Giáo sư Mỹ: Tài chính, thương mại và kinh tế Việt Nam đều hưởng lợi từ TPP

21/05/2016 18:01 GMT+7

Việt Nam thường được xem là nước hưởng lợi lớn nhất trong Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Ngoài lợi ích thương mại lớn, tác động về mặt tài chính và kinh tế Việt Nam nói chung cũng không hề nhỏ.

Trang Nikkei Asian Review mới đây có bài viết trích dẫn ý kiến của Giáo sư K.C. Fung tại Đại học California (Mỹ) về lợi ích mà Việt Nam sẽ đạt được từ TPP. Ông Fung là nhà kinh tế cấp cao tại Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng dưới thời cựu Tổng thống Mỹ George H.W. Bush và Bill Clinton. Hiện tại, ông là đối tác học thuật với một cơ quan thương mại Mỹ.

Sau bảy năm đàm phán, 12 nước trong đó có Việt Nam, Nhật Bản, Mỹ  và New Zealand, đã ký kết Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương vào tháng 2. Giáo sư Fung cho rằng lợi ích thương mại mà Việt Nam đạt được từ TPP là điều không phải bàn cãi, song tác động về mặt tài chính và kinh tế chung vẫn thường xuyên bị bỏ ngỏ.

Nhiều nghiên cứu kinh tế từng chỉ ra rằng Việt Nam có thể hưởng lợi từ xuất khẩu cao hơn, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn hơn và tăng trưởng kinh tế đi lên. Mức thuế nhập khẩu và hàng rào thuế quan cùng giảm tại các nước là thị trường xuất khẩu quan trọng của Việt Nam, đặc biệt là Mỹ và Nhật Bản.

Cụ thể, xuất khẩu hàng dệt may và điện tử tiêu dùng của Việt Nam được dự báo tăng lên đáng kể. Ngân hàng Thế giới (WB) cho hay thỏa thuận sẽ thêm 10% vào GDP Việt Nam vào năm 2030. Tổng kim ngạch xuất khẩu dự kiến tăng đến 30% cũng trong năm đó.

Ổn định tình hình tài chính đất nước

Da giày xuất khẩu Việt Nam sẽ đến được với nhiều thị trường mới - Ảnh: Reuters

Ngoài lợi ích thương mại, Việt Nam cũng chứng kiến sự cải thiện đáng kể trong tình trạng tài chính, bao gồm sự gia tăng trong dự trữ ngoại hối đất nước, vốn ở mức dưới giá trị ba tháng nhập khẩu hồi năm 2015. Giá trị ba tháng nhập khẩu là mức mà Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đề nghị cho hầu hết các nền kinh tế.

Khi xuất khẩu khởi sắc, Việt Nam sẽ có dòng chảy ngoại hối ổn định hơn vào kho bạc và thặng dư tài khoản vãng lai cũng đi lên. Giới đầu tư sẽ tự tin hơn vào Việt Nam Đồng trong bối cảnh các nhà quản lý liên tục giảm mức kiểm soát tiền tệ trong những năm qua. Một trong những lợi ích mà TPP mang lại cho Việt Nam là nội tệ ổn định hơn.

Lạm phát vốn là vấn đề nổi cộm trong lịch sử Việt Nam dù nó đã giảm xuống mức có thể kiểm soát trong những năm gần đây. Một phần của vấn đề này xuất hiện là do khi đối mặt với tăng trưởng chậm hơn, chính phủ thường mở rộng tín dụng trong nước để tăng cường các hoạt động kinh tế. Tăng trưởng tín dụng đạt 27% trong năm 2010 từng dẫn đến mức lạm phát 19% vào năm 2011.

Để kìm hãm lạm phát, tăng trưởng tín dụng Việt Nam giảm xuống còn 12,5% năm 2013 và hai năm sau đó, tình hình lạm phát nước ta cải thiện rõ rệt. Lịch sử cho thấy chính phủ các nước thường e ngại khi sử dụng tín dụng như một công cụ để thúc đẩy kinh tế. Thỏa thuận TPP mở ra một kênh mới, bền vững để thúc đẩy tăng trưởng Việt Nam, làm giảm nhu cầu phụ thuộc vào tín dụng.

Cơ hội việc làm tại Nike, Uniqlo hay Samsung Electronics

Xuất khẩu may mặc Việt Nam sẽ đi lên nhờ TPP - Ảnh: Reuters

Cải tiến trong thương mại và kinh tế sẽ mở ra nhiều cơ hội việc làm. Khoảng 1/4 trong số 91 triệu người Việt đang ở độ tuổi từ 15 đến 34. Mỗi năm, 1 triệu người tham gia lực lượng lao động. Dù vậy, theo Cơ quan Lao động Quốc tế, 40% lao động trong độ tuổi từ 15 đến 29 đang có công ăn việc làm không chắc chắn, chẳng hạn như làm việc không được trả lương cho gia đình.

Với TPP, hoạt động sản xuất và chuỗi cung ứng trong ngành may mặc, giày dép và điện tử sẽ tăng cao. WB dự báo TPP sẽ giúp đẩy lương thực tế của người lao động không có tay nghề cao ở Việt Nam lên đến 14% vào năm 2030.

Trong quá khứ, nước ta từng thúc đẩy công ăn việc làm bằng cách sử dụng chính sách tài khóa mở rộng. TPP sắp tới mở ra thêm một chiều tăng trưởng, giảm thiểu sự phụ thuộc quá lớn vào các công cụ chính sách tài khóa.  

Với TPP, Việt Nam sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn hơn đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Các doanh nghiệp ngoại như Intel, Nike, Uniqlo và Samsung Electronics đã và đang tạo ra nhiều việc làm cho người lao động.

Bớt gánh nặng đặt lên ngân hàng

Một khách hàng tại chi nhánh Vietin Bank ở Hà Nội - Ảnh: Reuters

Xét lĩnh vực tài chính, TPP buộc doanh nghiệp nhà nước Việt Nam phải cạnh tranh hơn về giá cả lẫn chất lượng. Một trong những thành tựu lớn của TPP là áp dụng tính cạnh tranh trung lập cho doanh nghiệp quốc doanh, với quan niệm rằng các công ty này không nên hưởng khoản trợ cấp từ chính phủ hoặc được ưu tiên trong các hoạt động liên quan đến thương mại. Khía cạnh trên của TPP sẽ giúp doanh nghiệp nhà nước có thêm động lực vận hành hiệu quả hơn, mang lại nhiều lợi nhuận hơn.

Thời gian gần đây, Việt Nam bắt tay vào cải cách ngân hàng, giảm số lượng nhà băng từ 22 xuống còn 15. Tỷ lệ nợ xấu từng giảm xuống dưới 4% vào tháng 6.2015. Tháng 11.2015, hãng xếp hạng tín nhiệm uy tín quốc tế Moody’s xếp hạng “ổn định” cho ngành ngân hàng Việt Nam vì hoạt động kinh tế tốt hơn.

tin liên quan

Nếu TPP hoàn tất, Việt Nam là nước hưởng lợi lớn nhất
(TNO) 12 nước tham gia đàm phán đang đếm ngược cho thỏa thuận thương mại lớn nhất thế giới: Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP). Khi TPP hoàn tất, Việt Nam sẽ là nước hưởng lợi lớn nhất.

Dù vậy, lĩnh vực ngân hàng vẫn còn thua lỗ. Khả năng tồn tại lâu dài của họ vẫn phải gắn chặt với hiệu quả và lợi nhuận của các khách hàng lớn là những doanh nghiệp quốc doanh. Cải tiến trong hoạt động có thể được kích thích bởi TPP sẽ làm giảm bớt gánh nặng cho các ngân hàng Việt Nam, cho phép họ vận hành tốt hơn trong dài hạn.  

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.