khắc Hưng, Đinh Hải Sơn và Nguyễn Minh Khoa. 3 bị cáo còn lại là: Trần Văn Điện, trú TP.Sơn La, nguyên cán bộ thư viện Trường tiểu học Chiềng Cơi; Hoàng Thị Thành, trú H.Quỳnh Nhai, cựu Chủ tịch Hội Nông dân H.Quỳnh Nhai và Lò Thị Trường, lao động tự do.

Trong số các bị cáo trên, 3 bị cáo bị xét xử cùng lúc 2 tội danh nhận hối lộ và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gồm: Nguyễn Thị Hồng Nga, Lò Văn Huynh, Cầm Thị Bun Sọn.

4 bị cáo bị xét xử tội đưa hối lộ, gồm: Trần Văn Điện, Nguyễn Minh Khoa, Hoàng Thị Thành, Lò Thị Trường. 5 bị cáo xét xử tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh Sơn La, tài liệu, chứng cứ tại hồ sơ đủ căn cứ chứng minh tại kỳ thi THPT quốc gia năm 2018, Trần Xuân Yến, Nguyễn Thị Hồng Nga, Lò Văn Huynh, Đặng Hữu Thủy, Cầm Thị Bun Sọn, Đỗ Khắc Hưng, Đinh Hải Sơn và Nguyễn Thanh Nhàn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, với động cơ vụ lợi và động cơ cá nhân khác (vì mối quan hệ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp…), đã câu kết với nhau thực hiện hành vi rút bài thi trắc nghiệm sửa, nâng điểm; in khóa phách vòng 1, vòng 2 để nâng điểm cho 44 thí sinh.

Các bị cáo Trần Văn Điện, Nguyễn Minh Khoa, Hoàng Thị Thành và Lò Thị Trường vì động cơ vụ lợi đã thỏa thuận đưa tiền để sửa bài thi nâng điểm cho các thí sinh.

Bà Nguyễn Thị Hồng Nga là thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm, được phân công nhiệm vụ cùng Đặng Hữu Thủy thực hiện việc quét chấm điểm bài thi. Khi thực hiện nhiệm vụ được giao, bà Nga đã trực tiếp thỏa thuận, nhận thông tin của 4 thí sinh với số tiền 1,04 tỉ đồng của ông Trần Văn Điện để sửa bài thi, nâng điểm cho 4 thí sinh Nguyễn Thanh Hưng, Nguyễn Văn Mạnh, Trần Ích Quân và Ngần Văn Chung.

Ngoài ra, trong thời gian chấm thi, bà Nga còn trực tiếp nhận thông tin cá nhân của 16 thí sinh và nhận gián tiếp thông tin cá nhân của 40 thí sinh để rút bài, sửa nâng điểm các môn thi trắc nghiệm.

Bên cạnh đó, bà Nga cùng 2 bị cáo khác rút khóa phách môn thi tự luận để tác động nâng điểm cho 12 thí sinh. Bà Nga được xác định là người chủ động thống nhất với các bị cáo về thời gian cùng nhau đến địa điểm để rút bài thi mang về nhà Thủy sửa, chuẩn bị phương tiện (tẩy, bút chì, bộ đáp án) phục vụ cho việc sửa chữa bài thi. Khi bị thanh tra, kiểm tra, bà Nga che giấu hành vi phạm tội bằng cách xóa dữ liệu trên máy tính.

Ông Lò Văn Huynh là Phó ban chấm thi, phụ trách chấm thi môn tự luận, đã trực tiếp thỏa thuận, nhận thông tin thí sinh và tiền của bà Lò Thị Trường và Nguyễn Minh Khoa để nâng điểm cho 3 thí sinh Nguyễn Anh Tuấn, Trần Doãn Hải và Lù Mạnh Hùng (để các thí sinh này đủ điểm vào đại học, trường công an) với tổng số tiền 1,3 tỉ đồng. Trong đó, ông Khoa đưa 1 tỉ đồng, bà Trường đưa 300 triệu đồng).

Hành vi nêu trên của bà Nga và ông Huynh đã phạm vào tội nhận hối lộ và tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, với tình tiết định khung “phạm tội từ 2 lần trở lên”.

Bà Cầm Thị Bun Sọn là thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm. Trước khi chấm thi, bà Sọn đã trực tiếp thỏa thuận và nhận 440 triệu đồng của bà Hoàng Thị Thành để nâng điểm thi cho Dương Hoàng Trung (con trai bà Thành). Hành vi của bà Sọn đã phạm vào tội nhận hối lộ và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Ông Trần Văn Điện, Nguyễn Minh Khoa (những người đã đưa tiền cho bà Nga và ông Huynh); bà Hoàng Thị Thành (người đưa tiền cho bà Sọn) và bà Lò Thị Trường (đưa tiền cho ông Huynh) đều bị truy tố tội đưa hối lộ.

Trong cáo trạng của Viện KSND tỉnh Sơn La, tại thời điểm xét xử vụ án trước đó (ngày 16.9.2019 rồi hoãn, sau đó được xét xử lại ngày 15.10.2019 và bị trả hồ sơ để điều tra bổ sung), bị cáo Đặng Hữu Thủy khai đã nhận khá nhiều tiền từ các cá nhân Nguyễn Thị Kim (150 triệu đồng), Nguyễn Thị Mai Hà (150 triệu đồng), Nguyễn Thị Xuyên (200 triệu đồng) để sửa bài thi nâng điểm cho các thí sinh Đinh Văn Quang, Phạm Sơn Toàn, Võ Hoàng Long và Lê Trung Hiếu.

Bị cáo Thủy được bà Bùi Thị Xuân hứa hẹn trả 270 triệu đồng (để sửa bài thi nâng điểm cho thí sinh Phạm Sơn Toàn) nhưng chưa nhận được. Tuy nhiên, ngày 24.7.2018, bị cáo Thủy đã trả lại số tiền trên cho gia đình các thí sinh. Cũng theo cáo trạng này, hành vi nhận tiền, thỏa thuận nhận tiền là có dấu hiệu của các tội nhận hối lộ, đưa hối lộ, môi giới hối lộ.

Tuy nhiên, trong cáo trạng lần này, Đặng Hữu Thủy chỉ bị truy tố tội danh lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Theo đó, bị cáo này với vai trò là thành viên tổ chấm thi trắc nghiệm đã nhận thông tin của 4 thí sinh nhờ nâng điểm; đã cùng các bị cáo Nga, Sọn, Huynh rút các bài thi sửa, nâng điểm.

Bị cáo Thủy trực tiếp sửa bài thi nâng điểm cho 3 thí sinh do Thủy nhận giúp, ngoài ra còn cùng Nga, Sọn, Huynh sửa bài cho 41 thí sinh khác. Bị cáo Thủy cùng Nga thực hiện việc xóa, quét lại bài thi đã sửa.

Với bị cáo Trần Xuân Yến, cựu Phó giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La, Tổ trưởng tổ chấm thi trắc nghiệm, trong cáo trạng lần này cũng như lần trước chỉ kết luận phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Theo cáo trạng, bị cáo Yến là tổ trưởng tổ chấm thi trắc nghiệm nhưng đã làm trái nhiệm vụ được giao, đã nhận thông tin cá nhân của 13 thí sinh đưa cho Nga để sửa bài thi nâng điểm cho các thí sinh này; đồng thuận cho phép các bị cáo là cán bộ dưới quyền mình rút bài thi sửa nâng điểm; khi thanh tra, bị cáo Yến chỉ đạo bà Nga che dấu hành vi phạm tội.

Như Thanh Niên đã phản ánh, vụ án gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018 ở Sơn La đã được đưa ra xét xử lần đầu tiên vào ngày 16.9.2019, với 8 bị cáo, trong đó có 6 bị cáo vốn công tác ở Sở GD-ĐT Sơn La, hoặc trong ngành GD-ĐT Sơn La; 2 bị cáo công tác ở Công an tỉnh Sơn La. Tất cả các bị cáo đều bị truy tố tội danh lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tuy nhiên, chưa đầy 2 tiếng sau khi tòa bắt đầu làm việc, phiên tòa đã bị hoãn do vắng 44 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, 32 người làm chứng. Ngày 15.10.2019, phiên tòa được mở lại. Sau 4 ngày xét xử, do còn một số vấn đề chưa được làm rõ, HĐXX TAND tỉnh Sơn La đã quyết định trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung vụ án. Sau hơn nửa năm điều tra bổ sung, phiên tòa đã được mở trở lại với quyết định xét xử mới, từ 8 bị cáo tăng lên thành 12 bị cáo, bổ sung tội danh nhận hối lộ với một số bị cáo đã từng đưa ra xét xử trước đó; xét xử tội danh đưa hối lộ với 4 bị cáo mới bị Viện KSND tỉnh Sơn La truy tố sau đợt điều tra bổ sung.