Thực tế, đã có nhiều giải thưởng, bình chọn uy tín, được tổ chức một cách minh bạch và chuyên nghiệp, trở thành thước đo, chuẩn mực đóng vai trò như một "bộ lọc" quan trọng, mang lại lợi ích to lớn cho cả ba bên: người tiêu dùng, doanh nghiệp và thị trường chung. Và theo quy định của pháp luật, việc tổ chức các giải thưởng, cuộc thi bình chọn mang tính chất vinh danh phải được sự cấp phép của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền, nhằm đảm bảo tính minh bạch và uy tín.
Tuy nhiên, đang có tình trạng một số công ty điều hành các diễn đàn, mạng xã hội tự ý đứng ra tổ chức các cuộc bình chọn quy mô lớn mà không hề thông qua quy trình xin phép. Những doanh nghiệp này lách luật bằng cách gọi đó là các hoạt động "nội bộ", "thành viên bình chọn" hay "cộng đồng bình chọn"… nhưng thực tế việc tổ chức lại được truyền thông rộng rãi.
Hay có doanh nghiệp chỉ được cấp giấy phép vận hành cổng thông tin điện tử nhưng đặt tên là "tạp chí" rồi lấy danh nghĩa như cơ quan báo chí để tổ chức giải thưởng hằng năm.
Qua đó, doanh nghiệp tổ chức lách luật thì thu lợi bằng các khoản tài trợ từ doanh nghiệp, nhãn hàng mà trong đó là phần lớn các đơn vị có sản phẩm nằm trong danh sách bình chọn. Cứ thế, hàng loạt cuộc bình chọn, trao giải diễn ra với số lượng giải thưởng "siêu lạm phát". Như cuộc bình chọn của chỉ một diễn đàn trực tuyến gần đây đã có khoảng 120 danh hiệu. Và rồi hàng loạt sản phẩm, thương hiệu được "vinh danh" với những từ ngữ mỹ miều như "sản phẩm của năm, sản phẩm được yêu thích nhất, sản phẩm đáng mua nhất"… Trong khi tính minh bạch không được đảm bảo theo quy định, thì nhiều danh hiệu lại được trao cho chính các doanh nghiệp, thương hiệu, nhãn hàng tham gia tài trợ.
Đáng lo ngại hơn khi không chỉ dừng lại với sự "tự sướng", "ban phát" giải thưởng mà nhiều doanh nghiệp, nhãn hàng lại chạy quảng cáo rầm rộ để quảng bá cho những sản phẩm đó như sự bảo chứng chất lượng nhằm thu hút khách hàng. Tình trạng này dẫn đến "lạm phát" giải thưởng, vinh danh, tạo thành một ma trận bao vây người tiêu dùng.
Khi đó, chất lượng và uy tín thật của dịch vụ, sản phẩm ngày càng khó phân định trên thị trường. Người chịu thiệt thòi lớn nhất chính là khách hàng. Giữa một rừng thông tin, người tiêu dùng có xu hướng đặt niềm tin vào các chứng nhận, giải thưởng như một sự bảo chứng cho chất lượng, từ đó tốn tiền mua những sản phẩm với chất lượng không tương xứng. Đến khi nhận ra điều đó, họ có thể mất niềm tin cả vào những sản phẩm thực sự được vinh danh trong các cuộc bình chọn uy tín. Thị trường trở nên méo mó, gây ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững.
Chính vì thế, người tiêu dùng cần luôn tỉnh táo khi lựa chọn sản phẩm, đừng vội tin tưởng mà hãy tìm hiểu những danh hiệu, giải thưởng liên quan. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng cần siết chặt quản lý việc tổ chức giải thưởng vinh danh, bình chọn sản phẩm.
Bình luận (0)